neden mavi renkli meyve yok amk

Maviyemiş yetiştirmek için önce bilgili, belgeli ve bilinçli çiftçi olmak gerekir. Çünkü maviyemiş tarımı ne çay ne de fındık tarımına benzemez ve çay tohumu eker gibi mavi yemiş fidanı dikilemez. Maviyemiş gerek meyve gerekse bitki olarak çok değerli bir türdür. Normalde koyu yeşil olan yaprakları sonbaharda kırmızı, bordo veya sarı renk alır Yoğun ve beyaz çiçekleri, koyu mavi meyveleri ve farklı yaprak renginden dolayı süs bitkisi olarak da kullanılabilir. Doğu Karadeniz Bölgesindeki ormanlık alanlarda veya yaylalarda yabanı olarak yetişen, ekşi, tatlı, ince meyveli, bol sulu, çok çekirdekli ve mavi, siyah pembe renkli olan yabani orman meyveleri maviyemiş ile akrabadır ancak bunlar maviyemiş değildir. 2010 yılı itibariyle Giresun, Ordu, Artvin, Rize ve Trabzon illeri başta olmak üzere Samsun, Sinop, Kastamonu, Zonguldak, Adapazarı, istanbul, Bursa, Kırklareli ile Çanakkale illerindeki çok özel ve sınırlı alanlarda bin dekarın üzerinde maviyemiş bahçesi tesis ediliştir. Maviyemiş ile aynı cins içinde yer alan bazı Vaccinium türleri yukarıda verilen illerden Dogu Karadeniz Bölgesindekiler başta olmak üzere genelde ormanlık alanlar ve yayla kesimlerinde doğal olarak yetişmekte ve yerel halk tarafından likapa, ligarba, dal likapası, yer likapası, yabanmersini, motsvi, merhauk, mahabak, kaskanaka, çela, ançela, çalı çileği, süpürge çalısı, ayı üzümü, çay üzümü, çoban üzüm veya göğen olarak adlandırılmaktadır. Bu yabani orman meyveleri doğadan toplanarak taze meyve, reçel, marmelat, meyve suyu veya kuru meyve olarak tüketilmektedir. Maviyemiş ile akraba olan bu yabani meyvelerinin kültürü yoktur, maviyemiş ile aynı cins içinde yer almaktadırlar ancak bunlar maviyemiş değildir, maviyemişler de likapa veya yabanmersini değildir. Piyasada yabanmersini olarak satılan meyve ile maviyemişin benzerliği yoktur, aslında yabanmersini çoban üzümüne (Vaccinium myrtillus) verilen bir isimdir. Maviyemiş se akraba olan türlere turrnayemişi (cranberry-Vaccinium macrocarpon), çay üzümü (caucasian whorteberry-Vaccinium arctostaphytos), çoban üzümü (bilberry-Vaccinium myrtillus) ve kekreyemiş (lingonberry) denilmiştir. Karadeniz Bölgesinde asıl ürünler olan çay ve fındığa göre çok daha yüksek gelir getiren maviyemiş yetiştiriciliği bölgenin doğusundan batısına doğru hızla yayılmaktadır.

Maviyemiş çok yıllık ve çalı formunda bir bitki olup kışın yaprağını döker. Ilıman iklimlerdeki kuvvetli asit topraklarda yetişebilir. Anavatanı Amerika olup Fundagiller familyasındaki Vaccinium cinsi içine giren üzümsü bir meyvedir. Son yıllarda popülaritesi artan bu meyve yüz yıl önce Amerika da kültüre alınmıştır. Bitkisi 5m boylanabilir, ancak modem bahçelerde 1.5 m'den fazla büyümesine müsaade edilmez. Yapraklan eliptik veya oval olup alt yüzeyleri ince tüylü ve kenarları düzdür. Çeşitlerine göre 400-1100 saat soğuklama ister. Sürgünleri -20 ila -40 C lere kadar dayanabilir. Çiçeklenmeden sonra 45-75 gün içerisinde olgunlaşma meydana gelir. Karşılıklı tozlanma ile meyve miktarı ve kalite artar. Arılarla tozlanır. Meyveleri 1,5-6 gram ağırlığında olup meyve rengi mavi-siyah, meyve kabuklan yumuşak, çekirdek sayılan ise azdır. Meyvelerinin raf ömrü 7-10 gün arasındadır. Bitki başına 3-9 kg meyve verebilir. Dekara 267-333 adet bitki dikilmektedir. Ticari olarak yetiştirilen maviyemiş çeşitleri yüksek boylu, alçak boylu veya tavşangözü maviyemiş türlerine aittir. Yüksek boylu maviyemişler ikibinli yıllarda Prof. Dr. Hüseyin ÇELiK tarafından Türkiye'ye kazandırılmıştır. 2010 yılı itibariyle Karadeniz Bölgesinde 1000 dekarın üzerinde ticari maviyemiş bahçesinin kurulumuna aktif olarak katılmiş olan araştırıcı Türkiye için yeni olan bu meyveye "maviyemiş" isminin verilmesini sağlayan kişidir. Çünkü ikibin yılına kadar Türkiye'de bu meyvenin ne tarımı nede bitkisi vardı. Ayrıca bu meyvenin rengi mavi olup dünyada "blueberry" olarak isimlendirilmektedir ve ülkemizde yabani olan bazı orman meyveleri ile karışmaması 'maviyemiş' ismi ile sağlanmıştır. iklim, toprak, rakım ve tüketim şekline göre kültürü yapılmakta olan üç farklı maviyemiş türünden herhangi birine giren çeşitler ile bahçe tesis edilebilir. Karadeniz Bölgesindeki yüksek rakımlı alanlarda halen kuzeyli yüksek boylu maviyemiş çeşitleri ile bahçe tesisi devam etmektedir. Maviyemiş tarımı zor ve pahalıdır. Bu yüzden mümkün mertebe büyük ve modern bahçeler kurmalı, kaliteli meyve üretmeli, teknik ve kültürel işlemler çok dikkatli bir şekilde yerine getirilerek marka sahibi olmalı ki getirisi yüksek olsun. Özellikle Doğu Karadeniz Bölgesindeki aşırı meyilli alanlarda bilinçsiz, gelişigüzel, projesiz ve teknik destek almadan tesis edilmekte olan maviyemiş bahçeleri çok kısa bir süre sonra ürün alınamayacak bitkilerin bakımı dahi yapılamayacak hale gelecek, verimsiz ve kalitesiz ürünün piyasa değeri düşerek üreticiler gerçek kazanca ulaşamayacaklardır.