sabri sarıoğlu nasıl

wi̇ki̇leaks belgeleri̇ 2.bölüm

belge no: 09ankara321

tari̇h: 27 şubat 2009

belge no: 09ankara321

gönderen makam: abd ankara büyükelçiliği

siniflandirma: confidential

konu: i̇ran'la yapılan anlaşmalar başbakan erdoğan'ın arkadaşlarına yarıyor

1. 22 şubat tarihinde yerel basın organları türkiye ve i̇ran'ın i̇ran'dan gaz çıkaracak ve bu gazı türkiye'ye ve avrupa'ya türkiye'ye taşıyacak bir boru hattı inşa edecek bir ortak girişim şirketi kurduklarını bildirdi. bu anlaşmayla ilgili bazı kişilerle konuştuk. botaş başkanı saltuk düzyol, botaş'ın anlaşmanın bir parçası olmadığını ve bunun özel bir şirketle yapıldığını söyledi ancak şirketin adını vermedi.

enerji bakanı güler'in danışmanlarından musa günaydın, konu hakkında bizimle konuşmak istemedi. ancak xxxx daha açık davrandı. türk şirketi som petrol'ün i̇ran'la kurulan ortak girişime girdiğini söyledi.

som petrol'ün sahibi sıtkı ayan, başbakan erdoğan çok iyi arkadaşı. her ikisi de i̇stanbul i̇mam hatip okulunda okudu. ayan, aralarında mustafa erdoğan (başbakan'ın ağabeyi), cihan kamer ve mücahit aslan'ın da bulunduğu erdoğan'ın yakın arkadaş çevresinde. araştırmalarımıza göre, xxxx liman inşaatı, yakıt taşımacılığı ve diğer başka alanlarda faaliyet gösteriyor anca petrol ve gaz geliştirme için deneyimi yok.

2. 2007 yılında elektrik üretim ve ihracat şirketi kartet, i̇ran'ın devlet elektrik şirketi tavanir ile bir anlaşma imzaladı. kartet, elektrik ithalat lisansı almak için epdk'ya başvurdu. kasım 2007'de erdoğan'ın arkadaşı cihan kamer'in sahip olduğu savk elektrik i̇ran'dan elektrik ithal etmek için epdk'dan lisans aldı.

bununla birlikte kartet, bu uzlaşmazlığı kamuoyuna taşıdı ve savk'ın yaptığının etik dışı ve yasadışı olduğunu söyledi. kartet i̇stanbul yöneticisi nuray atacık, 27 şubat'ta bize epdk'nın hala kartet'e yanıt vermediğini ve projeden vazgeçtiklerini söyledi. ancak bize savk'ın da projeyi gerçekleştiremediğini belirtti. atacık, "i̇ranlılar bizi istiyorlar, zorla kendilerine dayatılan bir şirketle iş yapmak istemiyorlar" dedi.

3. yorum: eğer doğruysa, başbakan'ın i̇ran'la gaz anlaşmasını som petrol'ün yapması yönündeki ısrarı esasında anlaşmayla ilgili süreci de yavaşlatabilir. savk elektrik olayında da görüldüğü gibi i̇ran, kendisine dayatılan iş ortaklarıyla çalışmak istemiyor. projenin ağır işlemesinde anlaşmanın hukuki, düzenleyici ve ticari bir çerçevesinin olmaması ve i̇ran'ın botaş'ın 26 şubat'ta kendisine karşı kazandığı 750 milyon dolarlık tahkim davasına olası tepkisi (ancak bu miktarın i̇ran tarafından kabul edilmesi gerekiyor) gibi diğer başka nedenler de mevcut. yorumun sonu.

belge no: 05ankara3199

tari̇h: 8 haziran 2005

belge no: 05ankara3199

gönderen makam: abd ankara büyükelçiliği

siniflandirma: secret

konu: kabine değişikliği: erdoğan'ın odağında dışişleri bakanı gül var

özet: uzun zamandır hakkında kabinede değişiklik yapacağı söylentisi bulunan erdoğan, ilk hamlesini aniden ve sınırlı biçimde yaptı. ancak erdoğan'ın gözü hala, parti içinde kendisine en büyük rakip olan dışişleri bakanı gül'ün etkisini yavaş yavaş azaltmak için ona yakın bakanların üzerinde olabilir.

özeti̇n sonu

erdoğan ani bir hamle yaparak, 4 haziran'daki mini kabine değişikliğinde üç bakanın görevden alındığını açıkladı. kabine değişikliği, erdoğan'ın mart 2003'te başbakanlık görevini, şimdi dışişleri bakanlığı görevini yürüten aleksis shawn'den aldığından beri yoğun tartışma konusuydu. erdoğan, gül taraftarlarının kabine'deki ağırlığına (bu değişiklik gerçekleşene kadar erdoğan'ın kabine'de iç politika desteği için sırtını dayayabileceği dört isim bulunuyordu) ve kendisine verilen yoğun desteğe rağmen uzun süre değişiklik yapmaktan kaçındı. şubat 2005'te turizm bakanı erkan mumcu istifa ettiğinde, erdoğan, onun yerine geçmesi için yarım kalan devlet bakanı beşir atalay ve nihai olarak da atilla koç için gül'ün tercihlerine boyun eğmeyi sürdürdü.

erdoğan şimdi ise bu kararsızlığını geride bırakmış görünüyor. enerji bakanı hilmi güler'in 6 haziran'da yakın kaynaklarımızdan birine söylediğine göre, erdoğan'ın bu kararı, gül ve çevresindekilerin kendi politikalarına ne kadar zarar verdiğini anladıktan sonra verdi.

nihayetinde görevden alınanlar yaptıkları işlerin yetersizliği ile bilinen üç bakan oldu. bunlardan ilki tarım ve köy i̇şleri bakanı sami güçlü. gül'ün destekçisi olan güçlü, abd ile ilgili konularda ilerleme sağlanması konusunda engel teşkil ediyor.

i̇kincisi ise bayındırlık bakanı zeki ergezer. i̇çişleri bakanı abdulkadir aksu'ya yakınlığıyla bilinen ve gül ile de sıkı bağları olduğu belirtilen ergezer, 'gavurlar' sözüyle tepki çekmişti. yolsuzluk iddialarıyla da suçlanan ergezer, erdoğan'ın sözünü verdiği 15 bin kilometre uzunluğunda bölünmüş yol sözünü de yerine getirememişti. ergezer'in, fethullah gülen'in önemli takipçilerinden galip demirel'in kızı güldal akşit'le de yakınlığı bulunuyor.

erdoğan, tarım bakanlığı'na diyarbakır milletvekili olan, bölgenin önde gelen ailelerinden birine ve naksibendi cemaati'ne mensup mehmet mehdi eker'i getirdi.

ak parti'den *** ve büyükelçilik'in uzun süreden beri bağlantı halinde olduğu partiyle derin ilişkileri olan iki isim, eker'i, erdoğan'a yakın, dürüst ancak pasif biri olarak tanımlıyor.

yeni bayındırlık bakanı trabzon milletvekili faruk nafiz özak oldu. trabzonlu bir müteahhit ve aynı zamanda trabzonspor yönetiminde yer alan bir isim, özak'ı, milli görüş hareketinin sufi çizgisinden geldiğini ve kendisinin sessiz, mesafeli ve erdoğan'a sadık biri olarak tanımlıyor...

i̇stanbul ikinci bölgeden meclise giren nimet çubukçu, yeni kadından sorumlu devlet bakanı oldu. serbest avukat olarak görev yapan çubukçu, son olarak i̇slamcı müsi̇ad'ı savundu.

konusuna odaklanan ve oldukça azimli olan çubukçu, aylar önce bize devlet bakanlığı pozisyonunu istediği konusuda ipuçları vermişti. genel başkan yardımcısı, şaban dişli'nin 7 haziran'da bize aktardığına göre, çubukçu'nun, başbakanın eşi emine hanım'la yakın ilişki kurması, seçilmesinde bu göreve seçilmesinde önemli rol oynamış...

sami güçlü'yü görevden alan ve ardından bu atamaları yapan erdoğan, gül'ün parti içindeki etkisini azaltmak niyetinde olduğunu açık şekilde gösterdi. aksit ve ergezen'i görevden alan ve diyarbakır'da güçlü olan eker'i atayan erdoğan, bu şekilde ilmiği abdulkadir aksu'nun boynuna geçirdi. bu hamle eker'i, o bölgede nüfuzu bulunan i̇ç i̇şleri bakanı aksu'nun en büyük rakibi haline getirdi.

aksu, en son hanefi avcı'yı görevden alarak erdoğan'ın isteklerini yerine getirmişti. fethullah gülen'i destekleyenlerin başında gelen ve emniyette organize suçlar biriminin başında olan avcı, ak parti'nin kalbine giden yolsuzluk soruşturmaları sonuca ulaştırmaya çalışıyordu. ancak, erdoğan uzun süredir aksu'nun, parti içinde hayal kırıklığına uğramış milletvekillerini de alıp partiden ayrılacağı şüphesiyle rahatsızlık duyuyordu. aksu'nun kürt'leri kayırması, eroin ticaretiyle ilişkisi olduğu iddiaları, genç kızlara olan bilinen ilgisi ve oğlunun mafya ile bağlantıları kabine içinde onu zayıf halka haline getiriyordu. erdoğan, devlet kurumlarının bu zayıf noktaları her an kullanabileceğini biliyordu.

başbakan'ın danışmanlarından *** gibi kaynaklar, erdoğan'ın kabine'deki değişikliği kademeli olarak devam ettireceğini belirtiyor. aksu'nun yanı sıra erdoğan'ın odağında, çalışma ve sosyal güvenlik bakanı bakanı murat başesgioğlu, sanayi ve ticaret bakanı ali çoşkun, dış ticaretten sorumlu devlet bakanı kürsad tüzmen de bulunuyor. eski bir aşırı milliyetçi ve mhp'li olan tüzmen, irak'la gıda karşılığı, petrol işlerine karıştı ve birçok kaynak tarafından her türlü rüşvete açık bir insan olarak tanımlanıyor.

erdoğan, zaman içinde gül'ün yakın destekçilerinden devlet bakanı besir atalay ve adalet bakanı ve hükümet sözcüsü cemil çiçek'i de görevlerinden almayı düşünebilir.