-2
napolyon bonapart
15 Ağustos 1769'da Korgiba'nın Ajaccio kentinde doğdu. 1779 yılında Brienne'de öğrenim gördü, 1784'te Parisien École Royale Militaire (Paris Kraliyet Askeri Okulu) adlı askeri akademiye girdi.1785 yılının Nisan ayında Valence'daki topçu alayına üsteğmen rütbesiyle katıldı.
Aynı yılın Eylül ayında izinli olarak gittiği Korgiba'da askeri ve politik açıdan etkin bir rol başladığında bağışlanarak yüzbaşı rütbesiyle göreve çağırıldı. Yine Korgiba'da kalarak Fransa'ya karşı bağımsızlık mücadelesine başlayan Korgibalı milliyetçilere karşı Jakoben örgütlenmesinde çalıştı. Ancak ailesiyle birlikte Fransa'ya kaçmak zorunda kalmıştır.
Paris'teki siyasi faaliyetleri nedeniyle bir dönem 'vatana ihanet'ten tutuklandı. Ancak onu koruyan siyasilerin de desteğiyle serbest kaldı. Bu arada Fransa'da yeni bir anayasa ve direktuvarlık doğdu. Aralık 1793 de Toulon'da, kralcılar ve ingiliz ittifak kuvvetlerine karşı bir topçu komutanı olarak başarılı bir mücadele vermesiyle dikkati çekerek tuğgeneral rütbesine terfi etti.
5 Ekim 1795 de yine kralcıların ayaklanmasını bastırmaktaki başarısıyla iç Güvenlik Kuvvetleri'nin komutanlığına getirilen Napolyon, kısa bir sürede ülken in en saygın askeri otoritelerinden biri haline geldi.
1796'da italya'daki ordunun başkomutanı oldu. 10 Nisan 1796 da General de Beauharnais'in dul karısı Josephine ile evlendi. iki gün sonra Kuzey italya'ya saldırıya geçti. Avusturya ordularını ard arda yenilgiye uğrattıktan sonra Ocak 1797 de italya'daki Avusturya askeri varlığını püskürterek Viyana üzerine yürüdü. Avusturya'nın ateşkes istemesi üzerine barış görüşmelerine başlanmıştır. Ancak görüşmeler uzamış, antlaşma 17 Ekim 1797 tarihinde imzalanmıştır.
Fransız yönetimi (Direktörler), 1798 yılı başlarında Napolyon'u ingiltere anakarasının istilasıyla görevlendirmişlerdir. Ancak Napolyon, denizlerde etkili bir üstünlük sağlanmadan böyle bir operasyonun başarı şansı taşımadığını, ingiltere'ye karşı dolaylı bir strateji izlemenin en mantıklısı olduğunu savunmuştur. Bunun için de, Mısır'ın işgal edilerek ingiltere'nin Uzakdoğu ticaret yolunun kesilmesini önermiştir.
Büyük Gize Sfenksi önünde Napolyon Bonapart1798'de Mısır seferine çıktı ve ingiliz donanmasını yenilgiye uğrattı, Malta'yı aldı. Haziran 1798 de iskenderiye’yi ele geçiren Napolyon, Nil vadisi boyunca içerlere ilerlemiştir. ingiliz Amiral Horatio Nelson komutasındaki ingiliz donanmasının Abukir körfezindeki Fransız donanmasını imha etmesi üzerine ikmal bağlantısı kesilmiş oldu. Şubat 1799 da Suriye üzerine yürümüş fakat Akka’da Cezzar Ahmet Paşa komutasındaki sert Osmanlı direnişi karşısında bozguna uğramıştır. Bu yenilgi karşısında Mısır'a geri dönmek zorunda kalmıstır.
Cezzar Ahmed Paşa’nın karşısında ilk yenilgisini yaşayan Napolyon 'un
“ "Akka’da durdurulmasaydım, bütün Doğu’yu ele geçirebilirdim!.." ”
sözü kaydedilmiştir.
Ordusunu Mısır'da bıraktı ve Fransa'ya döndü. 9 Kasım 1799'daki hükümet darbesiyle Fransa tarihinde yeni bir dönem başladı. Kısa bir süre içinde anayasada değişiklikler yapıldı ve yönetim üç konsülün eline bırakıldı. Napolyon en önemli görev olan 'birinci konsül'lüğe getirildi. Ekonomi ve yasal alanda reform çabaları içine girdi. Napolyon I. Konsül olarak çok geniş yetkilere sahipti. Bu yetkilerden yararlanarak devlet mekanizmasının işleyiş etkinliğini artıracak yönde geniş düzenlemeler yaptı. Fransız Merkez Bankası’nın kurulması, devlet okullarının açılarak eğitimin bir kamu hizmetine dönüştürülmesi, 'Code Napoleon'u (Napolyon Kanunları) olarak da bilinen Fransız Medeni Kanunu’nun hazırlanması çalışmalarına başlanması, subay okulları açılması, onun dönemindeki gelişmelerdendir. Reform ve yasa çalışmaları halk tarafından da desteklendi.
1800 yılında tekrar italya'ya girdi ve Milano'yu aldı. 1800 yılının baharında Avusturya üzerine yürüyen Napolyon komutasındaki Fransız orduları parlak bir zafer kazandılar. Şubat 1801 deki ve ingiltere ile Mart 1802 de imzalanan antlaşmalar ile Avrupa’da savaşlar sona ermişti.
"Le Sacre de Napoléon", Notre Dame Katedrali'nde düzenlenen törende eşi Joséphine de Beauharnais'ye taç giydiren Napolyon (1808, Jacques-Louis David, Louvre Müzesi)Ancak bu barış dönemi uzun sürmedi. Fransa’nın Avrupa’daki ekonomik ve politik gücünün giderek artması ingiltere açısından giderek genişleyen bir tehdit oluşturmaktaydı. Sonunda ingiltere 1803 yılının Mayıs ayında Fransa’ya savaş ilan etti.
1804 yılının Mayıs ayında, kralcıların bir komplosunu bahane eden Napolyon kendisini imparator ilan etmiştir. Kendi eliyle taç giymiştir ama, Paris'teki Notre Dame Katedrali'ndeki törende Papa VII. Pius'un da bulunmasını sağlamıştır. Mart 1805 te ise italya’da kendi kurduğu cumhuriyeti lağvederek ve kendini italya kralı ilan etmiştir.
izleyen dönemde ingiltere’nin çabalarıyla Avusturya, Rusya ve Napoli ve isveç’in katıldığı bir karşı ittifak, III. Koalisyon oluşmuştur.
1805 yılının Ekim ayında Fransız-ispanyol birleşik donanmasının Trafalgar Deniz Savaşı’nda ingiliz donanması karşısında yenilmesi üzerine Napolyon ingiltere yerine müttefiklerini dize getirme yolunu seçmiştir. Fransız ordusunu Manş kıyılarından Orta Avrupa’ya yürüten Napolyon, Ulm ve Austerlitz Muharebesi zaferleriyle Avusturya’yı ve Napoli’yi savaş dışı bırakmıştır.
Eylül 1806 da Prusya ordusunu Jena Muharebesi'nde, hemen ardından da Rus ordularını Friedland savaşında bozguna uğratmıştır. Temmuz 1807 de Rus çarı I. Aleksandr’la Tilsit Antlaşması imzalanmış ve Rusya savaştan çekilmek zorunda kalmıştır. Kendisi epileptikdir.
Tümünü Göster