özet geçersem anamı siksinlerr

ece ayhan’ın da kurucuları arasında yer aldığı i̇kinci yeni, cumhuriyet döneminde ortaya çıkmış bir şiir hareketidir. i̇lk çekirdekleri 1954’te değişik dergilerde görünmüştür. 1956’da haftalık pazar postası gazetesinde toparlanarak ilkeleri belirginleşmeye ve bir akıma dönüşmeye başlamıştır. garip ve toplumcu gerçekçi şiir anlayışlarına bir tepki olarak doğan bu hareketin gerek dönemi içinde gerekse sonrasında şiirimiz üzerinde derin etkileri olmuştur.

i̇kinci yeni hareketinin, cumhuriyet dönemi şiirimizde kendisine yer açabilmiş önemli temsilcileri bulunmaktadır. böyle bir şiir anlayışının oluşmasında ve bir akıma dönüşmesinde en büyük paya sahip olanlardan biri de ece ayhan’dır. o, yayımladığı şiirleriyle ve günlük, deneme, söyleşi yazılarıyla, yeni bir şiir anlayışının doğmasında ve bir harekete dönüşmesinde öncü bir rol üstlenmiştir.

ece ayhan, ilkeleri daha sonra sistemleşerek bir akıma dönüşecek olan i̇kinci yeni şiirinin kurucularındandır. 1954’te yayımladığı ilk şiirinden itibaren, daha sonra ilkeleri sistemleşerek akıma dönüşecek bir şiir anlayışının en tipik örneklerini vermiştir. hareketin diğer öncüleri olan i̇lhan berk, turgut uyar ve edip cansever başka bir şiir anlayışından uzaklaşarak bu şiire dahil olmuşlarken; o, başından bugüne ilkelerini koruyarak gelmiştir.

ece ayhan, başından beri yaslandığı ilkelerden taviz vermeyen tutumuyla, i̇kinci yeni’nin en özgün şairidir. bu hareket hızını kesip ortadan kalktıktan sonra da, şiirinin çizgi dışı olan özgün yapısıyla, belli bir okuyucu kitlesi ve bazı genç şairler üzerindeki etkisini sürdürmüştür.

yapı kredi kültür sanat ve yayıncılık’ın çıkardığı kitap-lık dergisinin cumhuriyet’in 75. yıl kutlamaları nedeniyle düzenlediği “75 yılda cumhuriyet’e mührünü vuran 75 kitap” başlıklı kitap seçme esasına dayanan bir ankette, ece ayhan’ın devlet ve tabiat (1973) ile yort savul (1977) adlı iki şiir kitabının birden seçilmesi, cumhuriyet dönemi türk şiirindeki yerini göstermesi bakımından önemlidir. ankete 1923’ten sonra yayımlanmış felsefe, edebiyat, tarih, hukuk, tıp vb. türdeki tüm kitapların katıldığı ve seçilen 75 kitaptan yalnızca 25’inin şiir kitabı olduğu düşünülecek olursa, sanat dünyasının onun şiirine yönelik ilgisi daha iyi kavranılac

sis
servet-i fünun nesli, hayat karşısında genellikle bedbin bir nesildir. eserlerinde derin bir melankoli vardır. realiteden nefret eden servet-i fünuncular , ruhlarını tabiat, aşk ve hayal ile avutmaya çalışırlar. mizacı dolayısıyla fikret , bu kötümserliği hepsinden daha kuvvetli duyar ve ifade eder. hüseyin cahid'in bir yazısı üzerine mecmua kapanıp zümre dağılınca, arkadaşlarına çeşitli sebeplerle küskün olan rüba-ı şikeste şairi, aşiyan'ında derin bir yalnızlık ve ümitsizliğe gömülür. sis'i bu esnada ve bu ruh hali içinde yazar. gizli olarak, bir ihtilal şiiri gibi elden ele dolaşan manzume, ancak hürriyet ilan edildikten sonra yayınlanır.
sis'i yazıncaya kadar bedbinlik ve ümitsizliğini umumi hayat temi ve bazı sembollerle ifade eden fikret, sis ile, bütün ızdıraplarının kaynağı saydığı "i̇stanbul" a döner. daha sonra kaleme aldığı tarih-i kadim şiirinde aynı karanlık görüş, bütün insanlık tarihine yayılır. fikret, meşrutiyet'ten sonra umumi coşkunluğun tesiri ile ümit verici bazı prensiplere ulaşır. haluk'un defteri ile şermin'de bulduğu yeni inançları anlatır.
sis şiirinde fikret'in kötümserliği, i̇stanbul'un maddi manevi bütün varlığına karşı duyulmuş kuvvetli bir nefret halinde kendini gösteriyor. türk edebiyatında i̇stanbul, ilk defa sis ile menfur ve mel'un bir şehir olarak ele alınmıştır. fikret'ten önce i̇stanbul'dan bahseden türk şair ve yazarları, onu hiçbir zaman böyle toptan bir nefret konusu yapmamışlardır. eski türk edebiyatında nedim ve nabi i̇stanbul'u yüksek bir medeniyet ülkesi olarak tavsif ettiler. onların bu davranış tarzı, hayata siyasi bir gözle bakmamış olmaları ile açıklanabilir. fakat eserleri siyasi ve sosyal tenkitlerle dolu olan tanzimat yazarlarında da nefret duygusu, bütün bir şehre, bir maziye ve bir medeniyete yayılmaz.
fikret'in bu "mel'un şehir" görüşünü, batılı yazarlardan, bilhassa abdülhamid devrini,i̇stanbul
un dekoru ile beraber korkunç bir şekilde tasvir eden muharrirlerden almış olması çok muhtemeldir. galatasaray ve kolej muhitinde yabancılarla yakın temasta bulunan fikret'in onların umumiyetle şarka , osmanlı i̇mparatorluğu'na ve i̇stanbul'a bakış tarzlarını benimsemiş olması da mümkündür.
fikret'in i̇stanbul'a bakış tarzı, kendisinden sonra, meşrutiyet ve ilk cumhuriyet devirlerinde türk edebiyatına çok tesir etmiştir. i̇staiklal mücadelesi esnasında ve bilhassa ankara'da yeni bir hükümet kurulduktan sonra, i̇stanbul, ahlak sukutunun, çöken bir devir ve medeniyetin timsali haline geldi. yakup kadri, sodom ve gomore adlı romanında, i̇stanbul'u bu şekilde gösterir. yahya kemal'in osamnlı tarihine ve i̇stanbul'a dair yazmış olduğu güzel şiirler, aradan geçen hadiselerle dolu zamanın da tesiriyle, sis ile ortalığa dağılan karanlık görüşü dağıtmıştır.
sis şiirinin kuvveti, sadece fikret'in nefret duygusunun şiddetinden değil, aynı zamanda sanatının hususiyetinden ileri gelir. bütün servet-i fünun edebiyatı gibi fikret'in şiiri de resmin tesiri altındadır. parnasyenleri ve goncourt kardeşler'i örnek tutan bu nesil,bir manzarayı, bütün teferruatına kadar tasfir etmekten ve ona bir ruh hali vermekten hoşlanıyor. bu teknik, bu konuları daha çok genişletir, derinleştirir ve şiirin tasfir gücünü arttırır. cenap şehabbetin'in elhan-ı şita da karın yağışına bu metodu nasıl tatbik ettiğini gördük! cenab'ın tekniğine mugibi fikri hakim olduğu halde, fikret'inkine daha ziyade resim fikri g