Beyler kendinde bir hastalık olabileceğinden şüphelenenler okusun işine yarayabilir. Lütfen gereksiz yorum yapmayın.

1- Varikosel

Kısırlık şikayeti ile gelenlerin %40-50 sinde mevcuttur. Varikosel, skrotum adı verilen yumurtalık torbalarında yumurtalıkların etrafında oluşan varisli damarlardır. Varikosel sol tarafta daha sık görülür. Erkeklerin %15’inde görülen bu durum genellikle herhangi bir şikayete yol açmaz. Varikosel testislerdeki kanı boşaltan venlerin (toplardamar) genişleyip varisleşmesidir. Varisleşmiş bu toplardamarlar genişlediğinden içlerinde bulunan kan dolaşımını düzenleyen kapakçıklar işlevlerini yitirdiklerinden testisten venöz kanı uzaklaştıramamaktadırlar.

Varikosel her iki testiste de görülebilir. Ancak anatomik komşulukları dolayısı ile sol testiste görülme oranı % 85, sağ testiste görülme oranı ise % 15 civarındadır. Bir taraftaki varikosel genellikle diğer testisi de etkilemektedir.

Belirtileri :

Çoğunlukla hiç bir belirti vermez. Ama bazen şu belirtiler gözlenebilir.

-Testislerde ağrı            
-Testislerde küçülme
-Testislerde dolgunluk hissi
-infertilite (kısırlık)
-Gözle görülebilen genişlemiş damarlar
-Ele gelen genişlemiş damarlar

2- Hidrosel

Hidrosel, testisi saran zarlar arasında normalden çok daha fazla sıvı toplanmasıyla torbanın ileri derecede şişmesi durumudur. Normal olarak bu aralıkta testisin kayganlığını sağlamak için 1-2 ml sıvı bulunur. Hidroselde ise bu sıvı miktari 200- 300 ml hatta bazen çok daha fazla olur. Hidrosel sıklıkla ağrıya neden olmaz.

-Doğuştan olabilir. Doğumda bu iki zar açıktır. Karın içi sıvısı zarlar arasına sızar. Daha sonra 2 zarın açık olan ağız kısmı kapandığından kese şeklini alır. Çok defa bebeklik çağında kaybolabilir. Onun için küçük bebeklerin sıvı toplamasında 1 yaşına kadar beklenir.
-Darbeler: Testis darbelerinden sonra meydana gelir. Bazen bu sıvı içerisinde kan vardır.
-Testis iltihaplarından sonra meydana gelir
- Nedeni bilinmeyen durumlar.

Belirtiler:

-Torba şiş durur
-Ellenince içerdeki sıvı hissedilir.
-Genellikle ağrı yoktur.
-Sıvı iltihaplanınca ağrı meydana gelir.
-Yatınca veya geriye itince kaybolmaz.
-Torba ışığa tutulunca sıvıdan dolayı ışığı geçirir.

Teadavide iğne ile boşaltma zaman zaman yapılmaktadır.  Az sıvı toplanmalarında iğne ile boşaltılma denenebilir. iğne ile boşaltılmada 2-3 ay sonra tekrar eder. Sıvı içine kanama ve iltihaplanma ihtimali vardır.

Ameliyat: Çok büyük vakalarda ve bol sıvı toplamalarda ameliyat yapılır. Sıvı boşaltılır. Tekrar olmaması için zarlar ters çevrilir ve dikilir.

3- Spermatosel

Testisin üzerinde ve arkasında yer alan, küçük, ağrısız kitlelerdir. içerisinde ölü spermatozoalar bulunan kistik bir oluşumdur. Spermatozoaların birikmesi sonucu kistik yapı meydana gelmektedir. Nedeni bilinmemektedir. Ağrı yapmaz. Hasta skrotumun içinde testisden ayrı, testisin arka üst tarafında bir sertlik veya şişlik olduğunu fark eder. Muayene ve ultrason ile tanı koyulur. Büyük hacimlere ulaşmadığı takdirde tedaviye gerek yoktur. Çok büyürse ameliyatla çıkarılır.

4- Testis Torsiyonu

Testis torsiyonu, testisin önemli bir hastalığıdır. Bu hastalıkta testislere kan taşıyan damarların bulunduğu spermatik kordon kendi etrafında burulmakta, spermatik damarlar kan taşıyamamakta ve eğer bu durum erken bir zamanda düzeltilmezse testis nekroze (kangren)olmaktadır. Torsiyon riski, puberte döneminde en fazladır. Ameliyat edilmemiş inmemiş testislerde de risk yüksektir.

Tedavi: Torbalar üzerinden ya da kasıktan bir kesi ile yapılacak acil cerrahi girişimle testis ve epididimin gözden geçirilir. Canlı iseler testis ve epididim detorsiyone edilirler ve torba içine tespit edilirler. Kangrene olmuş iseler ameliyat yapılarak çıkarılırlar. Torsiyona neden olan anomali diğer testiste de olabileceğinden karşı taraftaki testisin de skrotum içerisine tespiti aynı seansta yapılır.

 5- Testis tümörü

Testis tümörleri 15-35 yaş arasında en sık görülen kanser tiplerinden biridir. Erkeklerde görülen habis tümörlerin %1 -2 sini oluşturur. Daha önce tedavisi zor ve tehlikeli olarak tanımlanan testis tümörlerinde, günümüzdeki gelişmelerle erken tanımlandığı durumda oldukça yüz güldürücü sonuçlar alınmakta ve yaşam oranı % 95 lere çıkmaktadır.

Olguların yaklaşık % 95 inde tümör doğrudan spermatozoa üreten dokudan kaynaklanır. Testis tümörlerinin sebepleri bilinmiyor ama risk faktörü olarak inmemiş testisi olanlarda hastalığa yakalanma daha fazladır. inmemiş testis daha sonra cerrahi yöntemlerle indirilse bile bu risk devam etmektedir.

Testislerin birinde bazen ağrılı ama çoğu zaman ağrısız kitle veya büyüme, torbada ağırlık hissi, hidrosel (torbada sıvı birikmesi ) gibi belirtiler mutlaka doktor tarafından değerlendirilmelidir.

Erken tanı ile tümörün tedavi edilebilme şansı artabilir, tüm erkekler kendikendine testis muayenesi yapmalıdırlar ve şüpheli bir durumda doktor kontrolune gereksinim vardır. Değerlendirmede tümör marker olarak adlandırılan beta-HCG ve alfafetoprotein testleri istenebilir. Bazı tümör tiplerinde bu markerler yükselmeyebilir, ultrasonografi ve akciğer grafileri gerekebilir.

Tedavide tümörün tipine (seminom, nonseminom) ve evresine göre değişik tedavi yöntemleri mevcuttur. Olguların yaklaşık %95 inde tümör doğrudan spermatozoa üreten dokulardan kaynaklanır.

Seminomlar %40 görülme oranı ile en sık görünen tümördür. Nonseminomlar ise teratokarsinom, embriyokarsinom vs. farklı tip tümörlerden oluşur.

Tedavi tümörün türüne, yayılım derecesine (evre) bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Cerrahi Tedavi (radikal inguinal orşiektomi): Bütün testis ve çevre dokusu cerrahi olarak çıkarılır. Diğer testisinde de vakaların % 2-5' inde tümör bulunabileceği varsayılarak değerlendirilmelidir.

Radyasyon Tedavisi: Radyoterapiye duyarlı olan seminomlara uygulanabilir, ama nonseminomlar radyoterapiye duyarlı değillerdir. Tümörlerde cerrahi tedaviden sonra yan etkisi en az ilaçlar ile kemoterapi yapılır.

 Bazı önemli konular:

-Çoğu erkek bir testisinin alınması ile kısır kalacaklarını veya cinsel aktivitelerinin yok olacağını sanır. Ancak bu yanlıştır. Karşı testis sağlam ise düşük ihtimaldir.

- Görüntü açısından alınan testisin yerine torba içine konulan ve normal testis görünümü veren protez testis takılabilir.

-Karnın arkasına yayılmış tümörlerde lenf bezlerinin alınması penisin sertleşmesini veya orgazmı  olumsuz etkilemez ancak kısırlığa sebep olabilir. Bu bazen ilaçlarla düzeltilebilir.

-Radyoterapi de spermleri öldürücü etki gösterebilir. Genellikle tedaviden birkaç ay sonra düzelme görülür ancak yinede tedaviden önce önlem olarak sperm bankasında sperm dondurulması önerilebilir.

6-inmemiş testis

Gizlenmiş testis (kriptorşidizm) kelimesinden gelir. Çocuğun rahim içi gelişmesinde testis karın içerisindedir. Doğum yaklaştıkça testis torbaya doğru inmeye başlar. Doğumdan itibaren de torbaya yerleşir. işte bu inme sürecinin herhangi bir sebeple engellenmesi testisin yukarıda kalmasına neden olur. Yenidoğanda görülme sıklığı % 2-5 dir.

Nedenleri:

Bazı hormonal ve mekanik nedenler sorumlu tutulmaktadır. 
-Bu sebeplerin başında torbanın(skrotum) gelişmemesi gelir.
-Diğer bir sebep testisi aşağı çeken kasların gelişmemesi veya inişi engelleyen fıtık gibi bir sebebin olmasıdır.
Testis torbada olmayınca gelişmesi bozularak fonksiyonlarını yerine getiremez.

Testisin Fonksiyonları:
-Testestron denen erkeklik hormonunu salgılamak
-Üremeyi sağlayan sperm hücrelerini meydana getirmek.
Yerinde olmayan testislerde, erkeklik hormonu ekgibliği nedeni ile buna bağlı belirtiler olur. Yerinde olmayan testislerde kanser daha sık oluşmaktadır.

Belirtileri:
-Torbada testis ele gelmez.
-Kasıkta ele gelebilir.
-Çok defada belirti vermez. Bazen ağrı yapar.

Genellikle, anne ve babanın dikkatinden kaçabilir.

Tedavi:
Bir testis normal inişini yapmazsa testis dönmesi ve harabiyeti gelişeceğinden erkenden tedavi edilmelidir.
-Hormon Tedavisi: Ameliyattan önce denenmelidir. Özellikle çift taraflı inmemiş testislerin nedeni hormonsal olduğundan denemekte fayda vardır. Böyle bir hormon denendikten sonra 2-4 ay beklenilir hala inmemişse ameliyat yapılır.
-Hormon tedavisi fayda vermeyen durumlarda ve fıtık v.s gibi zaten cerrahi müdahale uygulanacak vakalarda ameliyat yapılır.
Ameliyat yaşı eskiden 5 yaşına kadar beklemek şeklinde uygulanmışsa da artık modern tıpta çocuklarında çekinmeden narkoz altında ameliyat yapılabilmesi nedeni ile bugün 3 yaşı uygun görülmüştür.Bu yaştan sonra ameliyat yapılırsa testis fonksiyonlarının kaybolması muhtemeldir.

not : trend olma gibi bi amacım yok işinize yaradıysa ne mutlu bana