daha önce de söylendiği gibi, savaşta sovyetler birliği'nin yolladığı yardımların dışında ispanya hükümetinin de para karşılığında silah satın alması ve sovyetler birliği'nin çin'deki devrimcilere de yardım yapması söz konusudur.
burjuvazinin hizmetindeki yazarların tarihi çarpıtarak ve belli bir yönünü saklamak suretiyle değiştirerek aktardığı sübjektif ve taraflı yorumlara dayanan kitapları genel olarak kaynak gösteren "project guthenberg" sitesinde bile meselenin yıllardır tartışmaya açık olduğu ve her iki tarafın da birbirine karşı yeni belge ve kanıtlar sunmadığı herhangi bir yıla çok nadir rastlandığını söylemek durumunda kalmış:
" the gold question is also perhaps the longest on-going disputed problem in the historiography of the civil war. rarely a year goes by without some new allegation or the discovery of a new piece of evidence. the gold was also the subject of major diplomatic disputes between the ussr and the franco regime through most of the latter's four decades of rule." (ne diyor orada "on-going diputed problem", yani "halen tartışmaya açık olan mesele")
tekrar hatırlatmakta fayda var. 13 eylül 1936 tarihinde ispanya'da çıkarılan ve güvenlik gerekçesiyle rezervlerin taşınmasına ilişkin belge niteliği taşıyan ispanya hükümetinin kararına rağmen, altınların yardım karşılığında, ya da yardım olan kısmın altın ya da herhangi bir para karşılığında yollanması söz konusu olamaz. çünkü, sscb halk komiseri ispanya'ya (bakın yardım demiyoruz silah satışı diyoruz) silah satışı yapılmaması doğrultusunda 29 ağustos 1936 tarihinde bir karar almıştır ve kasım 1936'ya kadar bu kararı uygulamıştır. oysa ki "yardım" değil de "satış" olduğu iddia edilen "sovyet yardımı" ekim 1936'da, yani silah satışının yapılmayacağına ilişkin 29 ağustos 1936 tarihinde çıkan kararın yürürlükte olduğu bir tarihte yapılmış. belge:
http://www.rusarchives.ru/ ... il-war-spain-kat/271.jpg
buna bağlı olarak yardımların para karşılığında yapıldığını iddia edenlerin ilgili kanunun ihlal edildiğine ve gizli bir anlaşma yapıldığına ilişkin belge göstermeleri gerekir. ancak iddia sahipleri "bu böyle söylemiş ama" gibisinden argümanlar ve caballero'nun portreleri dışında bir belge gösterememektedirler. yalan söylemekte sınır tanımayan kimileri ros archive adlı sitede yardımalrın bir belgesinin de olmadığını söylemişler. oysa ki görüntüsü olmayan ancak katalog numarası verilmiş "yardım" belgelerine ilişkin bilgi listede yer almaktadır.
sscb ekim 1936'dan, ağustos 1938'e kadar, yardım olarak asker, tüfek, tank, top, danışman vs. yollamıştır, ancak aynı zamanda kasım 1936'dan sonra, yardımların haricinde havan, bomba, uçak ve tank satışı da yapmıştır. ispanyol hükümeti bunların parasını doğal olarak hazinesinden, yani ispanya bankası altın rezervlerinden karşılamıştır. bunda da tuhaf olan bir durum yoktur. nihayetinde sscb ekonomik gücü doğrultusunda yardım yollamıştır ve sonuçta sscb sosyalist üretim ilişkilerinin yani meta üretiminin ve böylece sosyalist değer yasasının ve belli bir ekonomik kapasitenin ve sağlanması gereken bir gelir gider dengesinin söz konusu olduğu bir ülkedir. ayrıca 1937'den sonra çin'e de yardım yollamaya başlamıştır. bu bağlamda, sscb'nin yardımların yanında ayrıca silah satışı da yapmasından yola çıkarak, kapitalistçe hareket ettiğini söylemek düpedüz saçma ve yalandır.
ayrıca belgesi olmadığı halde var olduğu iddia edilen (hayali) gizli anlaşmanın gizli kalmasını gerektirecek koşullar kasım ayında ortadan kalkmış olmasına rağmen sscb silah ihracatı dışında karşılıksız olarak yaptığı asker ve silah yardımına da devam etmiştir. madem artık silah ihracatına (yani satışına) ilişkin gizlilik için bir gerekçe yok neden silah satışları için sipariş anlaşmaları yapılıyorken bunların yanında devam eden yardımlar gizli yapılsın ki?
(stalin'in 21 aralık 1936 tarihli mektubundan hemen sonra -sovyet yardımlarının ilki ekim 1936'da gelmişti- 28 aralık 1936 tarihinde ispanya'ya "kursk" adlı gemiyle gelen yani mektupta adı geçen yardımlar:)
http://www.rusarchives.ru/ ... il-war-spain-kat/122.jpg (bu yardımların belgesi istenmişti, bunların yardım değil de para karşılığında yapıldığını gösterir belge yoktur aksine)
(1937 yılında ispanya'da faaliyet gösteren stalin taburu ile ilgili haber:)
http://www.rusarchives.ru/ ... il-war-spain-kat/348.jpg
aşağıdaki dayanakları ekarte eden ve varolduğu söylenen gizli anlaşmanın belgesi yoktur.
altınların güvenlik gerekçesiyle gönderildiğini gösterir dayanak:
"maliye bakanlığından
sayın başkan ekselansları, içinde bulunduğumuz ayın 13'ünde aşağıdaki gizli karar imzalanmıştır:
ordu ayaklanmasından dolayı ortaya çıkan anormal durum hükümeti ispanya bankası'nın, kamu varlığının temelini teşkil eden madeni rezervlerini ön görülen gerekli ihtiyati ölçüler içerisinde güvence altına almaya zorlamıştır. tedbirin doğası gereği ve arkasında yatan bu sebeplerden ötürü, akdin gizli tutulması gerekmektedir. söz konusu mülahaza temelinde bakanlar kurulunun kararıyla ve maliye bakanlığının iradesiyle aşağıdaki esasların gizliliğini bu vesileyle takdir ederim:
madde 1: maliye bakanlığı bundan dolayı, an itibariyle ispanya bankasının merkezinde bulunan altın, gümüş ve senetlerin taşınmasının en emniyetli koşul olduğunu takdir etmiş ve taşınmaya vekalet etmekle yetkilendirilmiştir.
madde 2: hükümet, uygun olduğunda, genel meclise ilgili karara dair bilgilendirme yapacaktır.
madrid,13-9-36"(1)
-
ve sscb tarafından yollanan yardımların devrimci dayanışma ve dostluk çerçevesinde ve karşılık beklenmeden yapıldığına ilişkin kanıt teşkil eden sovyet yetkililerin mektubu:
"sevgili yoldaş,
tam yetkili temsilcimiz yoldaş rosenberg, kardeşçe selamlarınızı bize iletti. zafere olan tam inancınızı da bize söylemeyi ekgib etmedi. bize gönderdiğiniz kardeşlik duygularınıza teşekkür ederiz ve ispanyol halkının zafere ulaşacağına olan inancını paylaştığımızı bilmenizi isteriz.
olanaklarınız ölçüsünde, uluslararası faşist güçlerin bir aleti olan ve askeri kliğe karşı ispanyol demokrasisinin, bütün işçilerin mücadelesini yöneten ispanyol hükümetinin yardımına gelmeyi her zaman görev saydık ve saymaya devam ediyoruz.
ispanyol devrimi, rus devrimi'nden farklı bir yol izleyerek rotasını arıyor. ispanyol devrimi coğrafi, tarihi, ve toplumsal koşulların farklılığıyla ve farklı uluslararası gerekliliklerle belirleniyor. ispanya'da parlamenter yolun rusya'dakinden daha etkili devrimci bir gelişme aracı olarak ortaya çıkması mümkündür. ancak, bizim deneyimimizin, özellikle de ispanyol devrimci mücadelesinin özel koşullarına uygun olarak bizim iç savaş deneyimimizin ispanya için önem taşıdığına inanıyoruz. bundan hareketle, sizin ısrarlı taleplerinizi bize ileten yoldaş rosenberg'in de talebiyle, sizin emrinize bir grup askeri danışman ve savaşçıyı gönderme gereği duyduk.
bu arkadaşlarınız ispanyol askeri önderlere gerekli bilgi ve tecrübeyi aktarmakla görevliler.
bu arkadaşlara sscb ve ispanya halkları arasındaki dayanışma bilincinden hareketle sadece birer danışman olarak görev yaptıkları takdirde yararlı olabilecekleri emri verildi.
sizden ricamız, bu arkadaşların verdiğiniz görevleri nasıl yerine getirdikleri hakkında bizi bilgilendirmeniz, çünkü siz yararlı bulduğunuz takdirde, bu arkadaşlar ispanya'da kalmaya devam edebilirler.
sizden ayrıca, rosenberg yoldaş hakkında ne düşündüğünüzü bize iletmenizi rica ediyoruz; ispanyol hükümeti kendisinden memnun mudur? yoksa kendisini bir başkasıyla değiştirmeli miyiz?
size aşağıdaki önerilerimiz sunuyoruz:
1. ispanya gibi bir tarım ülkesinde çok büyük önem taşıyan köylülüğü dikkate almak gerek. köylülüğün çıkarlarını gözeten tarım ve vergi sorunlarına ilişkin kararnameler çıkartmak gerek. köylüleri orduya çekmek ve faşist orduların gerisinde partizan müfrezeleri kurmak gerek. köylülerin koşullarını iyileştiren kararnameler bunu kolaylaştırabilir.
2. şehir küçük ve orta burjuvazisini, hükümetin yanına çekmek gerekir. en azından onlara, ticaret özgürlüğünü sağlayarak ve onları zoralımlardan koruyarak tarafsız kalmaları imkanını vermek gerek. aksi takdirde faşizmin peşine takılırlar.
3. cumhuriyetçi parti önderlerini hükümete yaklaştırmak gerek. özellikle azana ve grubunun hükümete destek vermesi için, bu konudaki kararsızlıklarını aşmaları için mümkün olan herşey yapılmalıdır. ispanya'nın düşmanlarının, hükümeti komünist olduğu gerekçesiyle cumhuriyetçi ispanya'ya yönelik en büyük tehlikeyi oluşturan açık bir müdaheleye girişmelerinin imkanını ortadan kaldırmak için bu elzemdir.
4. ispanya hükümeti, asileri destekleyen ülkelerin ispanya'da yaşayan yurttaşlarının meşru çıkarlarına ve mülklerine hiçbir şekilde saldırıda bulunmayacağını basında açıklamalıdır.
kardeşçe selamlar.
cumhuriyetçi ispanya'nın dostları
voroşilov, molotov, stalin (21 aralık 1936)"(2)
(1)sarda, juan; el banco de espana 1931-1962, s. 433
(2)sosyalizm ve toplumsal mücadeleler tarihi angiblopedisi, iletişim yayınları, 3. cilt, arka bölüm, s.202
(bkz:
ispanya iç savaşı/#20473798)
