okuyun da beyniniz sikilsin bir az

evet beyler, şimdi bir kaç durum anlatıcam, kendi kendinize cevaplayacaksınız.

aynştayn mode: on

düşünün ki, bir araba kullanıyorsunuz. hızla giderken, birden fren patladı, ya da her neyse, sonuçta fren yok. tam önünüzde yol tamir ediliyor ve 4 işçi çalışıyor. bir kaç saniye içinde, işçilere çarpıp hepiniz öleceksiniz. bir seçenek daha var. sağ yola girebilirsiniz, ama o yolda da bir kişi yolu geçiyor. direksiyonu sağa çevirirseniz, o adama çarpar ve ikiniz de ölürsunuz. hangisini seçersiniz? not: duvara çarpıp kendinizi öldürme şansınız yoktur, çunki çok hızla gidiyorsunuz ve duvara çarpmanız bile sizi adamları vurmaktan kurtarmaz.

i̇kinci bir durum söz konusu. bir köprünün üzerindesiniz ve köprünün uç tarafı kopmuştur. köprünün kopmuş tarafı istikametinde bir araba geliyor ve durumdan habersizdir. arabanın içinde 5 kişi var. siz bir şey yapmazsanız, abara kaza yapacak ve arabadaki 5 kişi ölecek. ama yanınızda çok şişman birisi var. eğer araba gelirken şişman adamı arabanın önüne iterseniz, araba durur, içindekiler sağ kalır ve şişman adam ölür. hangisini seçersiniz?

üçüncü bir durum var. bir doktor olduğunuzu düşünün ve 6 tane hastadan sorumlusunuz. hastalardan 5i çok ağır durumda değiller, ama 6cı hastanın durumu çok ağır. bu ağır hastayı kurtarmak için zamanınızın çoğunu ona harcamanız gerekir. eğer böyle yaparsanız, diğer 5 durumu fazla ağır olmayan hastalar ölürler, ama çok ağır hasta kurtulur. eğer 5 durumu çok ağır olmayan hastaları kurtarmak isterseniz, onlar harcadığınız zaman sebebiyle diğer ağır hasta ölür. hangisini seçersiniz?

dördüncü ve son durum. bir doktorsunuz yine. 5 tane hastanız var. bu hastaların 5inin de organ naklıne ihtiyacı var. ama hepsinin farklı farklı organlara ihtiyacı var. acilen organ nakli yapılmazsa, hastalar ölürler. ve yan odada, sağlık kontrölü için gelmiş, sapasağlam bir adam var. eğer o adamı bu odaya geçirip, zorla organlarını diğer hastalara naklederseniz, 5 hastanı kurtarmış olursunuz. ama tabii ki de, adam ölür. hangisini seçersiniz?

eminim ki, bazen bir kişinin sağ kalmasını, bazen de 5 kişinin sağ kalması durumunu seçmişsinizdir. ama her durumda 5 kişiye karşın 1 kişi var, ama seçimleriniz farklıdır.

bu sorular, harvard üniversitesi profesörü michael sandel tarafından, "the moral side of murder" isimli sunumda sorulmuştur.

aynştayn mode: off

sunumun tamdıbını izlemek isteyen binler, burdan izleyebilirler. http://inci.ca/u8itziokyy

i̇lk izlediğimde, "bu adam harbiden bir bintir" demiştim, huur çocuğu beynimi gibti sorularla. tamam, az bi fantazi yapsanız, söylenen durumlarda hep bir üçüncü cevap seçimi bulabilirsiniz ama, 2 cevap seçimi var düşünün, zevkin içine etmeyin.

bu kadar da tercüme ettik amk, okuyun.

özet: i̇lk özet bölümüne baktıysan, en iyisi gibtir git.

edit: bu kadar yazdık, sonuç ne? 1 şuku, 2 eksi. Helal be panpalarım, am züt memeye devam amk