Bukalemun
Taksokutu
Bukalemun
Chamaelio calyptratus
Chamaelio calyptratus
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıf: Reptilia (Sürüngenler)
Takım: Squamata (Pullular)
Alt takım: Iguania
(iguanalar)
Familya: Chamaeleonidae
(Bukalemungiller)
Bickel & Losos, 2002
Cinsler
Bradypodion
Calumma
Chamaeleo
Furcifer
Kinyongia
Nadzikambia
Brookesia
Rieppeleon
Rhampholeon
Dış bağlantılar
Commons-logo.svg Wikimedia Commons'da Bukalemun ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies-logo.svg Wikispecies'de Bukalemun ile ilgili taksonomi bilgileri bulunur.
Bukalemun, sürüngenler sınıfının Chamaeleonidae familyasından belli etmek istedikleri duygulara göre renk değiştirebilen, omurgalı hayvanlar ortak adı.
Birçok yönden kertenkelelerden farklılıkları bulunduğundan, bazı bilim adamları kertenkeleleri Rhiptoglossa alt takımına dahil ederler.
ismin Kökeni
Bukalemun adı Arapça "bū qalamūn"dan gelmektedir. (A)bū bileşeni Arapça hayvan isimlerinde tipiktir. Kalemun ismi Eski Yunanca χamailéōn "yer aslanı" (χamaí, yere yakın + léōn, aslan) kaynaklıdır. Eski Yunancadaki bu sözcüğün ise Akatça "nēşa qaqqari" (yer aslanı)'nın çevirisi olduğu düşünülmektedir.
Özellikleri
Chamaeleonidae familyasını diğer kertenkelelerden ayıran en önemli özellik, ayakların, dilin ve gözlerin alışılmadık biçimleri ve renk değiştirme özelliğidir. Vücutları yanlardan basıktır. Dilleri boylarının yaklaşık 1-1,5 katı uzunluğunda, hareketli ve yapışkandır. Gözler bağımsız hareket eder, biri yukarı bakarken diğeri aşağıya bakabilir. Göz kapakları kalındır. Kolaylıkla renk değiştirirler. Derilerini sarı, yeşil tonları, kırmızı tonları, kestane rengi ve siyaha çevirebilirler, benekler, çizgiler oluşturabilirler. Uzunlukları 8-60 cm. arasında değişse de genelikle 30 cm. civarındadır. Çok yavaş yürürler. Ayakları ve kuyrukları dalları kavrayabilir.
Bukalemunlar
Sık renk değiştirme yeteneğiyle bilinen bukalemunun, kuyruklu sürüngenler takımında ayrı bir yeri vardır. Bağlı olduğu bukalemungillerin Afrika, Madagaskar , Hindistan, Akdeniz kıyıları ve ispanya'nın güneyinde yaşayan 80' den fazla türleri vardır. Sevimlilerdir ama bazen zarar verebilirler.
Türkiye'de Bukalemun
Türkiye
de bayağı bukalemun chamaeleo chamaeleon kuzeyde izmirden güneye doğru Ege sahilleri ile bütün Akdeniz sahil bölgesininde yayılmıştır fakat çok ender görülür
Beslenme
Genelikle karınca böcek ve benzeri canlilarla beslenirler.
Üreme
En çok yumurtlayarak üreme görülür. Çiftleşmeden sonra 3-6 hafta içinde yumurtalar dişi tarafından açılan çukurlara bırakılır.