1. 1.
    0
    Özetin Özeti: (bkz: yakın tarihimizi anlatmaya geldim 3)

    uzun versiyon : (bkz: yakın tarihimizi anlatmaya geldim)

    önceki başlıktaki kronolojiden ziyade önemli satırbaşlarını buraya alayım;

    özet: Demokrat parti(DP), 50lerde vatanı bölücü girişimlerde bulunmuş, netice olarak ta DP genel başkanı, başbakan Adnan Menderes 27 Mayıs 1960 ta idam edilmiştir. Gidişattan rahatsız olan genç subaylar tarafından gerçekleştirilen bu darbe, ABD tarafından tertiplenen 71 ve 80 darbeleriyle karıştırılmamalıdır. Bu iki darbe Türkiyemizi karanlığa sürüklerken, ülkemiz üzerinde ABD kontrolünü garantiye almıştır.

    1950'de genel seçimlerde halk, chp’nin 27 yıllık tek parti iktidarına son verdi. seçimlerin sonucunda; demokrat parti %53.3 oy oranı ile tbmm’ye 408 milletvekili soktu.

    - başbakan menderes “sadece millete malolmuş inkilâpları saklı tutacağız” dedi. (irticaya ilk yeşil ışık yakılmış oldu) ve hükümet genelkurmay başkanı, kuvvet komutanları ve diğer bazı generalleri görevlerinden aldı.

    - demokrat parti hükümetinin ikinci önemli icraatı, arapça ezan okunma yasağını kaldırması oldu. (türkçe ezan yasaklanmamıştır, yalnızca ezanın arapça da okunabileceği belirtilmiştir. ne var ki, bu karar 1932’den beri türkçe okunan ezanın sonu olmuştur).

    - kuzey-güney kore savaşı’nda birleşmiş milletler bütün ulusları, komünist kuzey kore’ye karşı abd’nin geniş katılımıyla oluşturulacak askeri güce katılmaya çağırdı, general tahsin yazıcı komutasındaki 4500 kişilik bir tabur, tüm masraflar bize ait olmak üzere ve tbmm kararı olmaksızın kore savaşı’na gönderildi. (bu, başta abd olmak üzere batı’nın gözünde makbul olabilmek için onlar tarafından en geçerli ihraç malımız kabul edilen mehmetçik’in uluslar arası düzeyde ilk pazarlanışıdır).

    - rus yazarların kitaplarının okul kütüphanelerinden çıkarılmasına karar verildi.

    - menderes meclis'te yaptığı konuşmada "halkevleri, halkodaları faşist anlayış ve düşüncelerin ürünüdür. bunlar sosyal yapımız içindeki tümüyle gereksiz, boş, geri ve yabancı unsurlardır" dedi, hükümet, halkevleri’ne el koydu.

    - menderes hükümeti, işçi sendikalarının faşist ve komünist sistemlerin bir öğesi olarak kurulduklarını ileri sürdü. yeni bir sendika yasası hazırlama kararı aldı.

    - istanbul inönü stadı'nın adı mithatpaşa stadı olarak değiştirildi.

    - ilkokulların ders programlarına din dersi konuldu.

    - abd yönetimi, marshall planı çerçevesinde türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasını onayladı.

    - abd türkiye'nin natoya girişini onayladı.

    - milli savunma bakanlığı, kore'de 34 subay, 46 astsubay ve 1252 erin şehit olduğunu açıkladı.

    - nato’ya katılmanın neticesi olarak topraklarımıza abd askeri üsleri kurulmaya başlandı.
    ···
  1. 2.
    +1
    - lozan antlaşmasına göre fener rum patrikhanesi’nin başındaki kişinin tc vatandaşı olması gerekir. bu ilke ilk kez abd’den uçakla gönderilen athenagoras’ın türkiye’ye sokulması ile ihlal edildi. başbakan menderes athenagoras’ı ziyaret etti ve elini öptü, bravo, tebrikler.

    - BM'e girdik.

    - “anayasayı yaşayan dile çevirmek” şeklinde adlandırılan yasa önerisi ile 1945 yılında türkçeleştirilmiş olan anayasa metni, yürürlükten kaldırıldı. 24 nisan 1924’te kabul edilmiş olan teşkilat-ı esasiye kanunu yeniden uygulamaya kondu, anayasadaki öztürkçe kelimeler ayıklandı. ( örneğin; “bakanlıklar”, “vekalet” oldu, genelkurmay başkanlığı’nın adı “erkan-ı harbiye-yi umumi reisliği” şeklinde değiştirildi ).

    - petrollerimizin işletilmesiyle ilgili ilk anlaşma bir abd şirketiyle yapıldı. (benzinin bugün pahalı olma sebeplerinden biri)

    - 6234 sayılı yasayla köy enstitüleri kapatıldı. (Bunun hakkında bir sürü belgesel var, izleyin araştırın)

    - petrol işletmeciliğini yabancı sermayeye açan ve max ball adlı bir yabancının hazırladığı petrol yasası meclis'te kabul edildi.

    - 54 seçimlerinden hemen sonra celal bayar “ince demokrasiye paydos” söylemiyle, antidemokratik yasalarla tedbirlerin sürdürüleceğinin altını çiziyordu.

    - muhalefet lideri osman bölükbaşı’yı seçen kırşehir, ceza olarak il olmaktan çıkarılıp ilçe yapıldı. bununla da yetinilmedi ve bölünerek eski ilçelerinden bir kısmı ile nevşehir ili kuruldu, seçimlerde chp’ye oy veren malatya ceza amacıyla bölünerek adıyaman ili kuruldu.

    1955;
    - kıbrıs’da eoka terör örgütü faaliyetlerine başladı.

    - sovyetler birliği ve doğu avrupa'daki sosyalist ülkeler yeni bir askeri ittifak içeren varşova paktı'nı imzaladılar.

    - dp destekçisi (ve dp kaynaklı) bir gazetenin atatürk’ün evine bomba atıldığı haberi üzerine, “kıbrıs türktür” cemiyetinin istanbul taksim meydanı’nda düzenlediği açık hava toplantısı, 6-7 eylül olaylarını başlattı. çok önceden planlanan gösteriler, kısa zamanda rum vatandaşların işyeri ve evlerine yönelik yağmaya dönüştü. istanbul, ankara, izmir’de sıkıyönetim ilan edildi, olaylar diğer kentlere de sıçradı tbmm olağanüstü toplandı. hükümet kendi tertibi olan olayları muhaliflerinin üzerine yıkmak, bir taşla iki kuş vurarak onlardan da kurtulmak amacıyla yeni bir planı uygulamaya koydu. emniyet amirlikleri’nce komünist olarak bilinen 48 kişi, tahrik ve tahrip suçlamasıyla tutuklanıp harbiye’ye getirildi. idam talebiyle yargılanması öngörülen bu kişiler arasında aziz nesin, kemal tahir, dr. can boratav, asım besirci, hasan izzettin dinamo da bulunuyordu. istanbul’da 3, ankara ve izmir’de birer askeri mahkeme kuruldu. içişleri bakanı namık gedik ile istanbul emniyet müdürü alaaddin eriş görevlerinden istifa etti. tbmm sıkıyönetimi 6 ay uzattı. izmir'de sabah postası gazetesi kapatıldı, gazete sorumlu yazı işleri müdürü ve başyazarı orhan rahmi gökçe tutuklandı. muhalif yayınlarından dolayı ankara’da ulus gazetesi süresiz, istanbul’da ise hergün, hürriyet ve tercüman gazeteleri 15 gün süreyle kapatıldı.

    - demokrat parti’de muhalefet yaptığı gerekçesiyle 9 milletvekili partiden ihrac edildi. onları destekleyen 10 milletvekili de kendi isteği ile partiden ayrıldı. “onbirler hareketi” diye anılan bu milletvekilleri, bakanlar hakkındaki iddialarda, “ispat hakkını yasaklayan kanunun” kaldırılmasını sağlayacak bir fıkranın anayasaya eklenmesini istiyorlardı. ( gençler mantıkları almayacağı için konuyu anlamakta zorlanabilirler. siyasiler hakkında bir iddia ileri sürenler hakaret suçuyla yargılanıp mahkum olmaktaydılar. yargılanan kişiye iddiasını ispat hakkı tanınmamaktaydı. reddedilen, bu hakkın tanınması isteğiydi).

    - (nazlı ılıcak ile ömer çavuşoğlu’nun babası olan) bayındırlık bakanı muammer çavuşoğlu, 6/7 eylül olaylarında uğradıkları kayıplar dolayısıyla, izmir'deki yunan konsolosluğu'na, (suçluluk pgibozu içerisindeki hükümet adına resmi özür yerine geçmek üzere) yunan bayrağı çekti ve uluslarası düzeyde özel bir yalakalık örneği verdi.

    - menderes adana’da yaptığı seçim konuşmasında “ istanbul’u ikinci bir mekke, eyüp sultan camiini de ikinci bir kâbe yapacağız” dedi. 57 seçimleri 1946 seçimleri ile birlikte tarihimizin en şaibeli seçimleridir. en vahim olaylar gaziantep’te yaşanmış, seçimi ilkönce chp’nin kazandığı ilan edilmiş, sonra bu karar değiştirilmiştir. bu olayın yarattığı tepkiler iki gün sonra chp’lilerin cumhuriyet bayramı kutlama alanına sokulmaması nedeniyle doruğa çıkmış, ayaklanmaya dönüşmüştür. olayları yatıştırmak amacıyla askerî uçaklara kent üzerinde alçak uçuş yaptırmak dahil her yöntemi kullanmak gerekmiştir. aralarında ali ihsan göğüş ve cemil sait barlas gibi önde gelenlerin de bulunduğu chp’liler tutuklandılar ve 5,5 ay hapiste kaldılar, bu olaylara yayın yasağı geldi. halkın tepkisinden çekinen iktidar başta meclisin çevresini tanklarla çevirmek dahil kentin tüm önemli noktalarına askerî birlikler yerleştirdi.

    - et sıkıntısını gidermek için yeni zelanda'dan koyun eti dışalımı yapıldı.

    - ırak'ta darbe gerçekleşti, kral faysal ve başbakan nuri sait paşa öldürüldüler. (dp yöneticileri bu olaydan çok etkilenmiş, benzer bir olayın türkiye’de de olabileceği konundaki derin endişeleri ile dengeleri iyice bozulmuştur).

    - ortadoğu'daki muhtemel karışıklıklara müdahale etmek amacıyla 11 bin abd askerinin incirlik üssüne indirilmesine başlandı, nükleer silah taşıyan abd uçakları incirlik üssüne indi.

    - başbakan adnan menderes, "idam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya…" diyerek muhalefeti tehdit etti. buna karşılık chp genel başkanı inönü, "sehpalar kurulursa nasıl işleyeceğini kimse bilemez" diyerek başbakana cevap verdi.

    - başbakan menderes, said-i nursî’nin yaşadığı emirdağ’da nurcular tarafından hilafet ve saltanatı temsil eden iki tuğralı, yeşil bayrak açılarak karşılandı. menderes’in emirdağ’ı bu ziyaretini özel bir destek işareti olarak değerlendiren said-i nursî, bu olaydan sonra ülke içinde gezilere başladı. ( menderes risale-i nurların ilk kez serbestçe basılması için 1956’da talimat vermiş ve kağıt tahsisi yapmıştı.

    - trabzon'da bir amerikan üssü kuruldu.

    - lüks otomobiliyle bir süredir yurt gezilerini sürdürmekte olan said-i nursi istanbul'a geldi.

    - said-i nursî’nin doğu illeri valilerine yazdığı bir mektup chp’liler tarafından ele geçirilince basında yer aldı. said-i kürdî mektupta şunları söylemekteydi : “ şark bölgesinde komünistliği 60 bin nursî sayesinde önlemekteyim. bu 60 bin talebenin içinde bir iki ahlaksız da çıkabilir. bunları kitlemize mal etmek doğru değildir. bu yüzden bölgenizde risale-i nurlar toplattırılmamalıdır. nasıl ki arapça ezan okutturduk ve bu sayede müslümanları demokrat parti cephesinde topladığımız malumunuzdur. şimdi de dağıttığımız bu risale-i nurlarla komünizmle ve masonlukla savaşacağız. müslüman demokratların göstereceği yardıma güveniyorum. bundan ötürü birkaç defa ankara’ya gittim, müslüman vekillerle görüştüm.. bilhassa başvekil sayın adnan bey ve (milli eğitim vekili)tevfik ileri ve sayın (içişleri vekili) namık gedik’ten bu neticeyi tayin ettim…. saidi nursî “

    - (mehmet barlas’ın babası) chp'li cemil sait barlas, 10 ay hapse mahkum oldu.

    - dpliler hükümete destek için ankara kızılay'da bir gösteri düzenlemeye karar verdiler. iktidara karşı gençler de aynı gün, aynı saat, aynı yerde gösteri yaptılar. ( gençlerin bu eylemi yapabilmek için “fısıltı gazetesi” denilen yöntemle haberleşmede kullandıkları 555 k, yani “beşinci ayın beşinde, saat beşte, kızılay’da” parolası siyasî tarihe geçmiştir). dolayısıyla dp’nin gösteri planı geri tepmiş oldu ve başkan celal bayar ve başbakan adnan menderes alanda protestolarla karşılandı.

    - haberleşmeye sansür koyan ankara sıkıyönetim komutanlığı, beş kişinin bir araya gelerek dolaşmasını yasakladı.


    27 mayıs 1960. 27 mayıs ihtilali... türk silahlı kuvvetleri idareyi ele aldı. meclis feshedildi. yeni anayasa ve demokratik müesseselerin kurulması hazırlığına başlanıldı. başkan celal bayar istifa etti. tarafsız kişilerden (3 asker, 14 sivilden) oluşan bir hükümet kurulduğu duyuruldu.

    - dp içişleri bakanı dr. namık gedik, tutuklu bulunduğu harp okulu'nda pencereden atlayarak intihar etti. gözaltına alınmış olan 150 kişi yassıada'ya getirildi.
    Tümünü Göster
    ···
  2. 3.
    0
    okursam öğretmen olurum
    ···
  3. 4.
    0
    senin ananı giberim ama bu nası bi yazı amk
    ···
  4. 5.
    0
    objektifse okurum yok değilse giberim
    ···
  5. 6.
    0
    up
    ···