peri bacaları nasıl oluştu

peri amı var mı beyler peri amı

@21
vadi yamaçlarından inen sel suşarının ve rüzgarın, tüflerden oluşan yapıyı aşındırmasıyla "peribacası" adı verilen ilginç oluşumlar ortaya çıkmıştır.

sel sularının dik yamaçlarda kendine yol bulması, sert kayaların çatlamasına ve kopmasına neden olmuştur. alt kısımlarda bulunan ve daha kolay aşınan malzemenin derin bir şekilde oyulması ile yamaç gerilemiş, böylece üsy kısımlarda yer alan şapka ile aşınmadan korunan konik biçimli gövdeler ortaya çıkmıştır.. bu durum, peri bacalarının oluşumunda, rüzgar etkisinden çok yagmur sularının yüzeydeki akışının daha önemli oldugunu ortaya koymaktadır. yağmur sularının bu denli etkili ve güçlü yüzey akıntısı olarak gelismesine ise en önemli etken bitki örtüsünün azlıgı ve tüflerin geçirimsiz olmasıdır.

daha çok paşabağı civarında bulunan şapkalı peribacaları konik gövdeli olup, tepe kısımlarında bir kaya bloku bulunmaktadır. gövde tüf, tüffit ve volkan külünden oluşmuş kayaçtan; şapka kısmı ise lahar ve ignimbirit gibi sert kayaçlardan oluşmaktadır. yani şapkayı oluşturan kaya türü, gövdeyi oluşturan kaya topluluğuna oranla daha dayanıklıdır. bu peribacasının oluşumu için ilk koşuldur. şapkadaki kayanın direncine bağlı olarak, peribacaları uzun veya kısa ömürlü olmaktadır. ayrıca şapka kaya, zayıf tüfün erozyonunu geciktirerek peri bacalarının yüksekligini kontrol eder.

peri bacalarının çapları ise 1 m ile 15 m arasında değişmektedir. çatlak aralığının 1 m'den küçük olması veya 15 m'den büyük olması durumunda ise peri bacası gelişimi gözlenmemektedir.

kapadokya bölgesi'nde erozyonun oluşturduğu peribacası tipleri; şapkalı, konili, mantar biçimli, sütunlu ve sivri kayalardır. peribacaları en yoğun şekilde avanos - uçhisar - ürgüp üçgeni arasında kalan vadilerde, ürgüp şahinefendi arasındaki bölgede nevşehir çat kasabası civarında, kayseri soğanlı vadisinde ve aksaray selime köyü civarında bulunmaktadır. peribacalarının dışında vadi yamaçlarında yağmur sularının oluşturduğu ilginç kıvrımlar bölgeye ayrı bir özellik katmaktadır. bazı yamaçlarda görülen renk armonisi lav tabakalarının ısı farkından dolayıdır. bu oluşumlar uçhisar, çavuşin, güllüdere, göreme, meskendir, ortahisar kızılçukur ve pancarlı vadilerinde gözlenir.

@24 arkeolog gibi açıkladın hacı sağolasın, şukunu verdim