+1
mutlaka hepimiz karşılaşmışızdır, dil bilimciler çıkar ve 'türkiye'de vatandaşların günlük hayatta 400 kelime ile konuştuğundan oysa ingiltere'de ortalama 2 bin kelimenin telaffuz edildiğinden' dem vururlar. halbuki günlük dilde kullandığımız kelime miktarınında kelimelerin anlam zenginliği önemli rol oynar. bir kelimeye 40 anlam yüklenebilen güzel türkçemizde -çarp 40'la 1'i 40 yapar, ve milliyetçi hareket partisi'nin kırkıncı yılı- günlük hayatta kullanılan kelime sayısının azlığından kimse de gocunmaz, gocunmamalı. tüm bu anlattıklarımdan sonra müddei iddiasını ispatla mükelleftir, diyerek aslında türkçedeki 400 kelimenin anlam zenginliği göz önünde alındığında mukayese edilen dillerdeki 2 bin kelimeyle nasıl eşdeğer olduğunu, am kelimesi ile somutlaştırmaya çalışacağım.
am kelimesinin, kullanabileceğimiz çeşitli şekilleri şöyle;
noktalama işaretlerinden bir demet:
1. nokta olarak
çok uzun dıbına koyim
2. virgül olarak
geçen yoldayım dıbına koyim adam önüme kırdı direksiyonu iyi mi.
3. ünlem olarak.
vay dıbına koyim! o ne la?
cümle öğeleri ve noktalama işareti olarak kullanımın dışında, birçok duyguyu ve durumu da "am" kelimesi ile anlatabiliriz.
1. paramparça olmak
amı zütü dağıtmak.
2. kadınlara güven olmaz
amın gölgesi yoktur.
3. kadınlara karşı dikkatli olmak
amı olanın imanı olmaz.
4. azmak
amı kabarmak.
5.şaşkınlık
vay dıbına koyim!
6. zenginlik
paran varsa yancıkta, gibin oynar amcıkta.
7. başarısız olmak
amı zütü yarmak.
8. hava çok sıcak
gavur amı gibi yanmak.
9. para herşey değildir
dünya kadar malın olacağına fındık kadar amın olsun.
10. göller yöresi
ısparta burdur, amı zütü boldur, doldur allah doldur.
11. uzaklık
taa anasının amında.
12. ikide bi fikir değiştiren, az önce dediğinin tersini iddia eden.
çingen amı.
13. ortalığı velveleye vermek
amı yanmış gavur avradı gibi bağırmak.
14. yarak.
amın feryadı.
15. dürüstlük
amı zütü bir olmak.
16. denyo
amın oğlu esteban.
17. anası bile belli değil
amın oğlu.
18. eşşoğlu eşşek
amcık hoşafı.
19. fanatizm
amuğa goruh bülent başgan.
20. abartmak
eşeğin dıbına su kaçırmak.
21. yüksekten uçmak
ebesinin amı ali sami.
22. taşak geçmek
amlarına koyayım onların çok ayıp ediyorlar.
23. fırsatı kaçırmamak
dıbına bile koymak.
24. kalabalık
bi sen ekgibtin dıbına koyim, sen de gel.
25. duygu yüklü.
durduk yere adamın dıbına koyan şarkılar.
26. sevgi
dıbını yidiğim.
27. aç gözlülük
amı bulup kılsızını aramak.
28. ters bir durumla karşılaşmak
ebenin dıbını tersten görmek.
29. ağzına gireni ve ağzından çıkanı kontrol edemeyecek kadar mal kişi
amcık ağızlı.
30. bahtsızlık
gökten am yağsa bize gib düşer o da yerden seker.
31. gerekli gereksiz ve sinir bozacak biçimde gülmek
açıkta amcık görmüş gibi sırıtmak.
32. heterociksüel cinsel yaşamda am hastası
am budalası, amsalak
33. karı kız hastası insan
ambiti.
