mevlana yunus e ateistmiydi yoksa deistmiydi

Mevlânâ’nın öğrencileri arasında Süryanos adında bir de Rum delikanlısı var. Çetrefil lakırdı etmesini beceremeyen, açık sözlü bir genç olacak ki , uluorta konuşmalarından ötürü yakalayıp kadı’nın önüne zütürüyorlar. Kadı soruyor: Sen Mevlânâ’ya tanrı diyormuşsun, doğru mu?... Süryanos hep o açık sözlülükle: Yalan, diyor ben Mevlânâ’ya tanrı demedim, tanrıyı yaratandır dedim. Tanrı benim, ama bunu yıllardır bilmiyordum, bana tanrı olduğumu Mevlânâ öğretti…Süryanos’u iyice çıldırmış sanarak bırakıyorlar. O da gelip olup bitenleri Mevlânâ’ya anlatıyor. Mevlânâ: Kadı’ya deseydin ki, diyor, yazıklar olsun sana , eğer sen de tanrı olamadıysan.

— (Hançerlioğlu, 2008:151,152)

"Ey tanrım, ben kendime acı çektirdim, tatlı canımı sıkıntılara soktum, bunlardan sana ne, neden bana bir de sen ceza vereceksin, beni acılara atacaksın? Sen, bana iyi adam olamadın, benim karşıma suçlardan sıyrılmış. pırıl pırıl bir kimse olarak gelmedin. diye beni suçlarsın. Oysa beni suçlu yaratan, alınyazımı daha önceden belirleyen, beni sana karşı koyucu bir nitelikle var eden gene sen değil misin, senin yarattığın insanın sence suçlu olması nedendir? Benim yaptığım işler içinde utanılacaklar varsa, beni onları yapacak nitelikte yaratan gene sen değil misin? Gözümü kapkaranlık, içinde şeytanlıklar, uygunsuzluklar, kötülükler dolu bir dünyaya açtığımda, kendimi günahları biçilmiş kaftan olarak buldum, bunları da yaratan sensin de beni niçin suçlu tutuyorsun kendi yarattığın eylemlerden dolayı? Sen, kıyamet günü bütün kötülükleri ortaya koyup tartacaksın, onlara göre suçlar vereceksin. Kötülükleri ortaya koymak senin büyüklüğüne yakışmaz, bunları bırakman gerekir. Ben, senin varlıklarından ne aldım, neni eksilttim, egemenliğini mi elinden aldım, sözünü mü geçtim sözümle? Seni aç mı, susuz mu bıraktım? Kıldan ince köprü yapar da dersin ki: Ey kullarım gelin geçin. Oysa kıl gibi köprüden insan geçemez. Uçması, ya da düşmesi gerekir. Sonra köprü başkalarının kötülüğü için değil, iyiliği için yapılır. Senin köprün iyi bir köprü olmasa gerek. Bir de kötülükleri tartmak için ölçeğin varmış. Bunu ancak bakkallar, bir de alış-verişle uğraşanlar yapar, sana yaraşmaz bunlar. Senin büyüklüğüne bütün suçları bağışlamak, görmemek yaraşır. Ben, bu yaptıklarının bir tekini bile, senin bir tanrı olarak, yüceliğine yakıştıramıyorum doğrusu."

— Yunus Emre

bu gün ahmet benim

bugün ahmet benim,
ama dünkü ahmet değil.
bugün anka benim,
ama yemle beslenen kuşcağız değil.

ene l hak kadehiyle
bir yudum içen sızdı
tanrılık şarabından.
şişelerle, küplerle içtim ben, sızmadım,

ben, sultanların aradığı sultan.

ben hâcetler kıblesiyim.
gönlün kıblesiyim ben.
ben cuma mescidi değilim,
insanlık mescidiyim ben.

ben saf aynayım,
sırım dökülmemiş, paslanmamışım.
ben kin dolu bir gönül değilim,
sinâ dağı'nın gönlüyüm ben.

üzüm sarhoşluğu değil benim sarhoşluğum,
benim sarhoşluğumun sonu yok.
tarhana çorbası içmem ben,
can yemeği yerim,
içerim can şerbeti.

işte sararttı seni
bir gümüş bedenlinin özlemi.
altın haline geldin artık.
sen altına aşıksın,
altın benim rengime aşık.

gönlü saf sufiyim ben,
benim tekkem alem,
medresem dünya benim.
değilim abalı sufilerden.

ister yakarış eri ol sen,
meyhane eri istersen,
bundan sanki ne çıkar?
yok cumartesiymiş, yok cumaymış,
bence ne farkı var?

gerçeğin tadını alan er
ne altına aldırış eder,
ne kalender tacına bakar.
ne tasası vardır, ne kini.

ey tebriz'li hak şems!
yüzünü göstermediysen sen,
yoksul çaresiz kalırdı kulun;
ne gönlü olurdu, ne dini.
...

"Cahil, yolda daima eğri gider, daima yampiri yürür.
Sevgi bilginin sonucudur,
Noksan bilgide fark ve temyiz yoktur.
Şimşeği, güneş sanır.
Taklitten doğan bilgi, canımıza vebaldir, eğretidir.
Can, tecrübe ile sabittir ki, bilgi sahibi olmaktan ibarettir. (Mes. C.II.)"

"Bilgili adamın uykusu ibadetten üstündür.
Hele insanı gafletten uyandıran bilgi olursa.
Bilgi, uçsuz, bucaksız ve kıyısız bir denizdir.
Bilgi isteyense, denizde dalgıçlık edene benzer. (Mes. C.VI.)"

"Uykuya dalmış bilgisiz kişiye öğüt vermek, çorak yere tohum saçmaktır.

Aptallık ve bilgisizlik YIRTIĞI, yama kabul etmez.
Ey öğütücü, ona hikmet tohumunu saçmadan önce,
Onu yamasız, yırtıksız hale getir. (Mesnevi 2264-2265 beyit)"
...

"Ne mutlu o göze ki; Akıl, onun başında buyruktur.

işin sonunu görür, her şeyi bilir, aydındır, nurludur.

Çirkinle güzeli, gözle değil, görünüşle değil akılla ayırt edin.

Göz pislikte biten yeşilliğe aldanır.

Fakat akıl; Onu birde bizim mehengimize vur der. (Mes. 2966-2969)

...

"Yetmiş iki millet sırrı bizden dinler, biz ney gibiyiz iki yüz mezhep ehli ile bir perdede konuşuruz."

...

SIR ATEiZM Mi ? DEiSTLiK Mi? PANTESiTLiK Mi?