nietzsche nin felsefesini anlatıyorum

toplanından sonrasını okumadım

nietzsche'nin felsefeye en büyük katkılarından biri de kuşkusuz kendi deyimiyle "değerlerin değerlere oranla değerden düşmesi" özüne dayanan nihilist düşünce sistematiğiydi. bu anlayışa göre nietzsche tüm dini referanslı felsefeye ve söylemlere ateş püskürerek, hepsine hakaretler yağdırıyordu. çünkü ona göre "tanrı çoktan ölmüştü"; ona göre insan artık silkinmeliydi ve kendi yaratacağı değerlere göre yeni bir dünya yaratmalıydı. felsefesinin asıl güç noktasını oluşturan nihilizm, kendi cümleleriyle ona şu misyonu yüklüyordu: "neden böylesine yumuşaksınız, kaçkınsınız, dayanaksızsınız, neden yüreklerinizde öylesine çok inkâr ve yadsıma var? bakışlarınızda neden öylesine az yazgı? ve yazgıları, acımasızlığı istemiyorsanız, benimle nasıl zafer kazanacaksınız…" (nietzsche, putların alacakaranlığı, "çekiç konuşuyor, böyle buyurdu zerdüşt" adlı bölümden. [ii 460 ])

felsefede sert bir yöntemi kullanan nietzsche birçok yazmalarında sürekli aynı noktaları farklı yönlerden eleştiriye tutar. bunların tarihine indiğimizde karşımıza engizisyona kadar giden bir yol gözükmektedir. kısacası tüm yazdıkları engizisyona çıkacak kadar iğneleyici ve aşağılayıcıydı. o tam bir deccaldi, tüm evrensel ahlak yasalarını yadsıyordu, bunların tamamıyla dini kaygılarla ve önyargıyla oluşturulduğunu haykırıyordu. ve önemlisi de bunları yaratan insana, yeniden etken hale girerek tüm bu değerleri toptan yok etmesini öğütlüyordu. çünkü ona göre, "modern insanı haber veren şeyin içinde çöküntü diye bir şey bulunur." (nietzsche, güç i̇stenci, bütün değerleri değiştiriş denemesi

nietzsche'ye göre insanlık amaç değil, ancak iyi bir araç olabilirdi. i̇nsan dediğimiz daha doğal ve güçlüydü, ancak insanlık diye bize sunulan şey sadece bir gerilemeyi simgeliyordu. bu şu demekti; insan dediğimiz daha doğaya aitti, oysaki insanlık suni bir eğilimi anlatıyordu. bu şu alıntı cümlelerle daha iyi açımlanabilir: "i̇nsan daha derin, daha güvensiz, 'daha ahlaksız' daha güçlü, kendi kendine güvenir hale gelir ve ancak buna göre daha doğal olmuştur; bu ilerlemedir." (nietzsche, güç i̇stenci, bütün değerleri değiştiriş deneme

nietzsche'ye göre insanlık içgüdülerinden arındırılmıştır, bunu yapan ise bizzat ahlaki değerlerdi. ve insan bu hatasıyla en büyük kötülüğü kendisine yapmıştı. bu nietzsche'ye göre en büyük suçtu. bununla ilgili olarak özellikle fransız i̇htilaline, demokrasiye, i̇ncil'e atıflarda bulunan nietzsche, tarihin bu suçla ilerlediğini ve mahvolduğunu ispata kalkmıştır. bu gerilemenin içine soktuğu devrimler, ayaklanmalar ve reformlar ayrıca bir tartışma konusudur. bu modern sayılan devinimlerin, gelişmelerin, gerileme hareketi içinde sayılmasının nedeni ise, bunları yapan insanın her geçen gün fedakârlık yapması ve bunu yaparken birçok dürtüsünü tehlikeye sokmasıdır. yani kısaca insanlık bunları yaparken samimi olmayarak kendisine öğretilen birtakım dürtülerle hareket etmiştir, bu da insanın sonu, insanlığın başlangıcıdır. bu noktada nietzsche şunları vurgular: "i̇ncil tamamen soylu olmayan insanın incilidir…" ve aynı eserde fakat farklı bir metinde devam eder: "fransız ihtilali hıristiyanlığın kızıdır ve devam ettiricisidir. onun kasta karşı içgüdüsel bir düşmanlığı vardır, soylulara karşı, son ayrıcalıklara karşı…" (nietzsche, güç i̇stenci, bütün değerleri değiştiriş denem

ahlak üzerine sürekli kafa yoran düşünür, ahlakı modern bir olgu olarak görürken, aynı zamanda doğal ahlaksızlığın kaçınılmazlığından bahsetmiş ve tüm değerlerin değerden düşmesinin sistematiğini geliştirmiştir. "biz ahlakın a) bütün dünya görüşünü nasıl zehirlediğini, b) tanımaya, bilime zütüren yolu nasıl kestiğini, c) bütün reel içgüdüleri çözdüğünü ve yok ettiğini görüyoruz." (nietzsche, güç i̇stenci, bütün değerleri değiştiriş denemesi

卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐卐卐卐卐卐‏卐‏卐‏ ▄▀▄卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐▄▀卐卐卐▀▄卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐▄▀卐卐卐卐▄▀█卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐卐卐▄▀卐卐卐卐▄▀卐▄▀卐▄▀▄卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐▄▀卐卐卐卐▄▀卐▄▀卐▄▀卐卐卐▀▄卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐█▀▄卐卐卐卐▀█卐▄▀卐卐卐卐卐卐卐▀▄卐‏卐‏卐‏卐
卐卐卐▄▀▄卐▀▄卐▀▄卐卐卐卐▀卐卐卐卐▄█▄卐卐卐卐▀▄卐‏卐‏卐‏
卐▄▀卐卐卐▀▄卐▀▄卐▀▄卐卐卐卐卐▄▀卐█卐▀▄卐卐卐卐▀▄卐‏
卐█▀▄卐卐卐卐▀▄卐█▀卐卐卐卐卐卐卐▀█卐▀▄卐▀▄卐▄▀█卐‏‏
卐▀▄卐▀▄卐卐卐卐▀卐卐卐卐▄█▄卐卐卐卐▀▄卐▀▄卐█卐▄▀卐‏
卐卐卐▀▄卐▀▄卐卐卐卐卐▄▀卐█卐▀▄卐卐卐卐▀▄卐▀█▀卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐▀▄卐▀▄卐▄▀卐▄▀卐█▀卐卐卐卐▄▀█卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐▀▄卐█卐▄▀卐▄▀卐卐卐卐▄▀卐▄▀卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐
卐卐卐卐卐卐卐卐卐▀█▀卐▄▀卐卐卐卐▄▀卐▄▀卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏
卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐█▀▄卐▄▀卐▄▀卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐
卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐▀▄卐█卐▄▀卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐
卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐卐▀█▀卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐
卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐 ‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐‏卐

peki, neydi nietzsche'yi özel kılan? başkaldırısı mı, aykırılığı mı, yıkıcılığı mı, yoksa bunların hepsini kapsayan sıra dışı biri olması mı? hepsi. yaklaşık 5 yıl önce üniversitede tanıştığım felsefesiyle dikkate değer bir filozoftu nietzsche. çünkü o tam anlamıyla bir antiklerikal ve büyük bir anti-hıristiyan'dı. nietzsche felsefesinde içselleştirilmiş olan bu kavramlar onun ayrıca deccal olarak kötü bir ün yapmasını sağladı.

ona "deccal" lakabını veren felsefesinin temelini oluşturan şey, 19. ve 20. yüzyıla damgasını vuran birçok kitabında sergilediği çarpıcı aforizmalarıydı. kimilerine göre bu aforizmalar çağ atlatan, kimilerine göre ise modernite karşıtı analizlerdi. özellikle yahudi ve hıristiyan cemaatinin çemberinde gelişen bu haklı önyargı, nietzsche felsefesinin tamamıyla i̇sa karşıtı ve eski ahit düşmanı bir düşünce silsilesi olduğu yönündeydi. ve çok da haklıydılar. bu bağlamda çok kaba ve sert bir çekiç darbesiyle tarihi yeniden yazma gayretine girişen nietzsche bütün enerjisini tanrı kavramı ve bu kavramın içini boşaltmaya harcadı. bunu sistematik olarak felsefeyle bütünleştiren nietzsche, yarattığı sarsıcı etkinin iticiliğini ve çekiciliğini de buna borçluydu