Spetsnaz (Rusça: Войска специального назначения, Rus (önceden Sovyet) özel kuvvetleri verilen genel addır. Rusçada "özel amaçlı birlik" anldıbına gelir.
Spetsnaz, Rus ordusu tarafından barış ve savaş zamanında keşif ve özel görevleri gerçekleştirmesi için kurulmuştur. Ekipmanları sıradan piyadelerden çok üstündür.
Spetsnaz timleri 1979 yılında KGB'den aldıkları emirle Afganistan başkanı Hafizullah Amin'e başarılı bir suikast düzenlemişlerdir.
1978'de ingiltere'ye kaçan GRU ajanı Vladimir Rezun'a göre Spetzsnaz'ın 1970 ve 1980'li yıllarda 20 tugayı ve yine aynı kişiden alınan bilgilere ve yapılan hesaplamara göre 30.000 askeri vardı.
Alpha Group (Spetsgruppa A) Beslan rehine krizinde düzenlenen rehine kurtarma operasyonuna katıldı. Bu baskında aşırı güç kullandıkları için eleştirildiler, özellikle de daha rehine kurtarma operasyonu başlamamışken, çatılardan RPO-A Shmel (Bumblebee) roket atarlarını ateşledikleri ve çok fazla rehine kaybı olduğu için aşırı güç kullanmakla suçlandılar. Çok zor ve sert eğitimler aldıkları bilinir. Genel olarak Rusya'daki terör eylemlerine bakıldığında Rus özel kuvvetlerinin çok sert olduğu, aşırı güç kullanmaktan hiç çekinmediği, hatta çok rahat davranarak operasyon başarısız olduğunda medyanın onları suçlamasını bile umursamadıkları görülebilir. Rehine krizlerinde Spetsnaz'ın operasyon düzenleyişinin, Special Air Service, GSG-9ya da GiGN gibi Avrupa'nın en önemli ve bu konuda en başarılı özel kuvvetlerinden ve özel polis timlerinden çok farklı olduğu görülebilir. Spetsnaz birlikleri genelde teröristleri öldürmek için gönderilir ve normal askeri birlikler rehineleri çıkarmaya çalışır. Bu gibi durumlar Beslan'daki Rehine Krizi ve Budyonnovsk'taki rehine krizinde çok açıkça görülmüştür. Yine de batılı ülkelerde genelde en fazla 10-15'terörist eylem yaparken farklı olarak bu iki krizde de terörist sayıları oldukça fazlaydı.
Ayrıca Spetsnaz 'non contact' dövüş sanatlarında da (temas olmadan dövüşmek) eğitim alırlar.

SPETNAZ GRU

Spetsnaz GRU, GRU tarafından yönetilir. Amerikan Ordusu Özel Kuvvetleri'ne pek benzemezler ve standartları çok yüksek olan eğitimleri yüzünden dünyanın en iyi özel kuvvetlerinden birisi olarak sayılmaktadırlar. Soğuk Savaş sırasında Avrupa'da NATO'ya karşı keşif ve sabotaj görevleri düzenlemişlerdir. Spetsnaz GRU'nun operasyonları hakkında çok şey bilinmez, ancak Çeçenistan ve Afganistan'da operasyon düzenledikleri bilinir. Genel olarak VDV üniformalarını giyerler. Yakında bulunan birliklerin üniformalarını da, bölgede dikkat çekmemek ve tanınmamak için giyerler. Saldırı tüfeği olarak genellikle A-91, AS Val veya AK-74U(dar alanlarda ve bina içlerindeki operasyonlarda) kullanırlar.