burdan bile semavi dinlere çıkar yol arayanlar ve tarihi gerçekliği kabullenemeyenler var. biraz araştırın şu sümer tabletlerini, gılgameş'i, ziusudra'yı, baş tanrı anu'yu, enki'yi, enlil'i, annunakiler'i, adamu'yu (işin enteresanı kelime semitik dillere neredeyse değişmeden geçmiş, kelimenin arapça ve ibranicede kökü bile yok), tiamat'ı, dumuzi'yi, inanna'yı, ondan sonra "sümerlere peygamber gelmiştir" diye zorlayın.

yok hocam zorlamayın. sümerler semavi dinlerin sağlamasını, gerçekliğini değil, bu dinlerin kaynağını gösteriyor bize. tanrılar meclisinden, tanrı çocuklarından, yarı tanrılardan bahseden, insanın yaratılışını bir genetik mühendislik, evrime müdahale gibi anlatan, tanrıları göklerden gelen ziyaretçiler gibi anlatan mitlerden islami bir şey çıkmaz. elbette sümer toplumu bu mitleri başka mitlerden beslenerek, başka kültürlerle etkileşerek oluşturmuştur. "sümerlerin dini bozulmuş olabilir" diyen adama sadece gülerler.

gerçeklere dönelim. bu iş böyledir. toplumlar birbirleriyle etkileşirler, kültürel alış veriş olur. babil gider sümerden etkilenir. öyle ki efsanelerini bile kopyalar, ziusudra'yı "utnapiştim" diye araklar. sonra babil topraklarını genişletir, yahuda ülkesini fetheder (mö 6 yy) orada yaşayan asi yahudilerin tapınağını yıkar, yahudileri babil'e sürgüne gönderir, dini metinlerini yok eder. sürgüne giden yahudiler dinlerini sözel olarak yaşatırken babillerden hikayeler öğrenir, sünneti öğrenir mesela, sonra "utnapiştim" diye bir isim duyar ve bunu "noah" diye kendi kültürlerine aktarır ve daha birçok şeyi sürgünde öğrenirler ve sürgündeyken yok edilen dini metinlerini bu değişikliklerle yeniden yazarlar, inançlarını adapte ederek yaşatırlar, çok tanrılı bir dine ait mitleri tek tanrılı bir forma sokarlar. (dikkat herşeyi sümerden almıştır demiyorum, tufan vs gibi mitlerden söz ediyorum. yoksa dünyada sadece sümerler ve dinleri var olmamış. daha bunun persi, iranı var.) sonra persler babil ülkesini fetheder, tahminimce "kalaniler" vasıtasıyla akraba olduklarını düşündükleri yahudilere ülkelerine geri dönme imkanı verir, yenilenmiş inanç ve kültürleriyle yahudiler tekrar kudüste tapınaklarını inşa ederler ve yaklaşık 5 asır sonra ülkeyi romalılar fetheder. akabinde "isa" diye bir figür ortaya çıkar ve bu iş böyle devam eder, günümüze kadar gelir.

tabi işin bir de zerdüştlük, hinduizm, brahmanizm bağlantıları var ama konu sümer olduğu için bunlara girmeye gerek yok. zaten mevzu uzar...