özet geç der misiniz

haftanın seçkin maddesi
tengricilik, ya da göktanrı dini tüm türk ve moğol halklarının, şimdiki inanç sistemlerine katılmadan önceki inancıdır. tengri'ye ibadet etmenin yanında animizm, şamanizm, totemizm ve atalara ibadet etmek bu inancın ana hatlarını oluşturur. tengri, bugünkü türkçe'deki tanrı kelimesinin eski söyleniş şeklidir. bu inanca göre gök'ün yüce ruhu tengri'ydi. i̇nsanlar kendilerini gök baba tengri, toprak ana ötüken ve insanları koruyan atalarının ruhları arasında güven içinde hissedip, onlara ve diğer doğa ruhlarına dua ederlerdi. büyük dağların, ağaçların ve bazı göllerin güçlü ruhları barındırdıklarına inanarak dualarını bu cisimlere yöneltirlerdi. göğün ve yeraltının 7 katı olduğuna, her katta çeşitli ruhların varolduğuna inanılırdı. i̇nsanlar doğaya, ruhlara ve diğer insanlara saygılı davranıp belli kurallara uyarak dünyalarını dengede tutmaları ile kişisel güçlerinin doruğuna varıp dışarıya yansıdığına inanırlardı. eğer bu denge, kötü ruhların saldırısı veya bir felaketten dolayı bozulursa, bir şamanın yardımı ya da tengri'ye verilen bir adak ile tekrar düzene sokulması gerektiğine inanılırdı. bu inancın kalıntılarını bugün moğollarda (lamaizmle birleşmiş şekilde), ve bazı hâlâ doğaya bağlı göçebe yaşam tarzı sürdüren türk halkları'nda, örneğin altay-türkleri ve yakutlarda bulmak mümkündür. ama tengriciliği çoktan bırakmış halklarda da bu inancın birçok parçası, i̇slam, hristiyanlık, budizm, musevilik veya taoizm ile birlikte, batıl inanç ya da geleneksel kültür olarak hâlâ sürmektedir. örnek olarak, türkiye türkçesindeki "utançtan yedi kat yerin dibine girdim" deyimi gösterilebilir. (devamı... )
arşiv – diğer seçkin maddeler için...
günün maddeleri
apraksi, (yunanca: άπραξία eylemsizlik), fiziksel yeterliliği ve hareket etme arzusu olmasına rağmen, öğrenilmiş anlamlı hareketleri gerçekleştirme yeteneğinin kaybı olarak görülen bir nörolojik bozukluktur. sonradan oluşan ya da gelişimsel olan motor planlama bozukluğudur ancak koordinasyon ekgibliği, algısal kayıp, ya da basit emirleri anlayamama nedeniyle oluşmaz. apraksi, dili anlamama olan afazi ya da bir eylemi gerçekleştirme arzusu ekgibliği olan abuli ile karıştırılmamalıdır.
apraksinin çeşitli türleri bulunur: ideomotor (bir motor hareket emrini gerçekleştirememe, örneğin "dişlerini fırçalıyormuş gibi yap " ya da "selam ver" gibi) –doktorlar tarafından en sık karşılaşılan türüdür, uzuv apraksisi, kol ve bacak hareketleri dahil olduğunda, sözel dışı-oral (emir verildikten sonra yüz hareketlerini yerine getirememe, örneğin dudakları yalama, ıslık çalma, öksürme ya da göz kırpma gibi), fikirsel (özel bir hareket için planlama yapamama ya da fikir yürütememe, örneğin, "bu kalemi al ve adını yaz"), uzuv-kinetik (bir uzuv ile hassas hareketler yapamama), sözel (konuşma için gerekli hareketleri planlamada zorluk, konuşma apraksisi olarak da bilinir) yapısal (basit konfigürasyonları kuramama ya da çizememe), okülomotor (gözü hareket ettirme zorluğu). devamı...
türkiye hahambaşılığı, türkiye cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan sefarad ve aşkenaz musevilerinin dinî önderi hahambaşı'nın yönettiği kuruma verilen addır. merkezi beyoğlu, i̇stanbul'da bulunmaktadır. papalık ya da patrikhane gibi ruhbani bir makam değildir, zira dünyadaki hahambaşılıklar arasında hiyerarşik bir düzen yoktur. sayılar 80 dolaylarında olan karay cemaati türkiye hahambaşılığı'nın yetkisini kabul etmemekte ve özerk bir topluluk teşkil etmektedirler. bizans döneminde de i̇stanbul'da yaşayan musevilerin bir dinî önderi bulunuyordu. bu gelenek, ii. mehmet önderliğinde türklerin şehri ele geçirmesinin ardından da sürdü. ancak bu dinî önderin, ermeni ve rum cemaati önderlerinin aksine, resmî bir statüsü ya da yetkisi yoktu. musevi cemaati bu önderi kendi içinde seçiyor, yalnızca sonucu padişaha bildiriyorlardı. 1835 yılında, dönemin padişahı ii. mahmut'a başvuruda bulunan cemaat yetkilileri resmen tanınma isteminde bulundular. talepleri kabul edildi ve hahambaşılık müessesesi resmen kurulmuş oldu. osmanlı topraklarında i̇stanbul, i̇zmir, bursa, edirne, musul, kudüs, selanik gibi musevilerin yoğun olarak yaşadığı kentlerde yaşayan musevilerin hahambaşları ayrıydı. de

özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin
özet geç bin

özet geç bin