su we trust

bu kaltakla aynı mahallede büyüdük, mevlanakapı’da. babası zabıtaydı. alkolik, hasta bir adamdı rahmetli, erkenden de gitti zaten. bu, anasıyla yoksul, perişan.

bizim tuzumuz kuruydu, hacıbabam yapmış birşeyler. bir de zagor vardı; bizim eski evin kiracısının oğlu. babası filmciydi yeşilçam’da. cepçilik, arpacılık, her yol vardı itte ama sevimli, yakışıklı oğlandı. bizimkine aşık etmiş kendini. ben efendi oğlanım, okul mokul takılıyorum o zamanlar.. öylece büyüdük gittik işte. ne tak varsa hep askerliği beklerdim; dört sene kaldı, üç sene kaldı, sonunda o da geldi, gittik. bizde de herkes bunu bekliyormuş, gelir gelmez yapıştılar yakama. ev düzüldü, kız bulundu, çeyiz falan filan, nikahlandık. iki taksi, bir dükkan verdi peder. dükkanda koltuk moltuk satardım.
bir gün bu huur çıkageldi. hiç unutmam. görür görmez cız etti içim. böyle basma bir etek dizine kadar, çorap yok, üstünde açık bir bluz, saçlar maçlar, pırlanta anlayacağın. şunun bunun fiyatını sordu, dalga geçti benimle. kanıma girdi o gün. tabii taktım ben bunu kafaya. ertesi gün bir soruşturma. dediklerine göre yemeyen kalmamış mahallede. ama asıl, zagor’a kegibmiş. zagor da koftiden içerde o sıra.

bir gün süslenmiş, püslenmiş, geçti dükkanın önünden. yazıldım peşine. tuhafiyeciye girdi, pastaneden çıktı, minibüs, otobüs, geldik sağmalcılar’a. benim içimde bir sıkıntı. işi anladım tabii. zagor’u ziyarete gidiyor. bir tuhaf oldum. bini de kıskandım. uzatmayalım. çaresiz evlendik ötekiyle. o ara zagor içerden çıktı. sonra bir duyduk kaçmış bunlar. altı ay mı, bir sene mi, kayıp. hep rüyalarıma girdi huur. o gün dükkana girişini hiç unutamadım. benimkine bile dokunamaz oldum, sonra bir daha duyduk ki iki kişiyi deşmiş zagor. birisi polis, ikisinin de gırtlağını kesmiş. karakolda beş gün beş gece işkence buna. arkadaşlarının öcünü alıyorlar, kaltağa da öyle. önce öldü dediler zagor’a, sonra komalık. ankara’da oluyor bunlar.

bizimki bir gün çıkageldi mahalleye. zagor içerde, en iyisinden müebbet. bir sabah dükkana geldim, baktım bu oturuyor. önce tanıyamadım. anlayınca içim cız etti. cız etti ne, tornavida yemiş gibi oldum. çökmüş, zayıflamış, bembeyaz bir surat. ama bu sefer başka güzel huur. orhan’ın şarkıları gibi. kalktı böyle dimdik, konuşmaya başladı. dedi ‘para lazım, çok para’. zagor’a avukat tutacakmış. ‘ilerde öderim’ dedi. esnafız ya biz de, nasıl diye sormuş bulunduk. ‘huurluk yaparım’ dedi, ‘istersen metresin olurum.’ içime birşey oturdu, ağlamaya başladım, ama ne ağlama. işte o gün bugün inandım ororspuya, tam yirmi yıl geçti.

uzatmayalım. zagor’a müebbet verdiler. ama rahat durmaz ki bin. ha birini şişledi, ha firara teşebbüs. o şehir senin, bu şehir benim, cezaevlerini gezip duruyor, huur da peşinden. sonunda dayanamadım ben de onun peşinden..
önce dükkan gitti. ardından taksiler. karı terketti. peder kapıları kapadı. yunus gibi aşk uğruna düştük yollara. iş bilmem, zanaat yok. bu, hiç tınmıyo. ilk yıllar ufak kahpeliklere başladı. sonra alıştı. gözünü yumup yatıyor milletin altına. gel dönelim diye çok yalvardım. evlenelim, pederi kandırırım, zagor’a bakarız.. yok.. kancık köpek gibi izini sürüyo itin. n’aptı buna anlamadım. kaç defa dönüp gittim istanbul’a. yeminler ettim. doktorlar, hocalar kâr etmedi. her seferinde gene peşinde buldum kendimi.

bir keresinde döndüm, biriyle evlenmiş. bu hamile, beni de abisiyim diye yutturduk herife. nedense rahatladım. oh dedim. kurtuluyorum. bu da akıllanmış görünüyor. yüzü gözü düzelmiş. çocuk diyor, başka birşey demiyor. sinop’ta oluyor bunlar. ben de döndüm istanbul’a. doğumuna yakın zagor bir isyana karışmış gene. hemen paketleyip diyarbakır cezaevi’ne postalıyorlar. çok geçmeden bizimki depreşiyor gene. o haliyle kalk git sen diyarbakır’a. üç gün ortadan kaybol. herif kafayı yiyor tabii. dönünce bir dayak buna, eşek sudan gelinceye kadar. kızın sakatlığı bu yüzden. sonra, çocuğu doğuruyor. durum hemen anlaşılmamış. ortaya çıkınca bir gece esrarı çekip takıyor herife bıçağı. çocuğu da alıp vın diyarbakır’a. zagor’un peşine. allah’tan herif delikanlı çıkıyor da şikayet etmiyor. ben o ara istanbul’da taksiden yolumu buluyorum.

epey bir zaman böyle geçti. yine her gece rüyalarımda bu. zagor’un diyarbakır cezaevinde olduğunu duymuştum o sıra. bir gece, bir büyükle eve geldim. hepsini içtim. zurnayım tabii. bir ara gözümü açıp baktım karlı dağlar geçiyor. bir daha açtım, başımda bir çocuk ‘kalk abi, diyarbakır’a geldik’ diyor. baktım, sahiden diyarbakır’dayım. bir soruşturma. kale mahallesi vardır orada. bir gecekonduda buldum, malımı bilmez miyim. görünce hiç şaşırmadı. hiçbir şey demedik.

o gece oturup düşündüm. ‘oğlum bekir’ dedim kendi kendime. ‘yolu yok çekeceksin, isyan etmenin faydası yok. kaderin böyle. yol belli. ey başını usul usul yürü şimdi.’ o gün bugün, usul usul yürüyorum işte.

sana küfür etmiyorum artık.

1923 - cumhuriyet halk partisi kuruldu. (9 eylül 1923)
1923 - chp genel başkanlığına mustafa kemal atatürk seçildi. (11 eylül 1923)
1923 - ankara başkent ilan edildi. (13 ekim 1923)
1923 - cumhuriyet ilan edildi (29 ekim 1923)
1923 - türkiye turing ve otomobil kurumu kuruldu.
1924 - hilafet kaldırıldı.
1924 - tevhid-i tedrisat (öğretim birliği) kabul edildi.
1924 - ilköğretim zorunlu hale getirildi.
1924 - lozan antlaşması yürürlüğe girdi.
1924 - gölcük'te ilk tersane ünitesi kuruldu.
1924 - devlet demiryolları kuruldu.
1924 - istanbul - ankara arasında ilk yolcu uçağı seferi yapıldı.
1924 - türkiye iş bankası kuruldu.
1924 - türk kadınlar birliği kuruldu.
1924 - ankara ilk planlı şehir olarak tanzim edildi.
1924 - cumhurbaşkanlığı orkestrası kuruldu.
1924 - türkiye tütüncüler bankası kuruldu.
1924 - ilk milli sigorta anadolu sigorta faaliyete geçti.
1924 - bursa'da karacabey harası kuruldu.
1924 - milli sahne ankara'da ilk tiyatro olarak kuruldu.
1924 - topkapı sarayı müze olarak ziyarete açıldı.
1924 - türkiye cumhuriyeti yazılı ilk madeni para tedavüle çıktı.
1924 - atatürk'ün önerisiyle ismini de verdiği cumhuriyet gazetesi yayına başladı.
1925 - danıştay kuruldu.
1925 - türk hava kurumu (türk tayyare cemiyeti) kuruldu.
1925 - istanbul'da liman işleri inhisarı kuruldu.
1925 - osmanlı'da köylülerden alınan aşar vergisi kaldırıldı.
1925 - eski eserler ve müzeler genel müdürlüğü kuruldu.
1925 - sanayi ve madenler bankası kuruluş kanunu kabul edildi.
1925 - 1920'de atatürk tarafından kurulan anadolu ajansı, anonim şirkete dönüştürüldü.
1925 - ticaret ve sanayi odaları kanunu kabul edildi.
1925 - gazi orman çiftliği kurulmaya başlandı.
1925 - eskişehir cer atölyelerinde demiryolu malzemesi üretecekbirimler hizmete girdi.
1925 - adana mensucat fabrikası üretime başladı.
1925 - türkiye'nin ilk betonarme köprüsü menderes nehri üzerine yapıldı.
1925 - ilk cumhuriyet altını basıldı.
1925 - adana ve bergama müzeleri açıldı.
1925 - tayyare cemiyeti'nin katkılarıyla ankara'da türk yapımı ilk planör uçuruldu.
1925 - şeker fabrikaları kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
1926 - demir çelik sanayiinin kurulmasına ilişkin kanun yayımlandı.
1926 - uluslararası saat ve takvim uygulanmasına başlandı.
1926 - türk medeni kanunu yürürlüğe girdi. kanunla kadın erkek eşitliği sağlandı.
1926 - türk telsiz telefon şirketi kuruldu.
1926 - eskişehir uçak bakım işletmesi açıldı.
1926 - yabancı gemilere tanınan ayrıcalıkları kaldıran kabotaj kanunu yürürlüğe girdi.
1926 - ilk şeker fabrikası alpullu şeker fabrikası işletmeye açıldı.
1926 - ankara otomatik telefonu işletmeye açıldı.
1926 - istanbul'da inşaat demiri üreten ilk haddehane açıldı.
1926 - tarım satış kooperatifleri ve birlikleri kuruldu.
1926 - amasya, sinop ve tokat müzeleri açıldı.
1926 - kayseri uçak ve motor fabrikası açıldı. (1950'li yıllarda adnan menderes hükümetince kapatılana kadar bu fabrikada toplam 112 savaş uçağı üretildi.)
1926 - bakırköy çimento fabrikası kuruldu.
1926 - uşak şeker fabrikası işletmeye açıldı.
1927 - teşviki sanayi kanunu kabul edildi.
1927 - bünyan dokuma fabrikası hizmete girdi.
1927 - ankara - kayseri demiryolu açıldı.
1927 - emlak ve eytam bankası kuruldu.
1927 - istanbul radyosu yayınlarına başladı.
1927 - samsun - havza - amasya demiryolları açıldı.
1927 - bursa dokumacılık fabrikası açıldı.
1927 - eskişehir bankası kuruldu.
1927 - ankara arkeoloji müzesi ve sivas müzesi kuruldu.
1927 - okullarda karma eğitime geçildi.
1927 - ilk basketbol ligi düzenlendi.
1927 - köy öğretmen okullarından ilki kayseri'de açıldı.
1927 - türkiye cumhuriyeti'nin ilk kağıt parası tedavüle çıkarıldı.
1927 - izmir müzesi açıldı.
1927 - ankara'da çocuk sarayı açıldı.
1927 - ilk düzenli radyo yayını istanbul'da gerçekleştirildi
1928 - laiklik cumhuriyetin temel ilkesi olarak kabul edildi.
1928 - anadolu demiryolu şirketi yabancılardan satın alındı.
1928 - haydarpaşa-eskişehir-konya ve yenice-mersin demiryolları yabancılardan satın alındı.
1928 - ankara çimento fabrikası açıldı.
1928 - türk halkına okuma-yazma öğretmek için millet mektepleri açıldı. 1936'ya kadar 16-45 yaş arası yaklaşık 3 milyon kişiye temel eğitim verildi.)
1928 - ankara numune hastanesi açıldı.
1928 - refik saydam hıfzısıhha enstitüsü kuruldu.
1928 - türk eğitim derneği (ted) atatürk'ün koruyuculuğunda ankara'da kuruldu.
1928 - türk vatandaşlığı yasası kabul edildi.
1928 - istanbul bomonti'de türk mensucat fabrikası hizmete girdi.
1928 - amasya - zile demiryolu açıldı.
1928 - türk harflerinin kabul ve tatbiki hakkındaki kanun kabul edildi.
1928 - malatya elektrik santralı açıldı.
1928 - ilk defa kadınlar mahkemelerde avukat olarak görev aldılar.
1928 - kütahya - tavşanlı demiryolu açıldı.
1928 - istanbul'da üsküdar, bağlarbaşı ve kısıklı'da tramvay hatları açıldı.
1928 - ankara'nın ilk büyük oteli ankara palas açıldı.
1928 - gaziantep'te mensucat fabrikası işletmeye açıldı.
1929 - mersin- adana demiryolu yabancılardan satın alındı.
1929 - ankara ile istanbul arasında telefon konuşmaları başladı.
1929 - ayancık kereste fabrikası açıldı.
1929 - trabzon vizera hidroelektrik santralı hizmete girdi.
1929 - istanbul'da fatih-edirnekapı tramvay hattı hizmete girdi.
1929 - anadolu-bağdat, mersin- tarsus demiryolları yabancılardan satın alındı.
1929 - haydarpaşa limanı yabancılardan satın alındı.
1929 - kütahya- emirler, fevzipaşa-gölbaşı demiryolları açıldı.
1929 - deniz ticaret kanunu kabul edildi.
1929 - paşabahçe rakı ve ispirto fabrikası hizmete girdi.
1929 - yeni türk harfleriyle ilk posta pulları basıldı.

1930 - ankara - sivas demiryolu hattı ulaşıma açıldı.
1930 - kadınlar belediyelerde seçme ve seçilme hakkı kazandı.
1930 - mecidiyeköy likör ve kanyak fabrikası açıldı.
1930 - ankara'da ziraat enstitüsü kuruldu.
1930 - kayseri - şarkışla demiryolu açıldı.
1930 - türkiye gazeteciler birliği kuruldu.
1930 - istanbul galata köprüsü'nden 70 yıldan beri alınan köprü geçiş ücreti kaldırıldı.
1930 - ankara etnografya müzesi halka açıldı.
1931 - bursa- mudanya demiryolu yabancılardan satın alındı.
1931 - gölbaşı - malatya demiryolu açıldı.
1931 - 10 ilde bölge sanat okulları açıldı.
1931 - çocuk esirgeme kurumu kuruldu.
1931 - tekel genel müdürlüğü kuruldu.
1931 - türkiye cumhuriyet merkez bankası kuruldu.
1931 - uluslararası ölçü birimleri kabul edildi.
1931 - türk tarih kurumu kuruldu.
1932 - devlet sanayi ofisi (dso) kuruldu.
1932 - samsun- sivas demiryolu açıldı.
1932 - diyarbakır tekel rakı fabrikası işletmeye açıldı.
1932 - sanayi teşvik kanunu ile toplam 1473 işletme teşvikten yararlandırıldı.
1932 - izmir rıhtım işletmesi yabancılardan satın alındı.
1932 - türkiye sanayi kredi bankası kuruldu.
1932 - kütahya - balıkesir demiryolu açıldı.
1932 - ulukışla - niğde demiryolu açıldı.
1932 - halkevleri açıldı. (1951'de demokrat parti-adnan menderes hükümetince kapatıldıklarında 478 halkevi, 4322 halk odası vardı.)
1932 - türk dil kurumu kuruldu.
1932 - türkiye milletler cemiyetine üye oldu.
1933 - eskişehir şeker fabrikası açıldı.
1933 - sümerbank resmen faaliyete geçti.
1933 - istanbul - ankara arasında düzenli uçak seferleri başladı.
1933 - adana-fevzipaşa demiryolu açıldı.
1933 - ulukışla - kayseri demiryolu açıldı.
1933 - yerel yönetimlere finansal yardım için iller bankası kuruldu.
1933 - istanbul üniversitesi kuruldu.
1933 - zonguldak yatırım bankası ve kayseri milli iktisat bankası kuruldu.
1933 - havayolları devlet işletmesi kuruldu.
1933 - samsun- çarşamba demiryolu hattı yabancılardan satın alındı.
1933 - halk bankası kuruldu.
1933 - ankara'da yüksek ziraat enstitüsü açıldı.
1934 - bandırma- menemen- manisa demiryolu yabancılardan satın alındı.
1934 - ilk türk operası sahnelendi.
1934 - kadınlar birçok avrupa ülkesinden önce genel seçimlerde seçme/seçilme hakkı kazandı.
1934 - izmir -kasaba demiryolu yabancılardan alınarak devletleştirildi.
1934 - keçiborlu kükürt fabrikası üretime başladı.
1934 - soyadı kanunu kabul edildi.
1934 - turhal şeker fabrikası açıldı.
1934 - ısparta gülyağı fabrikası üretime başladı.
1934 - kayseri uçak ve motor fabrikasında yapılan ilk uçağın deneme uçuşu yapıldı.
1934 - basmane (izmir) - afyon demiryolu yabancılardan satın alındı.
1934 - sümerbank bakırköy bez fabrikasının açılışı yapıldı.
1934 - ilk süttozu fabrikası bursa'da açıldı.
1934 - zonguldak kömür yıkama fabrikası işletmeye açıldı.
1934 - demiryolu elazığ'a ulaştı.
1935 - haftasonu tatili cumartesi - pazar olarak kabul edildi.
1935 - aydın demiryolları yabancılardan satın alındı.
1935 - amortisman sandığı kuruldu.
1935 - mta enstitüsü kuruldu.
1935 - etibank kuruldu.
1935 - türkiye şeker fabrikaları a.ş. kuruldu.
1935 - türkkuşu kuruldu.
1935 - istanbul rıhtım şirketi yabancılardan satın alındı.
1935 - ankara'da troleybüs hattı işletmeye açıldı.
1935 - fevzipaşa - ergani - diyarbakır demiryolları açıldı.
1935 - ilk arkeolojik kazılar alacahöyük'te başladı.
1935 - paşabahçe şişe ve cam fabrikası üretime başladı.
1935 - zonguldak türk antrasit fabrikası işletmeye açıldı.
1935 - afyon - ısparta demiryolu açıldı.
1935 - sümerbank kayseri dokuma fabrikası'nın açılışı yapıldı.
1935 - ankara mamak'ta gaz maskesi fabrikası açıldı.
1935 - ayasofya müze olarak ziyarete açıldı.
1935 - ankara'da dil ve tarih- coğrafya fakültesi açıldı.
1936 - kabotajın deniz yolları idaresi'ne geçmesi sağlandı.
1936 - ankara çubuk barajı açıldı.
1936 - motreux boğazlar sözleşmesi imzalandı.
1936 - çanakkale ve istanbul boğazlarında askerden arındırılmış bölgelere türk askerleri yerleştirildi.
1936 - ankara'da devlet konservatuarı açıldı.
1936 - edirne-sirkeci şark demiryolları yabancılardan satın alındı.
1936 - haydarpaşa numune hastanesi hizmete girdi.
1936 - sümerbank malatya iplik ve bez fabrikası kuruldu.
1936 - izmit kağıt ve karton fabrikası hizmete girdi.
1936 - elazığ şark kromları işletmesi kuruldu.
1936 - izmir enternasyonal fuarı açıldı.
1936 - izmir havagazı şirketi yabancılardan satın alındı.
1936 - istanbul telefon şirketi yabancılardan satın alındı.
1936 - seka'nın izmit'teki fabrikasında ilk kağıt üretildi.
1936 - ankara 19 mayıs stadyumu hizmete açıldı.
1937 - sümerbank konya ereğlisi dokuma fabrikası üretime başladı.
1937 - ziraat bankası kanunu kabul edildi.
1937 - kozlu kömür işletmeleri yabancılardan satın alındı.
1937 - çatalağzı - zonguldak demiryolu açıldı.
1937 - istanbul resim heykel müzesi açıldı.
1937 - ankara'da ilk bira fabrikası kuruldu.
1937 - toprakkale - iskenderun demiryolu yabancılardan satın alındı.
1937 - ankara'da motorlu tayyarecilik okulu açıldı.
1937 - urfa'da ceylanpınar devlet üretme çiftliği açıldı.
1937 - sümerbank nazilli basma fabrikası açıldı.
1937 - denizbank kuruldu.
1937 - istanbul ve trakya demiryolları yabancılardan satın alındı.
1937 - diyarbakır - cizre demiryolu açıldı.
1937 - yozgat termo-elektrik santralı hizmete verildi
1938 - gemlik suni ipek fabrikası açıldı.
1938 - izmir telefon şirketi yabancılardan satın alındı.
1938 - ankara radyoevi hizmete girdi.
1938 - divriği demir madenleri üretime başladı.
1938 - bursa merinos fabrikası faaliyete geçti.
1938 - murgul bakır işletmeleri satın alındı.
1938 - türk askerleri hatay'a girdi.
1938 - beden terbiyesi genel müdürlüğü kuruldu.
1938 - devlet havayolları genel müdürlüğü kuruldu.
1938 - eskişehir ispirto fabrikası açıldı.
1938 - istanbul elektrik şirketi yabancılardan satın alındı.
1938 - toprak mahsulleri ofisi (tmo) kuruldu.
1938 - sivas - erzincan demiryolu açıldı.
1938 - giresun'da fiskobirlik kuruldu.
1939 - ergani bakır işletmesi hizmete girdi.
1939 - karabük demir çelik kok fabrikası üretime başladı.
1939 - istanbul'da yabancıların işlettiği tramvay şirketi tesislerini hükümete devretti.
1939 - istanbul'daki tünel işletmesi tüm tesislerini hükümete devretti.
1939 - bursa ve mersin elektrik tesisleri devletleştirildi.
1939 - adana elektrik şirketi devletleştirildi.
1939 - sivas demiryolu makinaları fabrikası kuruldu.
1939 - aydın'da 4000 köylüye toprak dağıtıldı.
1939 - istanbul'da iett kurıldu.
1939 - fransız askerleri hatay'dan çıkartıldı, hatay türkiye'ye katıldı.
1939 - karabük demir çelik fabrikası yüksek fırınları hizmete girdi.
1939 - ankara havagazı şirketi devletleştirildi.
1939 - karabük demir çelik boru fabrikaları hizmete girdi.
1939 - milli piyango idaresi kuruldu.
1939 - unkapanı atatürk köprüsü açıldı.
1939 - ilk türk denizaltısı haliç'te denize indirildi.
1939 - sivas - erzurum demiryolu açıldı. (cumhuriyetin ilk 15 yılında yapılan demiryolu 3.000 km.ye ulaştı.)
1939 - tekirdağ şarap fabrikası hizmete açıldı

1940 - kozabirlik kuruldu.
1940 - türk petrol şirketi kuruldu.
1940 - köy enstitüleri kuruldu. (toplam sayısı 21'i bulan köy enstitüleri 1954 yılında adnan menderes hükümeti tarafından tamamen kapatıldı.)
1940 - istanbul radyo istasyonu hizmete girdi.
1940 - ereğli kömür işletmesi kuruldu.
1940 - haliçte yapılan ikinci türk denizaltısı donanmaya katıldı.
1940 - taksim gezi parkı istanbul'da açıldı.
1940 - eğitim amaçlı halk odaları kuruldu. ilk etapta 141 halk odası açıldı.
1940 - ankara'da milli halk kütüphanesi açıldı.
1940 - garp linyitleri işletmesi kuruldu.
1941 - gebere barajı açıldı.
1941 - petrol ofisi kuruldu.
1941 - türk hava kurumu ankara'da uçak fabrikası kurdu.
1941 - thy yurtiçi uçuş merkezlerini 11'e çıkardı.
1941 - elazığ'da cüzzam hastanesi açıldı.
1942 - ankara etimesgut'ta üretilen ilk türk uçağı deneme uçuşları yaptı.
1942 - türk devrim tarihi enstitüsü kuruldu.
1942 - ilköğretim seferberliği başladı.
1942 - hasanoğlan yüksek köy enstitüsü açıldı.
1942 - dalaman ve hatay devlet üretme çiftlikleri kuruldu.
1942 - bursa, denizli, mersin, çorum ve urfa'da kız sanat enstitüleri açıldı.
1942 - ilk büyük türk ilaç fabrikası eczacıbaşı ilaç fabrikası levent'te açıldı.
1942 - atatürk devrim müzesi açıldı.
1943 - ticaret ve sanayi odaları, esnaf odaları ve ticaret borsası kanunu kabul edildi.
1943 - zonguldak - kozlu demiryolu açıldı.
1943 - istanbul'da atatürk bulvarı açıldı.
1943 - ankara'da gençlik parkı açıldı.
1943 - diyarbakır - batman demiryolu açıldı.
1943 - seyhan regülatörü açıldı.
1943 - sivas çimento fabrikası açıldı.
1943 - istanbul yüzme ihtisas kulübü kuruldu.
1943 - istanbul'da yıldız parkı açıldı.
1943 - ankara fen fakültesi açıldı.
1944 - türkiye zirai donatım kurumu (tzdk) kuruldu.
1944 - izmit klor alkali fabrikası hizmete girdi.
1944 - izmit selüloz fabrikaları işletmeye alındı.
1944 - türk hava kurumu'nun ankara'daki uçak fabrikasında 140 eğitim uçağı, ambulans uçakları ve çok sayıda planör üretildi. (ankara, kayseri ve eskişehir'deki uçak ve uçak motoru fabrikalarının tamamı 1950'li yıllarda adnan menderes hükümeti tarafından kapatılmıştır.)
1944 - izmit'te gazete ve sigara kağıdı fabrikası açıldı.
1944 - yeşilköy'de yerli sermaye ile üretilen ilk türk özel yolcu uçağının denemesi yapıldı.
1944 - anıtkabir'in temeli atıldı.
1944 - istanbul teknik üniversitesi (itü) kuruldu.
1944 - mersin limanı hizmete açıldı.
1944 - gaziantep havaalanı açıldı.
1944 - fevzipaşa - malatya, diyarbakır - kurtalan demiryolu hizmete girdi.
1944 - sakarya'da ziraat alet ve makinaları fabrikası üretime başladı
1944 - izmir'de yüksek ekonomi ve ticaret okulu açıldı.
1945 - şirketi hayriye devlet tarafından satın alındı.
1945 - türkiye birleşmiş milletler'e kurucu üye olarak katıldı.
1945 - iskenderun limanı hizmete girdi.
1945 - türkiye ilk defa yerli ampul üretimine başladı.
1945 - balıkesir, van, rize, erzurum, erzincan ve çankırı'da lise ve enstitüler açıldı.
1945 - çiftçiyi ve köylüyü topraklandırma kanunu kabul edildi.
1945 - ormanlar koruma amacıyla devletin mülkiyetine geçti.
1945 - istanbul -londra, istanbul - paris uçak seferleri başladı.
1946 - iş ve işçi bulma kurumu kuruldu.
1946 - işçi sigortaları kurumu yürürlüğe girdi.
1946 - istanbul - ankara arasında yataklı tren seferleri başladı.
1946 - ankara üniversitesi kuruldu.
1946 - elazığ tekel şarap fabrikası açıldı.
1946 - istanbul ve ankara gazeteciler cemiyeti kuruldu.
1946 - türkiye'nin ilk çok partili seçimleri yapıldı.
1947 - heybeliada senatoryumu hizmete girdi.
1947 - istanbul açıkhava tiyatrosu açıldı.
1947 - işçi ve işveren sendikaları kanunu kabul edildi.
1947 - palu - genç demiryolu açıldı.
1947 - türkiye dünya sağlık örgütüne üye oldu.
1947 - rize çay fabrikası hizmete girdi.
1947 - eskişehir demiryolu takım fabrikası hizmete girdi.
1947 - istanbul'da inönü stadyumu açıldı.
1948 - köprüağzı - maraş demiryolu açıldı. (açılan son demiryolu hattı oldu, 1950 dp-adnan menderes hükümetinden itibaren demiryolu yapımları durduruldu.)
1948 - çatalağzı termik santralı hizmete girdi.
1948 - türkiye milli talebe federasyonu kuruldu.
1948 - milli kütüphane hizmete girdi.
1948 - ankara etimesgut'ta kurulan uçak motor fabrikası hizmete girdi.
1949 - porsuk barajı açıldı.
1949 - emekli sandığı kuruldu.
1949 - türkiye insan hakları bildirgesini onayladı.
1949 - devlet tiyatroları genel müdürlüğü kuruldu.
1949 - istanbul'da kartal- yalova araba vapuru hattı açıldı.
1949 - sümerbank ateş tuğla fabrikası filyos'ta açıldı.
1949 - muş'ta alparslan devlet üretme çiftliği kuruldu.
1949 - murgul bakır işletmeleri üretime başladı.
1949 - türkiye avrupa konseyi'ne kabul edildi.

ne tak olduğunu çok iyi biliyorum üçüküncü. neye ait olduğunu çok iyi biliyorum..