-
1.
+10 -1Merhaba beyler. Herkesin kafasını karıştıran başkanlık sistemiyle ilgili ve şu an TBMM'de oylanan anayasa değişikliği ile ilgili bazı kanunları açıklığa kavuşturacağım tarafsızca.Tümünü Göster
Madde 1
T.C. Anayasası'nın 9.maddesine göre yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılıyor. Bu kanun; Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır olarak değiştirildi.
Madde 2
T.C. Anayasası'nın 75. maddesine göre TBMM, genel oyla seçilen 550 milletvekilinden oluşuyor. Bu kanun; TBMM, genel oyla seçilen 600 milletvekilinden oluşur olarak değiştirildi.
Madde 3
T.C. Anayasası'nın 76. maddesine göre 25 yaşını dolduran her Türk, milletvekili seçilebilir. 25 yaş sınırı 18 yaş olarak değiştirildi. Ayrıca askerliğini yapmayan milletvekili seçilemiyordu bu maddeye göre. Bu ibare ise askerliğiyle ilişiği olanlar milletvekili seçilemez olarak değiştirildi.
Madde 4
T.C. Anayasası'nın 77. maddesi daha çok TBMM ile ilgili ibareler içeriyordu(TBMM seçimleri 4 yılda bir yapılır vs.) Buraya bazı maddeler eklendi. Süresi biten milletvekili tekrar seçilecek, TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri aynı günde yapılacak, Cumhurbaşkanlığı seçiminde çoğunluğun sağlanamaması halinde ikinci oylama yapılacak. Bunların bazıları zaten vardı bu arada.
Madde 5
T.C. Anayasası'nın 78. maddesine göre bir milletvekilinin vekilliği düşürüldüğünde ara seçime gidilir. Bu yasa sanırım hdp için geldi. Bu ibareye yedek milletvekilliği kavramı eklendi. Sakatlanan oyuncu yerine giren yedek tarzı bir yasa.
Madde 6
T.C. Anayasası'nın 87. maddesine göre TBMM, Bakanlar Kurulu ve bakanları denetleme, Bakanlar Kuruluna belli konularda KHK çıkarma yetkisi verebiliyordu. Bu ibare anayasadan ve 87. maddeden kaldırıldı.
Madde 7
T.C. Anayasası'nın 98. maddesine göre TBMM soru önergeleri, meclis araştırmaları ve genel görüşme ile denetleme yetkisini kullanabilirdi. Bu madde TBMM belli bir konuda meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir, milletvekilleri yazılı soru sorabilir şeklinde değiştirildi. Yazılı soru, yazılı olarak en geç 15 gün içinde cevaplandırılmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcılarına ve bakanlara yazılı olarak soru sormasından ibarettir.
Madde 8
T.C. Anayasası'nın 101. ve 102. maddelerine göre Cumhurbaşkanı seçilen kişinin -varsa- partisi ile ilişiği kesilir ibaresi kaldırıldı. Ayrıca aynı maddeye göre Cumhurbaşkanı Türk vatandaşları arasından seçilir ibaresine 'doğuştan' kelimesi eklendi. Siyasi parti grupları genel seçimlerde en az %25 oy almışsa Cumhurbaşkanı adayı çıkartabilir. Almamışsa çatı aday formülü devreye girer. Bu ibare eklendi.
Madde 9
T.C. Anayasası'nın 104. maddesi değiştirildi. Cumhurbaşkanının yürütme yetkisinin sahibi olduğu, ülkenin iç ve dış siyaseti hakkında TBMM'ye mesaj vereceği, kanunları yayımlayacağı, milletler arası anlaşma akdetmek ve yayınlamak, kanunlara aykırı olmadığı takdirde yönetmelik çıkarabilme yetkisine sahiptir olarak değiştirildi.
Madde 10
T.C. Anayasası'nın 105. maddesine Cumhurbaşkanının cezai sorumluluğu ibaresi eklendi. Buna göre Cumhurbaşkanı bir suç işlediği iddiasıyla TBMM, üye sayısının salt çoğunluğunun vereceği bir önergeyle soruşturma açılması istenebilir. Bu TBMM'de en geç 1 ay tartışılır ve gizli oylamaya sunulur. Eğer meclisin beşte üçü kabul ederse soruşturma açılabilir. TBMM komisyonu kurulur, yine beşte üç oyla TBMM, Yüce Divan'a sevk etme kararı alabilir. Yüce Divanda seçilmeye engel bir suça mahkum edilen Cumhurbaşkanının görevi sona erer.
Madde 11
T.C. Anayasası'nın 106. maddesi değiştirildi. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve vekilliğiyle ilgili ibareler eklendi. Buna göre Cumhurbaşkanı seçildikten sonra bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir. Ve bakanların işlediği suçlarla ilgili bazı yükümlülükler getirildi.
Madde 12
T.C. Anayasası'nın 116. maddesine göre TBMM, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yenilenmesine karar veremiyordu. Gelen yeni kanuna göre TBMM, seçimlerin iptalini beşte üç çoğunlukla isteyebilir. Eğer seçim iptali olursa TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tekrar yapılır.
}
Madde 13
T.C. Anayasası'nın 119. maddesine göre OHAL ilan edilmesiyle ilgili bazı nedenlere yeni nedenler koyulmuş. OHAL ilan edilme nedenlerine ayaklanmalar, vatanın bütünlüğünü etkileyen kalkışmalar ibaresi eklenmiş.
Madde 14
T.C. Anayasası'nın 123. maddesine göre, kamu tüzelkişiliği ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayandırılarak kurulur. Bu ibarede 'ancak' kelimesinden sonraki tüm sözcükler yerine 'kanunla veya Cumhurbaşkanının kararnamesiyle' ibaresi eklenmiştir. Ayrıca yine aynı maddeye şu fıkra eklenmiştir; üst düzey kamu görevlilerinin atanmalarına ilişkin usul ve esaslar CB tarafından düzenlenir.
Madde 15
T.C. Anayasası 126. maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesine göre kamu hizmetlerinin görev ve yetkileri kanunla düzenlenir. Bu ibare silinmiş ve şu eklenmiş; merkezi idare kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarının; kuruluş, görev, yetki ve sorumluluğu Cumhurbaşkanı kararnamesiyle düzenlenir.
Madde 16
T.C. Anayasası'nın 142. maddesine şu fıkra eklenmiştir; disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkeme kurulamaz. Ancak savaş halinde kurulabilir.
Madde 17
T.C. Anayasasının 159. maddesi değiştirilmiş bazı ibareler eklenmiştir. Buna göre HSYK'nın adındaki Yüksek adı kaldırılmış ve adı Hakimler ve Savcılar Kurulu olmuştur. Asil üyeler çıkarılmış HSK'nın 12 üyeden oluştuğu ve iki daire halinde çalıştığı ibaresi konmuştur(eski kanuna göre 22 asil üye, 12 yedek üye, üç daire halinde çalışırlardı)
Madde 18
T.C. Anayasası'nın 161. maddesi değiştirilmiş. Burada önemli olan şudur ki artık bütçe teklifini Cumhurbaşkanı meclise sunar. Ve meclis oylar.
Evet beyler. işte yeni anayasa bu. Bence 6. ve 7. maddeler çok sıkıntılı olacak. Bana soracak olursanız bazıları iyi bazıları çok kötü. Seçimde oy kullanabilsem büyük ihtimalle hayır derdim. Hatta bu seçimden hayır bile çıkabilir benim şahsi görüşüme göre. Her neyse. Fakat buna bu kadar emek vermemin sebebi şu, bazı huur çocukları daha bakıp okumadan evet demiş yada hayır demiş amk binleri. En azından okuyup da bilgilenin ona göre seçiminizi yapın anasını gibtiklerim. Burada tatava yapıyorsunuz amk.
Edit: bu arada bu yasalar daha oylanmadı bile ben sanki yürürlüğe girmiş gibi yazmışım daha referandumu var bunun yürürlüğe girmedi yani.