-5
Agır berda kayê xwe da ber bayê - Samanı ateşe verdi, kendisi kenara çekildi
Agır xweşe lêari jê çêdıbe - Ateş iyi de külü olmasa
Aqlê sıvık barê gırane - Hafif akıl ağır yüktür
Aşê dêhna bı xwe dıgere - Delinin değirmeni kendi kendine çalışır
Av bı bêjingê nayê cıvandın - Elekle su toplanmaz
Ava de seri; çı buhustek çı çar tıli - Başı aşan su; ha bir karış olmuş, ha dört parmak
Ban qul be bınban şıle - Dam delikse damdibi ıslaktır
Baran dısekıne ga bı cıl dıke - Yağmur durunca öküze çul örtüyor
Behr bı devê kûçka heram nabe - Deniz itin ağzıyla haram olmaz
Bela tên serê mêra - Bela yiğidin başına gelir
Bext nadım bı text - Bahtı tahta değişmem
Bı desta berda bı lınga bıdû gerya - Elini bıraktı, ayağı ile ardına düştü
Bı dınyê bışêwır bı aqlê xwe bık - Dünyaya danış, aklına göre yap
Bıla avıs be kengi dızê bıla bızê - Gebe olsun da ne zaman doğurursa doğursun
Bıla cwangê rokê bım, ne çêleka sed roji bım - Bir günün boğası olayım, yüz günün ineği olmayayım
Bıla dılê mı bı dıl be bıla tûrê kırasê mû lı mı be - Gönlüm hoş olsun da varsın giysim kıldan olsun
Bıla hespê çê be bıla bê nal be - iyi at olsun da varsın nalı olmasın
Bıla rû bêşe zık ne êşe - Yüz acısın, karın ağrımasın
Bırindar bı bırina xwe zane - Yaralı yarasını bilir
Bı xweziya dest nagihê baqê keziya - Keşke ile eller saç örgüsü demetine yetişmez
Carna mırov jı yarê diya xwere dıbê yabo - Gün olur insan anasının dostuna baba der
Çavê derigırtiya lı ê derivekıryaye - Kapısı kapalı olanın gözü kapısı açık olandadır
Çêlikê mara bê jahr nabın - Yılanın yavrusu zehirsiz olmaz
Çıra jı korare def jı kerare bêfêdeye - Çıranın köre, davulun sağıra yararı yoktur
Çû dermanê mizê gû lê esıri - Sidik ilacına gitti kabız oldu
Dara xweziya şin nabe - Keşkenin ağacı yeşermez
Darê jı bıni nebır - Ağacı kökünden kesme
Deryê xerata bı bena gırêdayiye - Marangozun kapısı iple bağlıdır
Deryê xwe bıgır ciranê xwe sız dernex - Kapını kapa, komşunu hırsız çıkarma
Destê xebıti lı ser zıkê têre - Çalışan el tok karnın üstündedir
Destkê bıvır ne jı darê be dar nakeve - Baltanın sapı ağaçtan olmazsa ağaç devrilmez
Dev dıxwe rû fedi dıke - Ağız yer yüz utanır
Dêhn ne dêhnın; ê jı wan bawer dıkın dêhnın - Deliler deli değil onlara inananlar delidir
Dê û dotê şerkırın, bêaqıla bawer kırın - Ana kız kavga ettiler, akılsızlar inandı
Dıbêjın tu lı rê qede û bele lı rê - Derler ki sen yola çıkınca kaza bela birlikte yola çıkar
Dıkana Bekıro; du qalıb sabûn û çar torbe xwê - Bekir'in dükkanı; iki kalıp sabun, dört torba tuz
Dılê şıvên bıxwaze kare jı nêri şir derxe - Çobanın gönlü isterse tekeden süt çıkarır
Dılê tırsonek sênga gewr nabine - Korkak yürekli ak göğsü göremez
Dınya guleke, bêhn bıke û bıde hevalê xwe - Dünya bir güldür, kokla ve arkadaşına ver
Dınya lı dınyê; çavê gur lı mihê - Dünya durdukça kurdun gözü koyundadır
Dit ezım nedit dızım - Gördüyse benim, görmediyse hırsızım
Dûjmınê te gêrıkek be ji disa hesabê xwe bıke - Düşmanın bir karınca bile olsa önlemini al
Dûr bi nure - Uzak ışıklıdır
Eger xêr bê welatekiwê bıgıhije hemı cihê welât - Eğer bir ülkeye iyilik gelirse ülkenin her yerine ulaşır
Erd bırınc be, av rûn be, ku xwedi tunebe zû xelas dıbe - Yer pirinç olsa, su da yağ, sahibi yoksa tez biter
Eyarê bênamûsa fırehe - Namussuzun postu geniştir
Ez çı dıbêjım bılûra mı çı dıbêje - Ben ne diyorum kavalım ne çalıyor
Ez ezım tu tuye - Ben benim sen sensin
Ez hêdi dımeşım bela dıghê mı, ez zû dımeşımez dıghêm bela - Yavaş yürüyorum bela bana yetişiyor, hızlı yürüyorum ben belaya yetişiyorum
Ê dızya hıngıv bıke wê mêş pêvedın - Bal hırsızını arı sokar
Ê jınê berde lı paniyê nanêre - Karıyı boşayan ardından bakmaz
Ê ne dı şerde be şêre - Kavgada olmayan aslan kesilir
Ê rabe cihê wi, ê bımre jina wi dımine - Kalkanın yeri, ölenin karısı kalır
Êş hat Şam'ê, ecelhati mırın - Bulaşıcı hastalık Şam'dan geldi, eceli gelenler öldü
Fala qereçiya lıhev derdıkeve - Çingenenin falı birdir, atar tutturur
Feqir çûn xwe dalıqinın ditın ku dewlemend lı ba dıbın - Fakir kendini asmaya gitti, zenginlerin ipte sallandıklarını gördü
Galgala ket nav dev û dırana, wê bıgere lı bajar û şarıstana - Ağız ve dişerin arasına düşen söz, kentleri memleketleri dolaşır
Giha dıbın kevırde namine - Taşın altında ot kalmaz
Gotna rast bı mırov ne xweş tê - Doğru söz insana hoş gelmez
Gul ew gul bû baran ji lê hat şıl bû - Gül gül değildi, yağmur yağdı mahvoldu
Gur dikujin qijak dıxun - Kurt öldürür karga yer
Ha kevır lı cer ket ha cer lı kevır ket - Ha taş testiye değmiş ha testi taşa
Hechecikê sılava lı hecêk - Ey kırlangıç hacca selam söyle
Hemı çêlek tên dotın, hemi gotın nayên gotın - Her inek sağılır, her söz söylenmez
Hem jı dêrê bû hem ji jı mızgeftê - Hem kiliseden oldu hem de camiden
Hem serê xwe dışkine hem ji xercê xwe dıde - Hem başını kırdırıyor, hem de vergisini ödüyor
Here mıletan, bıgre adetan - Uluslara git, gelenekler öğren
Her giha lı ser koka xwe şin tê - Her ot kendi kökü üzerinde yeşerir
Her kezizerek sımbêlsorek lı hımbere - Her sarı örgülünün yanıbaşında bir kaytan bıyıklı vardır
Her tışt jı zıravi mırov jı stûri dıqete - Her şey incelikten, insan kabalıktan kopar
Heta mı xwe naskır mal lı xwe xelas kır - Kendimi tanıyıncaya kadar malımı bitirdim
Hevalê bêje "heval heval" mede dû - "Arkadaş arkadaş" diyen arkadaşın ardından gitme
Heyfa cıwaniyê piri lı pêye - Yazık gençliğe, yaşlılık ardından geliyor
Heywana tu bıgerini wê erzan bıbe - Gezdirdiğin hayvan ucuz olur
Hın dıkın hın dıxwun - Kimi yapar kimi yer
Hıngıvê debeye dı eyarê kâçıkdaye - Süzme baldır ama it postu içindedir
Hûrık hûrık dagır tûrık - Ufak ufak doldur dağarcığını
Jı hırçkê du eyar dernayê - Bir ayıdan iki post çıkmaz
Jın kelehe mêr gırtiye - Kadın kaledir erkek tutsaktır
Jı pıra pır dıçe jı hındıka hındık - Çoktan çok gider, azdan az
Jı rovi fenektır tune jı eyarê wi pırtır tune - Tilkiden kurnaz yoktur, derisinden de çok yoktur
Jı xelkêre masigıro jı xwere kwêsigıro - Elaleme balıkçı kendine kaplumbağacı
Kanya ku tu avê jê vexwi kevra navêjyê - Su içtiğin kaynağa taş atma
Karê ne jı mıre bayê wê dı ser mıre - Benim olmayan işin yeli üzerimden geçsin
Keçkê bêbav çiyayê bêav - Babasız kız susuz dağ gibidir
Keda dıbe mû naqete, keda haram bıbe weris ji dıqete - Helal ekmek kıl olsa kopmaz, haram ekmek halat da olsa kopar
Kerê mıri jı gur natırse - Ölmüş eşek kurttan korkmaz
Kes nakeve gora kesi - Kimse kimsenin mezarına girmez
Ku kela şorbê çû buhayê heskê pere nake - Çorba taşarsa kepçenin değeri para etmez
Kumê rasta tım qetyayiye - Doğru kişinin külahı hep yırtıktır
Kurmê şiri heta piri - Ana sütündeki kurt ölüme kadar
Ku te gırt bermede ku te berda bı dû nekeve - Tuttunsa bırakma, bıraktınsa ardına düşme
Kûçık jı kê bıtırse bı wi ali dıreye - Köpek korktuğu yana havlar
Lê kaliyê lê koriyê; mırın çêtırejı feqiriyê - Ah yaşlılık ah körlük; ölüm yoksulluktan iyidir
Lı bejnê neri bı zêra kırî, laçek rakır kertkê guri - Boyuna posuna baktı altınla aldı, örtüsünü kaldırdı kel çıktı
Lı kerê mırî dıgere ku nala jêke - Ölmüş eşek arıyor ki nalını kopara
Mala me lı çoyê meye; çoyê me lı ser mılê meye - Evimiz sopamızda, sopamız omzumuzun üstündedir
Malê axê dıçe canê xulêm dêşe - Ağanın malı gider uşağın canı yanar
Malê çamêrki û xesiski wek hev dıre - Cömerdin malıyla cimrinin malı aynı oranda harcanır
Mal lı ser malê nabe - Ev üstünde ev olmaz
Mal mala teye lê bı alyê fıraxa nere - Ev evindir ancak mutfak tarafına gitme
Meger lı newala nebin xeyala - Vadilerde dolaşma, kabus görme
Mêja Kurmanca ne ibadete, adete - Kürt'ün namazı ibadet değil adettir
Mêrê qels du cara şer dıxwaze - Güçsüz adam iki kez kavga ister
Mırın mırıne xırexır çıye? - Ölüm ölümdür, hırıltı nedir?
Mırişka bıgere wê lıngê wê bı zelq be - Gezen tavuğun ayağında pislik olur
Mırov bı carkê qûnek nabe - Bir seferle --- olunmaz
Mırov xwe bı destê xwe ne xurine xura mırov naşkê - insan kendini kendi eliyle kaşımazsa kaşıntısı geçmez
Nabêjın kê kır; dıbêjın kê got - Kim yaptı demezler kim söyledi derler
Nan û pivaz hebe nexweşi çavreşiye - Ekmek ve soğan olursa hastalık çekememezliktir
Navê gur derketiye; rovi dınya xera kır - Kurdun adı çıkmış; tilki dünyayı yıktı
Ne dujmınê xeraba bın; dujmınê xerabiyê bın - Kötülerin düşmanı değil kötülüğün düşmanı olun
Ne fene, ev çı dar û bene? - Tuzak değilse, bu ne değnek ve iptir?
Ne xwar ne da hevala, geni kır avêt newala - Ne yedi ne arkadaşlara verdi, kokuttu vadilere attı
Nıvışta bê tışt, xwedyê xwe kuşt - Ücretsiz muska sahibini öldürdü
Tümünü Göster
