+2
bir tip ilaç. dikkat ekgibliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklara yazılan bir tip ilaç. bu ilacın kullanımı da diğer her ilaçta olduğu gibi birtakım yan etkileri de içinde barındıyor ne yazık ki. şu an tek tek yazıp can sıkmayacağım. zaten milyon tane yan etki vurgulanmış. fakat burda unutulmaması gereken nokta, hatta en önemlisi işin ehli bir pgibiyatr tarafından kar zarar hesabı yapılarak çocuğa bu ilacın yazılması ve dozunun mutlaka iyi bir şekilde ayarlanması. bir ilacı "uyunşturucuymuş, çocukları uyunşturuyormuş.." şeklinde birkaç köşe yazısından elde edilen bilgilerle "cici" ya da "tu kaka" ilan etmek de çok makul gelmiyor fikrimce. ben de ilmin bilmin yılmaz savunucusu, ilaç karşıtı (o da neyse) biri olarak 'ne ilacı ulen!! çocukları uyunşturuyorlar!!" diyordum fakat sonra sonra insan öğreniyor haşmet.
bir ilacın etkisini gösterebilmesi zaten aylar alıyor. 5 ay 6 ay. her neyse. bu süre zarfında çocuk düzenli kontrollere gidecek. ilaç dozu her seferinde çocuktan, aileden alınan geribildirimle ayarlanacak. 'şu ilacı al, 3 ay kullan gel'ler olmayacak mesela.
çok küçük çocuklara ilaç yazma konusunda doktorlar da çok hevesli olmuyor zaten. aile de bikbik ilaç istemem diye çığırtkanlık yapıyor nitekim. fakat burda yine kar-zarar dengesine geri dönüyoruz. çocuğun işlevselliği büyük oranda etkileniyor ve anne baba gerçekten de çocuğu idare edemez hale geliyorsa - ki mutlaka gelir- ilaç dışında çok da fazla alternatif kalmıyor. bu çocukların elini kolunu bağlayamıyorsunuz ne yazık ki. eli kolu dursa çenesine vuruyor ki okulda ders içinde tek başına bir tyler durden olup kendine ordu kurabiliyor. aileye ciddi manada hem maddi hem de yarattığı sorunlarla manevi bir sıkıntı oluşturuyor bu çocuklar. yanlış anlaşılmaların önüne geçmek için şunu da söyleme ihtiyacı hissettim. bu ilaç/ilaçlar, ana baba rahat etsin diye verilmiyor. çocuk uslu uslu otursun, sorun yaratmasın diye de verilmiyor. ritalin üzerinden yardırmaya devam ediyorum:
bu çocuğun bir dikkat uzamı var. bu 15 dakika ya da 20 dakika. çocuğun kendini ortaya koyabileceği süre miktarı bu kadar. bu çocuk yüksek zekalı olabilir. yaşıtlarıyla aynı ortalama zekaya da sahip olabilir ama sırf eli ayağı durmadığı için ya da anlatılanlara dikkatini veremediği için ne yazık ki başarısız olacaktır.
örneğin, sınav esnası "aşağıdakilerden hangisi... değildir?" sorusunu o kadar hızlı okur ki "değildir"i göremez bile. şak diye ilk karşısına gelen şıkkı işaretler. bilmediğinden değil. kafası basmadığından da değil. kendini durduramadığından. sonra da öğretmen, aileyi bu çocuğun dersleri çok kötü diye okula çağırır. öğretmenin de konuyla ilgili bilgili olması gerekiyor. ailenin bilgilendirmesi yetmiyor.
eskiden bu çocuklar, haylaz denilip, yaramaz denilip ya da tembel ilan edilip dışlanırlardı. çocuk, mevcut potansiyelini kullanamadan yaşayıp giderdi. eskiden de vardı. sadece adı konmamıştı. şimdi adı konmuşken, çaresi varken, (bu ritalin ya da başkası) neden kullanılmasın ki?
zaten dehb'in de birden fazla çeşidi var. her çocukta hiperaktivite olmayabiliyor. her çocuk evde yangın çıkarmıyor. (çıkaranlar oldukça fazla) yaşla birlikte hiperativite de azalıyor. ama dikkat ekgibliğini yok edemiyorsunuz ne yazık ki. ömrü boyunca ilaçlara bağımlı yaşama gibi bir durum da söz konusu değil.
bu ilacı erken yaşta alan çocukta, ilacın beyinde yarattığı/yaratabileceği hasarın önüne geçemiyorsunuz. fakat ne kadarının ve neyin ihmal edilebileceğini de gözetmek gerek. sınavdan önce zihni açılsın diye çocuğa ritalin vermekten tutun da senelerce ilacı kullandırtmaya kadar bin tane uygulama şekli gördüm ben. insanlar ne yazık ki kendi yöntemlerini üretmişler. böyle olmamalıydı. tek tavsiyem bu alanda çalışan, hatta spesifik olarak dikkat ekgibliği hiperaktivite bozukuluğu çalışan bir doktora çocuğunuzu gösterin. çocuğu da kendinizi de yakmayın. sevgiler
Edit; Alıntıdır.