millet bi bakin buraya cok onemli

burada fil kim, siyah giyinen kim, beyaz giyinen kim...

hepsi belli

bu dunya para uzerine donuyo, soylemesi bile gereksiz belki

guc, iktidar, toprak kavgalarinin sebebi de para

bu isin ekonomik boyutuna bakicak olursak,

yabanci yatirimcilar epey urkmus durumda

paralarini geri cekmeye baslicaklardir

sunu bi dusunun

yabancilar son yillarda sklerini dasaklarini sallaya sallaya ulkemizde is yapabiliyoken

simdi neyden korktular da yatirimlarini azaltmaya/cekmeye basladilar?

gercekten de korktuklarindan mi?

yoksa bi seylerin el degistirdigini farkettiklerinden mi?

"aman nolur nolmaz bi beklemeye aliyim parami" dusuncesi mi?

yoksa yerlerini "beyaz giyinen"lere birakmak zorunda olmalari mi?

ulke su an el degistirmenin esiginde

haa diyceksiniz su an cok mu emin ellerde?

degil tabii ki

ama turk halkinin kendi baslattigi bu direnis bi cok kisi/kurum/ulkenin eline firsat vermis olsa da

en buyuk firsati biz gecirdik elimize

nedir bu firsat?

tabii ki de "bagimsizlik" firsati

"tam bagimsiz turkiye" firsati

simdi donelim cumhuriyetin ilk yillarina

koy enstitulerinin oldugu doneme...

ataturk 'un kurdugu cumhuriyet o zamanlarda bi cok atilim yapti

uzun uzun anlatmiycam bunlari

ama en onemli hamlelerden birisidir koy enstituleri

topragi agalarin elinden alip halkin kendisine vermek demekti bu enstituler

halk topragi nasil ekip bicecegini, nasil isletip paraya cevirecegini ogreniyordu

sadece tarim hayvancilik falan ogretilmiyordu tabii

kultur sanat tarih gibi entelektuel birikim kazandiracak pek cok sey de ogretiliyordu

shakespeare 'den satranca, yoresel etkinliklerden dunya tarihine kadar genis bi yelpaze vardi

bu topraklarin gordugu en muhtesem projeydi bana gore

ancak hem oy gucune sahip, hem de bolgesel hakimiyetlerini kaybetmek istemeyen toprak agalari

bu enstitulere karsi cikti ve yogun baskilar sonucu kapatildi

disardan gozuken sebep buydu tabii

bunun bi de perde arkasi vardi...

onlari da uzun uzun anlatmicam

ozetle; ulkenin fakir-zengin demeden tum bireylerinin bilincli yetismesi icin

ayni zamanda ulkenin kendi kendisini cekip cevirebilmesine imkan saglayacakti bu enstituler

pek cok kisi demokrat parti zamaninda kapatildigini dusunse de

kapatilmasinin tohumlari inonu zamaninda atilmistir

bi cok yavsak bu projeyi "sanayi devrimi yapilmis, millet seri uretimin temellerini atmis, siz de hala bortu bocek ogretilicekti diye hayiflaniyosunuz" diye kucumser gunumuzde

be anunakoduklarim, hic bi seyi o donemin sartlarina gore degerlendirmezsiniz, ustelik carpitirsiniz

o donemde onu ogreticek olan koy enstituleri

ilerleyen donemlerde kendisini yenileyebilen yapisiyla her daim donemin sartlarina ayak uydurucakti

o zaman tarimi ogretirken belki de bugun ruzgar enerjisi uretmeyi ogreticekti

belki gunumuzde koy enstitusu degil baska bir seye donusmus olacakti

tabii o zamanlardan bunlar engellendigi icin, varsayimlarla gidebiliyoruz ancak

sonrasinda demokrat partiyle baslayan amerikanlasma sureci basladi

amerika araba satabilsin diye demiryollari yapimlari durduruldu, karayollari yapildi her yere

bugun hala o igrenc eksozuyla doganin anasini sken sistemi yurutuyor

millet toplu tasimalarda cigir acarken biz metrobuse gectik diye seviniyoruz

neyse tarihe cok girdim, daha cok gunumuze odaklanmaya devam edicem

ama bunlari da asla unutmayin

kisacasi, ataturk oldugunden beri bu topraklara yerli civi cakilmamistir

hep "proje" ayagina yabanci ellerin ittirmeleriyle bisiler yapilmistir

isin icine turk sirketlerini ortak ederek yerli bi gorunum kazandirilmistir

iste bu durumdan kendimize pay cikarmaliyiz

ve bugun halkimizin baslattigi bu hakli direnisi kaosa surukleyip

kendi ellerine gecirmek isteyen ipnetorlara karsi

hala bizim elimizde olan kaderimizi kendimiz belirlemeliyiz

peki nasil?

bundan sonra anlaticaklarim cok genis zamana yayilarak yapilabilecek seyler gibi gozukecek olsa da

hemen baslamamiz gereken seylerdir

yeterince geciktik cunku

yapilmasi gereken bir numarali sey

kadinin oncelikli onem kazanmasidir

cunku kadin annedir, cocugun gelisim surecinde 24 saat yaninda olan tek kisidir

annenin egitimli, genis vizyonlu, karsisindakini dinleyen, ona deger veren birisi olmasi gerekir

yillardir bu topraklarda kadin ikinci planda kalmis

egitimsiz birakilmis, okula gonderilmemis, "sen karisma" denmistir

boylesine ezilen bir kadinin yetistirdigi cocuklar da ilerde karisina, kizina ayni muameleyi yapmakta sakinca gormemistir

kompleksli ve birbirini ezen nesiller yetismistir

annenin yeteri kadar egitimli ve ozguvenli olmamasi, onu cocuguna karsi yanlis hareketlere suruklemistir

kocasi kizmasin diye dusuncesini soyleyemeyen, babasi dovmesin diye itiraz edemeyen, etraftan laf isitmesin diye hissettiginden farkli davranmis kadin, bu ozellikleri ister istemez asilamistir cocuklarina

pekiiii diyceksiniz bu isler insanin icinde olucak

hayir oyle degil bu isler...

yillarca ezilen turk kadini, kendisine yapilan haksizliklarda sesini cikaramayan nesiller yetistirmistir

zaman zaman bunu asmaya calisan hareketler olmustur, 68 kusagi, 70 'ler kusagi gibi

ama halkin buyuk kesiminden destek gorme ihtiyacini giderememistir bu hareketler

cunku cogunluk basina bisi gelmesin diye dusuncesini soyleyememis, hakim guc kizmasin diye itiraz edememis, hissettiginden farkli davranmistir

o yuzden bu topraklarin kadinlarina gereken degeri vermeliyiz

onlari dinlemeli, okula gondermeli, erkeklerle esit mertebeye getirmeli, erkeklere karsi icsel bi dusmanlik beslemelerine dur demeliyiz

eziklik ve korkuyla degil, ozguven ve bilgiyle yetistirmeliler cocuklarini

yapilmasi gereken bir diger onemli sey

insanlar arasindaki rekabet duygusunu asgariye indirmek

insanlar sadece daha guzele ulasmak icin dogayla ve kendisiyle rekabet etmeli

en buyuk guc bilgidir, bilgi de icsel rekabetten oturu merak edilip ogrenilir

birbirini gecmek isteyen insanlarin rekabetinden sadece ve sadece suni kazanclar ortaya cikar

ozellikle son yillarda kuresellesmenin de etkisiyle

insanlar sinif farki gozetmeksizin ayni seylere sahip oldular

luks teknolojisi, kiyafet, populer kultur seviyesi, ve diger ici bos, yarak kurek seyler

insanlar aslinda hic bisey kazandirmayan bu maddiyat uzerine rekabet eder hale geldi

turkiye gibi dusuk profilli bir ulkede de taku cikti bu isin

insanimiz istedigi cep telefonunu/ayakkabiyi/arabayi alicak parayi kazandigi zaman tatmin oluyor

cunku dunyada oldugu gibi ulkemizde de en cok bu pompalaniyor

uzun uzun kapitalizm elestirisi yapip kafa zikmicem

ama ozetle insanlarin rekabeti maddiyattan maneviyata yonlenmeli

peki nedir o maneviyat?

oyle din min uhrevi dunyalardan bahsetmicem, herkesin kendi icsel huzurudur din

olaylara tek taraftan bakmamak, her seyin bir sebebinin oldugunu bilmek ve pesin hukum vermemek,

baskalarinin fikrlerini kendisine bir seyler katmak uzere dinlemek ve anlamaya calismak

falan filan

maneviyat budur, bu ulkenin kana kana icecegi ama bi turlu verilmeyen sudur bu maneviyat