kürt mitolojisi

Mehabad Kürt Cumhuriyeti
iran'ın kuzeybatısında , bugünkü Batı Azerbaycan eyaletindeki Mehabad şehristanında Sovyetler Birliği'ninde desteğiyle 22 Ocak 1946 tarihinde mahşer günü gibi bir kalabalıkta Mehabad Kürt Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Cumhuriyet Pîranşar , Naqada ve Ushnaviya şehirlerini kapsamaktaydı ve başkenti Mehabad şehriydi.
Mehabad Kürt Cumhuriyeti ilanında 20 gün sonra , 11 Şubat 1946 tarihinde Kürdistan Milli Meclisi(KMM) toplantısında hükümet aşağıdaki gibi teşkil edilmiştir.
Qazî muhafazid : Cumhurbaşkanı
Hacı Baba : Başbakan
Mustafa Barzani : Genelkurmay Başkanı
Seyfi Qazî : Kolluk Kuvvetleri Komutanlığına
Mehabad Kürt Cumhuriyeti 'nin askeri birliklerin temelini Herekî ve Şikak aşiretlerine mensup kişiler oluşturuyordu. Aynı gün Kürdistan Millet Meclisi(KMM) Kürtçe dilini devletin resmi dili olarak kabul etmiştir.
Aynı zamanda cumhuriyetin millî marşı, Koye doğumlu şair Dildar (Yunus Rauf)'ın 1938'de hapisteyken Sorani lehçesiyle yazdığı "Ey Reqîb" seçilmiştir. Cumhuriyetin bayrağı ise üstte kırmızı, ortada beyaz, altta yeşil, ortalarında devlet arması şeklinde belirlenmiştir.
Bir süre sonra basın yayın örgütlenmesi yapıldı ve 10 Ocak 1946'da yayın hayatına başlamış olan Kurdistan Dergisinin yayına devdıbına ve Kurdistan adlı resmî bir gazetenin çıkarılmasına karar verildi. Kürdistan Milli Meclisi, aldığı kararlar ile eğitim alanında iyileştirme kararı aldı ve genel ve zorunlu ilk öğretimi tesis eden yasalar çıkardı. Fakir ailelerin çocuklarına para yardımı, giyecek ve ders kitapları verildi. Kültürel çalışmaların önemini vurgulayan meclis, ilk olarak iki Kürt şairin, Hejar ile Hemen’in şiir kitaplarını devlet matbaasında bastırdı. Kısa bir süre içerisinde Kürt okulları kuruldu ve Kürtçe eğitime başlandı. Hawar ve Hilale adıyla iki yeni dergi yayınlandı. 10 Mart’ta ise Sovyetlerin göndermiş olduğu bir verici istasyonu ile Mehabad Radyosu yayın yapmaya başladı.
Şah güçleri, 16 Aralık 1946'da Azerbaycan'ın başkenti Tebriz'i aldıktan bir gün sonra, Barzaniler'in şehirde bulunmadıklarına emin olduktan sonra, sonsuz bir gururla 17 Aralık 1946'da savunmasız Mehabad'a girdiler. Böylece kısa ve güzel bir rüya son bulmuş, Mehabad Kürt Cumhuriyeti sona ermişti. Mehabad Kürt Cumhuriyeti 11 ay ayakta kalabilmiştir.
Çöküş nedenleriyle ilgili olarak Koohi-Kamali şunları söylemektedir
"Öncelikle Kürt toplumunun ana özelliği olan aşiret bölünmüşlüğü, merkezi hükümete karşı direnişin sonucunda Kürt Cumhuriyetinin kurulmasında rol oynadığı gibi bu cumhuriyetin yıkılmasına da sebebiyet vermiştir. Değişik aşiretler, daha doğrusu bu aşiretlerin liderleri arasındaki çatışma ve çekişmeler ulusal hareketin önünde önemli bir engel olmuştur. Bir veya birden çok aşiretin kendi çıkarları uğruna dış güçlerle iş birliği yapması Kürt tarihinde olağan bir haldir. ikinci iç sebep cumhuriyetin iyi örgütlenmiş ve politik deneyimine sahip güçlü yönetimden yoksun olması olgusudur." demiştir.
iran Şahı verdiği sözünde durmamış ve Qazi muhafazid, Savunma Bakanı Seyfi Qazi ve kardeşi Sadri Qazi ile birlikte, cumhuriyetin ilan edildiği Çarçıra meydanında, 31 Mart 1947 tarihinde idam edilmişlerdir.
Not: Ekim 1958 yılında Mustafa Barzani , Mehabad kullanılan aynı bayrağı taşıyan, KDP adı altında parti kurup özerk bir Kürt bölgesi için mücadeleye başlamıştır.

Mirliva ibrahim Paşayê Millî, Şam Kentini Ele Geçirdi [6 Nisan 1909]
Kürt Millî Aşiret Konfederasyonu lideri ve Hamidiye Alayları komutanı Mirliva ibrahim Paşayê Millî, Jön Türklerin (13 Temmuz 1908) istanbul’da gerçekleştirdikleri ihtilal sonrası devrik sultana (II. Abdülhamid) destek vermek için, emrindeki 1500 Kürt askeriyle Şam’a yürüdü ve 6 Nisan 1909′da sultan adına şehri işgal ettiğini açıkladı. Yerel yöneticileri ve devlet görevlilerini tutuklayarak kendi yardımcılarından biri olan Mehemed Bakurê Wêranşarî’yi vali ilan etti. 23 günlük işgalinden sonra çevre vilayetlerdeki ittihatçı askerlerce sıkıştırılmaya başlandı ve geri çekilmek zorunda kaldı.
ibrahim-pasaye-milli-hamidiyeibrahim Paşa, ittihat ve Terakkiciler tarafından kendisini etkisiz hale getirmek için görevlendirilmiş olan 3000 atlıya sahip Arap Şammar aşireti ve Neşet Paşa komutasındaki 22 taburluk askerle Abdülaziz dağında girdiği çatışmada ağır kayıplar verdiyse de Viranşehir’deki karargahına döndü. Maraş, Diyarbekir, Urfa ve Halep’ten gelen askerler Viranşehir’i sardılar ve Edşan köyünün tepesine bir top konuldu. Yer yer yaşanan çarpışmalarda günlük 300 ölü olması, barış müzakerelerinde ittihatçıların, ibrahim Paşa’ya yaşam alanı bırakmaması, Millî Aşiret Konfederasyonu’nun bazı üyelerinin yılması ve devlet güçlerinin sayıca çokluğundan dolayı ibrahim Paşa ve ailesi önce Qesra Qenco’ya (Qenco Sarayı) giderek bir gece burada konakladılar ve Qenco Husên Beg ile görüştüler, ardından da yine gizli bir şekilde peşlerinde devlet güçleri olduğu halde Sincar’daki Çiyayê Şengal’e (Yezidilerin kutsal Şengal Dağı) yol aldılar.. Çarpışmalar esnasında yaralanan ibrahim Paşa dizanteriye yakalanmıştı ve çok geçmeden yolda öldü (18 Temmuz 1909). Nusaybin yakınlarında Kevkeb tepelerinde bir kayanın altına onu gömen kafilenin bir kısmı Nusaybin’de teslim olmak zorunda kaldı bir kısmıysa Sincar’a ulaştı. ibrahim Paşa’nın fedailerinden bazıları cenazeyi gömülü olduğu yerden alarak Suriye’nin Haseke vilayetinde Faya Mezarlığı’na gömdüler. ibrahim Paşa’nın ölümünün hileli olduğunu düşünen ittihatçiler, bir yıl sonra mezarını açıp muayene ederek ölenin ibrahim Paşa olduğuna karar kılmış ve mezarı kapattırmıştı ancak ibrahim Paşa’nın cesedi ortadan kaybedilmişti.