penis gibiciyle ilginç bir konuya daha yakından bakıyoruz. elimden geldiği kadar sade bir şekilde anlatıcam.

bu konuyu okumanızla birlikte

1) uzayda oksijen olmadığı halde nasıl roketlerin ateşlendiğini,
2) itkinin nasıl sağlandığını,
3) genel hatlarla bir roketin nasıl çalıştığını,

anlamış olucaz.

nasanın 17 adet apollo projesinin (aya yolculuk) hallolmasından sonra uzaya bir uzay istasyonu ve bir de teleskop kurulması şart oldu.

uluslararası uzay istasyonu 100*70 metre ebatlarında koca bir araştırma merkezi (gravity filminde meteor taşlarıyla parçalanan üs). tonlarca ağırlıkta parçalar işte resimde gördüğünüz roket ile taşınmıştır. aynı şekil hubble uzay teleskopunun parçalarıda bu şekil taşınıp astronotlar tarafından inşaa edilmişlerdir.

nasa bu tasarımda bir kaç tane uzay mekiği inşaa etmiştir. tarihte 1 tanesi biraz yükselip patlamış bir diğeride atmosfere girince yanarak parçalanmış, astronotlar feci şekilde yanarak ölmüştür.

kaza görüntüleri:
challenger uzay mekiği kazası (1986): http://www.youtube.com/watch?v=WDRxK6cevqw

colombia uzay mekiği kazası (2003): http://www.youtube.com/watch?v=1oBTzbKx0jo

bu uzay mekiği 3 parçadan oluşur.

1) astronotları ve kargoyu taşıyan uçak gibi olan uzay mekiği,
2) turuncu renkli sıvı yakıt tankı,
3) beyaz renkli iki yanda bulunan katı yakıt tankı.

katı yakıt, yerçekiminden kurtulmak için gerekli gücü sağlayan ilk aşama yakıttır.

içeriğinde alüminyum tozu, demir oksit ve kauçuk bulunur. yandığı zaman 2200 dereceye ulaşır. ateşlendiği zaman durdurulamaz bitene kadar yanar. adeta bir meşale gibi.

atmosferden çıkınca bu 2 beyaz boş tank uzay boşluğuna bırakılır.

uzayda hareket için ise sıvı yakıt kullanılır. sıvı yakıt sıvı hidrojen ve sıvı oksijenin karışmasıyla oluşur.

hidrojen bu tankta -253 derecede oksijen ise yine bu turuncu tankta -183 derecede tutulurlar. bu karışım yanma odasında elektrikle yakılınca 3300 dereceye ulaşılır. yani yanma için gerekli oksijen dünyadan getirilir.

turuncu tanktan çıkan yakıt astronotları taşıyan uzay mekiğine pompalanır ve bu mekiğin altındaki devasa 5 adet dıştan yanmalı motorda yakılır. ve gereken itki sağlanır.

ancak 3300 derecede bu 5 huni (nozul) dayanamaz ve erir. bu yüzden gerekli soğutma şu şekilde yapılır;

http://www.itskin.net/ima...unday/Rocket%20Nozzle.JPG

resimde gördüğünüz devasa 5 adet huni şeklindeki kısımın iç çeperinde yanma odasına kadar giden uzun borular aslında yakıt kanalıdır. -253 dereceli yakıt turuncu taktan çıkıp bu kanallardan geçerek yanma odasına gider. bu soğuk yakıt gerekli soğutmayı sağlar. yani yakıt yakılmadan önce soğutma için kullanılır. böylece nozullar 50-53 derecede sabitlenir.

en sonunda dünyaya sağ salim dönerek tekrar kullanım için hazırlanırlar.

mekik kalkarken oluşan yoğun beyaz duman aslında bir çeşit yapay sistir. mekikten çok şiddetli ve hızlı bir şekilde egzoz gazı çıkışı olur. bu egzoz gazı yerden sekerek uzay mekiğini paramparça edebilecek güçtedir. bunun için sudan oluşan sis motor nozullarına doğru sıkılır. bu sayede egzoz gazı bu sis perdesinden geçerken yalıtılıp absorbe edilip soğurulması sağlanır (daha bilimsel bir ifade ile ses ve hızlı gaz siste bulunan su damlacıklarına çarparak ısı enerjisine dönüşür). uzay mekiği güvenli bir şekilde sağa sola yatmadan uzaya doğru fırlar.

uzaydaki itki gücü ise momentum korunumu ile sağlanır.