korkudan altınıza sıçacaksınız g e l i n

Edebi türler : Mesnevi

Mesnevi kelimesi isna kökünden gelmekte olup tesniye ikileme gibi bir anlamı olup ikili beyitler halinde yazılan bir nazım türüdür. Farsça (masnevi), Arapça (máθni, çift) , (θánā, çiftlemek) demektir.

- Klagib edebiyatta olay çevresinde anlatmaya bağlı edebi metinlerin en önemlisi mesnevidir.
- Arapça'da ikilik, ikişerlik anldıbına gelmektedir.
- Mesnevi nazım şekli iran edebiyatında ortaya çıkmış daha sonra Arap ve Türk edebiyatına geçmiştir.
- Bir şairin beş mesneviden oluşan eserler bütününe hamse denir. Dünya edebiyatında ilk hamse sahibi sanatçı Nizami ' dir. Türk edebiyatında ise Ali Şir Nevai'dir.
- Genelde uzun hikayeler mesnevi nazım şekli olarak kullanılmıştır.
- Türk edebiyatındaki ilk mesnevi Kutadgu Bilig'tir.
- Mesnevilerde konuya hemen girilmez. Üç bölümden oluşur:
Giriş, konunun işlenişive bitiş bölümüdür.
- Aruzun kısa kalıpları kullanılarak yazılır.
- Mesnevilerde ele alınan konular şunlardır; ahlak, savaş,a şk v.b
- Nazım birimi beyittir.
- iran Edebiyatından ,edebiyatımıza geçmiştir.
- Her beyit kendi arasında kafiyelidir.
- Özellikle Divan edebiyatında uzun manzum eserler Mesnevi nazım şekli olarak kullanılmıştır.
- Türk edebiyatında en önemli mesneviler şunlardır:
Kutadgu Bilig(Yusuf Has Hacip), iskendername(Ahmedi), Yusuf ile Züleyha(Şeyyat Havza), Mantıkut Tayr(Gülşehri), Vesiletün Necat(Süleyman Çelebi), Leyla ile Mecnun(Fuzuli), Risaletün Nushiyye(YunusEmre), Cemşidi Hurşit(Ahmedi), Garipname(Aşık Paşa), Harname(Şeyhi), Hüsnü Aşk(Şeyh Galip), Hayriyye(Nabi) ...
Mesnevi özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazılan divan edebiyatı şiir biçimidir.

Arapça’da “müzdevice” denilen mesnevi türü ilk olarak 10. yüzyılda iran edebiyatında ortaya çıkmıştır. Türk edebiyatına girişi 11. yüzyılda Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig adlı yapıtıyla başlar. Kutadgu Bilig mesnevî nazım biçimiyle kaleme alınmış hacimli bir siyasetnâme örneğidir.

Her beytinin kendi arasında kafiyelenmesi hem yazma kolaylığı sağlar hem de daha uzun metinlerin bu şekle uygun olarak kaleme alınmasına imkân tanır. Diğer nazım şekillerindeki kafiye bulma zorluğu şairleri uzun metinlerde bu şekli kullanmaya teşvik etmiştir. Bu nedenle uzun aşk öykülerinde, destanlarda mesnevi kullanılmıştır. Klagib düzende bir mesnevi; tevhid, münacat, na’t, miraciye, eserin sunulacağı büyüğe övgü, mesnevinin niçin yazıldığını açıklayan sebeb-i nazm ve hikâyenin anlatımı(ağaz-ı destan) bölümlerinden oluşur.

Mesneviler aşk mesnevileri (Fuzulî-Leyla ile Mecnun), dinî-tasavvufi mesneviler(Süleyman Çelebi-Mevlit), ahlaksal ve öğretici mesneviler (Şeyhî-Harnâme), savaş ve kahramanlık konusunu işleyen gazavatnameler, bir kentin güzelliklerini anlatan şehrengizler ve mizahi mesneviler diye ayrılabilir.

Mesnevide konu ne olursa olsun , ilk dikkati çeken özellik olayın bir masal havasında anlatılmasıdır. Akıl ve mantık ölçülerini aşan bir sürü olay birbirini izler. Olayın geçtiği yer ve zaman belirsizdir. Konuda birlik sağlanamamıştır. Hikayenin bölümleri birbirine eklenmiş ilgisiz parçalar gibi görünür. Çevre tasvirleri gerçeğe uygun değildir, hikaye kahramanları doğaüstü davranışlarda bulunur. Hikayelerde cinler, periler, devler, cadılar, ejderhalar gibi masal motifleri sık sık işlenir.

Divan şiirinde, her beytinin dizeleri kendi arasında uyaklı, aruzun genellikle kısa kalıplarıyla yazılan nazım biçimine ve bu biçimde yazılmış yapıtlara mesnevi denir. Mesneviler konularına göre üçe ayrılır: Destansı nitelikteki mesneviler (Firdevsi’nin Şehname’si) ; öğretici nitelikteki mesneviler (Nabi’nin Hayriye’si) ; din ve tasavvufla ilgili mesneviler (Mevlana’nın Mesnevi’si, Fuzuli’nin Leyla ile Mecnun’u, Şeyh Galip’in Hüsn’ü Aşk’ı) . Ayrıca, padişahların savaşlarını anlatan manzum yapıtlar (gazavatnameler) , kentleri ve kentlerdeki güzelleri anlatan yapıtlar (şehrengizler) , bazı yergi türündeki yapıtlar, mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır. Mesnevi iran edebiyatında ortaya çıkmış (iran edebiyatında Genceli Nizami ve Cami bu türün başlıca adlarıdır) . Genceli Nizami’nin beş mesnevisinden oluşan Hamse’si, sonradan Divan edebiyatı ozanları tarafından da örnek olarak alınmıştır. Türk edebiyatında ilk mesnevi Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig adlı yapıtıdır. Her beyti kendi içinde uyaklı uzun nazım biçimidir. Bir anlamda Divan edebiyatında manzum hikayelerin yazıldığı bir biçim olarak da tanımlayabiliriz. Mevlânâ’nın ünlü tasavvufi mesnevisi 25.700 beyitten oluşmuştur. Mevlana eserine ayrı bir isim koymamıştır; eser, nazım türü olan mesnevi adı ile bilinir.
Kaynak: ForumPaylas.net [Üye Olmadan Linkleri Göremezsiniz. Üye Olmak için TIKLAYIN... ]

Mesneviler aşk, dini ve tasavvufi, ahlaki-öğretici, savaş ve kahramanlık, bir şehri ve şehrin güzelliklerini anlatma, mizah gibi türlü konularda yazılmıştır. Divan edebiyatında roman ve hikaye gibi türler olmadığı için mesneviler bir bakıma bu türlerin yerini tutmuşlardır. On bölümden oluşur. Aynı şair tarafından yazılmış beş mesneviye “Hamse” adı verilir. Hamse sahibi olmak bir itibar kaynağıdır. Hamse sahibi olarak tanınmış önemli divan şairleri: Ali Şir Nevâi, Taşlıcalı Yahya, Nev’i-zâde Atâi’dir.

Mesnevi türünün temeli Arap ve iran edebiyatlarına dayanır. Diğer pek çok edebi türde olduğu gibi mesnevide de Divan şairlerimiz başlangıçta Arap ve iran edebiyatına ait belli başlı mesnevileri tercümeyle işe başlamışlar; ardından da müstakil ve orijinal mesneviler yazmışlardır. Özellikle 17. yüzyıldan sonra artık şairlerimiz, yapılarını milli kimliğimizin oluşturduğu mesneviler yazmaya başlamışlardır. Bu konuda Muhammet Kuzubaş’ın Mahzen-i Esrar ile Nefhatü’-l Ezhar Mukayesesi adlı çalışması, mesnevilerimizin iran ve Arap kültüründen çıkarak yerli kaynaklara yöneldiğini ortaya koyması bakımından dikkat çekicidir.

Kaynakça: Amil Çelebioğlu, Türk Edebiyatında Mesnevi; Nihat Sami Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi; Muhammet KUZUBAŞ, Mahzen-i Esrar ile Nefhatü’l-Ezhar Mukayesesi

yezidilik
vikipedi, özgür angiblopedi
êzidîtî / yezidi

sincar dağlarında
yezidi topluluğu (1920'li yıllar)
toplam nüfus
yaklaşık 800.000–1.000.000[1][2]

önemli bölgeler
irak 500.000 [3]
almanya 60.000
ermenistan 39.000 [4]
rusya 31.273 [5]
suriye 25.000
dil(ler)
kürtçe
din(ler)
yezidilik
kitapları: meshafa reş, kitab el celve

melek-i tavus
yezidilik (arapça: يزيدية, farsça:یزیدیان), ortadoğu kökenli bir dindir. şeyh adi tarafından kurumlaştırılmış olan bu dinde inananların çoğunluğu kürt olup, ağırlıklı olarak irak'ın musul kentinde yaşamaktadırlar. suriye, türkiye, i̇ran, gürcistan ve ermenistan'da da cemaatleri bulunan yezidiler'in bugünkü toplam sayısının 1,000,000 civarında olduğu tahmin edilmektedir. bazı bilimsel araştırmlar ise yezidilerin nüfusunun çok daha fazla olduğu yönündedir. ayrıca başta almanya ve i̇sveç olmak üzere avrupa ülkelerinde de birçok göçmen yezidi yaşamaktadır.
1970'li yıllara kadar özellikle urfa-viranşehir'de yoğun olarak yaşayan ve sayıları 80.000'i bulan türkiye yezidileri, 1980'lerle beraber yurtdışına göç etmeye başlamışlardır. 1985 yılında 23.000'e inen sayıları, 2007 yılında 377'ye kadar (urfa'da 243, batman'da 72, mardin'de 51, diyarbakır'da 11 kişi) gerilemiştir. türkiye yezidilerinin büyük bir kısmı bugün almanya'da yaşamaktadır, avrupa parlamentosu üyesi feleknas uca bunlardan biridir.
konu başlıkları [gizle]
1 mezhep
2 yezidilerde yaradılış
3 yezidilikte i̇nanışlar
4 yezidiler'in kutsal kitapları
5 kaynakça
6 not
7 dış bağlantılar
mezhep [değiştir]

"yezidi" kelimesi bu dinin tanrısı olan azda kelimesinden türetilmiştir.

laliş (kuzey irak)
yezidilik'in önceki ilahi dinlerde anlatılan, düşmüş meleğin, yaratıcının buyruğuna rağmen insan karşısında eğilmeyip saygı göstermemesi, onun aslında ne kadar asil olduğunun tüm evrene ispatıdır ve yaratıcı tarafından sınanmıştır. i̇şte bu sınavı başarı ile verip tüm insanlığın ve dünya işlerinin başına geçme hakkını kazanmıştır diye düşünülür.
ancak burada düşmüş meleğin sahip olduğu özellikler diğer dinlerden farklıdır. yezidilikte tanrı dünyanın sadece yaratıcısıdır, ancak sürdürücüsü değildir. tanrısal iradenin vücut bulması için düşmüş melek bir nevi aracılık rolü üstlenmiştir. düşmüş melek olan melek tavus olarak adlandırılır ve bir tavus kuşu ile simgelenir. tanrı özünde iyilikle dolu olduğundan ibadet edip onun gönlünü kazanmak gerekmez. aksine ibadetin ona değil içi kötülüklerle dolu olana, tavus'a yapılması ile kötülüğün en büyük kaynağından korunulur. bu anlamda iyilik ve kötülüğün kaynağı aslında melek tavus'tur. ahiret inancı gibi sonradan hesap verilecek bir yerin varlığı söz konusu değildir. i̇nsanın inanışına ve yaşayışına göre dünya cennete de cehenneme de dönüşebilir. melek tavus bütün bu işlerin denetleyicisi ve tanrının bu dünyadaki gölgesidir.
ayrıca yezidilik'teki melek tavus incancı ile eski zerdüştlük ve mitraizm'den etkilenmiştir. günümüzde, yezidiler oldukça kapalı ve geleneklerine bağlı olarak kültürlerini devam ettirmektedirler.
yezidilerde yaradılış [değiştir]

19.yüzyılın sonlarında mardin'li yezidiler
başlangıçta tanrı azda kendi ateşinden melek tavus'u yaratır ve ona evreni ve insanı yaratma görevini verir. bununla birlikte yaradılış işinde tavus'a yardımcı olacak altı melek daha yaratır. bunun üzerine melek tavus, azda'nın verdiği buyruk doğrultusunda ve yine azda'dan aldığı bir toz ile erkek ile kadın'ı, ve evreni yaratır. ayrıca ayak işlerini görmesi için de dört tane de cin.
daha sonra melek tavus yarattığı bu iki insanı takdim etmek üzere azda'nın yanına gider ve azda melek tavus'a "bundan sonra bu iki insana tabi olacaksın" der. bunun üzerine melek tavus "bu iki insanı yaratan yoktan vareden benim niçin onlara tabi olayım ben sadece beni yaratan sana tabi olur, sana ibadet ederim" der.
bu ilk iki insandan toplam 80 çocuk dünyaya gelir. daha sonra bu ilk iki insan, ideal insan konuda anlaşmazlığa düşerek kavgaya tutuşurlar ve sınavdan geçirilmelerine karar verilir. her ikisi de ruhlarını, düşüncelerini bir küpe doldururlar ve ağzını kapatırlar. 40 gün sonra erkek olanın küpünden şahid bin car adında güzel bir genç çıkar. kadınınkinden ise sürüngenler, akrepler, çıyanlar.
adam şahid bin car'ı o kadar sever ki diğer 80 çocuğuyla artık ilgilenmez olur. bu da kadın ve 80 çocuğu arasında kıskançlık ve nefrete neden olur. karar verirler şahid bin car öldürülecektir. kadın bir parola belirler ve suikastın yapılacağını bu parolayla bildireceğini söyler. ancak her şeyi bilen ve duyan melek tavus'u hesaba katmamıştır melek tavus, yarattığı dört cine emir verir ve cinler gece olunca bu 80 çocuğun ağızlarına üflerler. uyandıklarında 80'i de farklı dil konuşmaktadırlar. bu sebeple annelerinin söylediği parolayı da anlayamazlar şahid bin car böylelikle melek tavus'un sayesinde kurtulur.
daha sonra şahid bin car'a dişi bir melek gönderilir ve bundan olan çocuklar yezidilerin atalarını oluşturur, diğer 80çocuktan dünyaya gelenlerse diğer insanları oluştururlar.
yezidilikte i̇nanışlar [değiştir]

yezidiler kendilerine "azday halkı" adını verirler. i̇nançları arasında.
dünya sonsuzdur, dünyayı yaratan tanrı onu asla yıkmaz.
doğanın korunması ve doğaya saygıyı benimserler.
günde üç defa güneşe dönerek ibadet edilir.
çarşamba gününü dinlenme günü olarak kabul ederler çünkü, melek tavus'un yaratıldığı gün, i̇lk iki insanın yaratıldığı gün ve şahid bin car'ın meydana geldiği gündür çarşamba.
sonradan yezidi olmaya izin verilmez.
şeytan'ın adını telaffuz etmek haramdır
şeytan'ın adını anımsatan kelimeleri anmak (kitan, şar, şat, mel'un, na'l) haramdır.
yezidiler'in kutsal kitapları [değiştir]

vikikaynak'ta bu konuyla ilgili metin bulabilirsiniz.
yezidilik_metinleri
yezidiler'in iki kutsal kitabı olduğu ortaya atılmış;
1. meshaf reş :
15. yy da yazıldığı ortaya atılmış olan ve yezidiler'in mitolojisini anlatan bir eser. ayrıca kitabın sonunda yezidiler'in yapmalarının yasak olduğu şeyler bildirilir.
2. kitab el celve :
daha geniş bir zaman diliminde yazılmış, yezidiler'i bilgilendiren bir kitaptır. bu kitabın içide bu kitabın sadece yezidiler tarafından okunması gerektiği ve yabancıların eline geçmemesi gerektiği söylenir. beş bölümden oluşur.
birinci bölüm: melek tavus'un ezeli oluşu, ve sıfatları. diğer dinlerin artık hükümsüz oluşu ve kitaplarının geçerlililiğini yitirmiş olduğu.
i̇kinci bölüm: ödül ve ceza, reenkarnasyon.
üçüncü bölüm: herşeyin melek tavus'un denetiminde olduğunu anlatan bölüm.
dördüncü bölüm: mevsimler, yasalar ile ilgili bilgiler ve yabancı inançlara kapılmamak gerektiğine dair uyarılar.
beşinci bölüm: kendisini simgeleyen kavramlara saygılı olmayı buyuran bölüm.
bugün çağdaş dilbilimciler bu eserlerin aslında yezidilerin kutsal kitabı olmadığını kabul ederler ve yukarıda geçen iki eserin de eski çağlara dayanmadığı kanıtlanmıştır. bunun en büyük sebebi yezidiliğin büyük ölçüde sözlü bir edebî geleneğe dayanmasıdır; bu sebeple büyük i̇brahimî dinlerdeki gibi bir yazılı kutsal metin mevcut değildir. bununla birlikte son zamanlarda yezidiler ritüellerde kullandıkları şarkılar gibi çeşitli dinî sözlü edebiyatı yazılı forma geçirmeye ve basmaya başla

yezidilik
vikipedi, özgür angiblopedi
êzidîtî / yezidi

sincar dağlarında
yezidi topluluğu (1920'li yıllar)
toplam nüfus
yaklaşık 800.000–1.000.000[1][2]

önemli bölgeler
irak 500.000 [3]
almanya 60.000
ermenistan 39.000 [4]
rusya 31.273 [5]
suriye 25.000
dil(ler)
kürtçe
din(ler)
yezidilik
kitapları: meshafa reş, kitab el celve

melek-i tavus
yezidilik (arapça: يزيدية, farsça:یزیدیان), ortadoğu kökenli bir dindir. şeyh adi tarafından kurumlaştırılmış olan bu dinde inananların çoğunluğu kürt olup, ağırlıklı olarak irak'ın musul kentinde yaşamaktadırlar. suriye, türkiye, i̇ran, gürcistan ve ermenistan'da da cemaatleri bulunan yezidiler'in bugünkü toplam sayısının 1,000,000 civarında olduğu tahmin edilmektedir. bazı bilimsel araştırmlar ise yezidilerin nüfusunun çok daha fazla olduğu yönündedir. ayrıca başta almanya ve i̇sveç olmak üzere avrupa ülkelerinde de birçok göçmen yezidi yaşamaktadır.
1970'li yıllara kadar özellikle urfa-viranşehir'de yoğun olarak yaşayan ve sayıları 80.000'i bulan türkiye yezidileri, 1980'lerle beraber yurtdışına göç etmeye başlamışlardır. 1985 yılında 23.000'e inen sayıları, 2007 yılında 377'ye kadar (urfa'da 243, batman'da 72, mardin'de 51, diyarbakır'da 11 kişi) gerilemiştir. türkiye yezidilerinin büyük bir kısmı bugün almanya'da yaşamaktadır, avrupa parlamentosu üyesi feleknas uca bunlardan biridir.
konu başlıkları [gizle]
1 mezhep
2 yezidilerde yaradılış
3 yezidilikte i̇nanışlar
4 yezidiler'in kutsal kitapları
5 kaynakça
6 not
7 dış bağlantılar
mezhep [değiştir]

"yezidi" kelimesi bu dinin tanrısı olan azda kelimesinden türetilmiştir.

laliş (kuzey irak)
yezidilik'in önceki ilahi dinlerde anlatılan, düşmüş meleğin, yaratıcının buyruğuna rağmen insan karşısında eğilmeyip saygı göstermemesi, onun aslında ne kadar asil olduğunun tüm evrene ispatıdır ve yaratıcı tarafından sınanmıştır. i̇şte bu sınavı başarı ile verip tüm insanlığın ve dünya işlerinin başına geçme hakkını kazanmıştır diye düşünülür.
ancak burada düşmüş meleğin sahip olduğu özellikler diğer dinlerden farklıdır. yezidilikte tanrı dünyanın sadece yaratıcısıdır, ancak sürdürücüsü değildir. tanrısal iradenin vücut bulması için düşmüş melek bir nevi aracılık rolü üstlenmiştir. düşmüş melek olan melek tavus olarak adlandırılır ve bir tavus kuşu ile simgelenir. tanrı özünde iyilikle dolu olduğundan ibadet edip onun gönlünü kazanmak gerekmez. aksine ibadetin ona değil içi kötülüklerle dolu olana, tavus'a yapılması ile kötülüğün en büyük kaynağından korunulur. bu anlamda iyilik ve kötülüğün kaynağı aslında melek tavus'tur. ahiret inancı gibi sonradan hesap verilecek bir yerin varlığı söz konusu değildir. i̇nsanın inanışına ve yaşayışına göre dünya cennete de cehenneme de dönüşebilir. melek tavus bütün bu işlerin denetleyicisi ve tanrının bu dünyadaki gölgesidir.
ayrıca yezidilik'teki melek tavus incancı ile eski zerdüştlük ve mitraizm'den etkilenmiştir. günümüzde, yezidiler oldukça kapalı ve geleneklerine bağlı olarak kültürlerini devam ettirmektedirler.
yezidilerde yaradılış [değiştir]

19.yüzyılın sonlarında mardin'li yezidiler
başlangıçta tanrı azda kendi ateşinden melek tavus'u yaratır ve ona evreni ve insanı yaratma görevini verir. bununla birlikte yaradılış işinde tavus'a yardımcı olacak altı melek daha yaratır. bunun üzerine melek tavus, azda'nın verdiği buyruk doğrultusunda ve yine azda'dan aldığı bir toz ile erkek ile kadın'ı, ve evreni yaratır. ayrıca ayak işlerini görmesi için de dört tane de cin.
daha sonra melek tavus yarattığı bu iki insanı takdim etmek üzere azda'nın yanına gider ve azda melek tavus'a "bundan sonra bu iki insana tabi olacaksın" der. bunun üzerine melek tavus "bu iki insanı yaratan yoktan vareden benim niçin onlara tabi olayım ben sadece beni yaratan sana tabi olur, sana ibadet ederim" der.
bu ilk iki insandan toplam 80 çocuk dünyaya gelir. daha sonra bu ilk iki insan, ideal insan konuda anlaşmazlığa düşerek kavgaya tutuşurlar ve sınavdan geçirilmelerine karar verilir. her ikisi de ruhlarını, düşüncelerini bir küpe doldururlar ve ağzını kapatırlar. 40 gün sonra erkek olanın küpünden şahid bin car adında güzel bir genç çıkar. kadınınkinden ise sürüngenler, akrepler, çıyanlar.
adam şahid bin car'ı o kadar sever ki diğer 80 çocuğuyla artık ilgilenmez olur. bu da kadın ve 80 çocuğu arasında kıskançlık ve nefrete neden olur. karar verirler şahid bin car öldürülecektir. kadın bir parola belirler ve suikastın yapılacağını bu parolayla bildireceğini söyler. ancak her şeyi bilen ve duyan melek tavus'u hesaba katmamıştır melek tavus, yarattığı dört cine emir verir ve cinler gece olunca bu 80 çocuğun ağızlarına üflerler. uyandıklarında 80'i de farklı dil konuşmaktadırlar. bu sebeple annelerinin söylediği parolayı da anlayamazlar şahid bin car böylelikle melek tavus'un sayesinde kurtulur.
daha sonra şahid bin car'a dişi bir melek gönderilir ve bundan olan çocuklar yezidilerin atalarını oluşturur, diğer 80çocuktan dünyaya gelenlerse diğer insanları oluştururlar.
yezidilikte i̇nanışlar [değiştir]

yezidiler kendilerine "azday halkı" adını verirler. i̇nançları arasında.
dünya sonsuzdur, dünyayı yaratan tanrı onu asla yıkmaz.
doğanın korunması ve doğaya saygıyı benimserler.
günde üç defa güneşe dönerek ibadet edilir.
çarşamba gününü dinlenme günü olarak kabul ederler çünkü, melek tavus'un yaratıldığı gün, i̇lk iki insanın yaratıldığı gün ve şahid bin car'ın meydana geldiği gündür çarşamba.
sonradan yezidi olmaya izin verilmez.
şeytan'ın adını telaffuz etmek haramdır
şeytan'ın adını anımsatan kelimeleri anmak (kitan, şar, şat, mel'un, na'l) haramdır.
yezidiler'in kutsal kitapları [değiştir]

vikikaynak'ta bu konuyla ilgili metin bulabilirsiniz.
yezidilik_metinleri
yezidiler'in iki kutsal kitabı olduğu ortaya atılmış;
1. meshaf reş :
15. yy da yazıldığı ortaya atılmış olan ve yezidiler'in mitolojisini anlatan bir eser. ayrıca kitabın sonunda yezidiler'in yapmalarının yasak olduğu şeyler bildirilir.
2. kitab el celve :
daha geniş bir zaman diliminde yazılmış, yezidiler'i bilgilendiren bir kitaptır. bu kitabın içide bu kitabın sadece yezidiler tarafından okunması gerektiği ve yabancıların eline geçmemesi gerektiği söylenir. beş bölümden oluşur.
birinci bölüm: melek tavus'un ezeli oluşu, ve sıfatları. diğer dinlerin artık hükümsüz oluşu ve kitaplarının geçerlililiğini yitirmiş olduğu.
i̇kinci bölüm: ödül ve ceza, reenkarnasyon.
üçüncü bölüm: herşeyin melek tavus'un denetiminde olduğunu anlatan bölüm.
dördüncü bölüm: mevsimler, yasalar ile ilgili bilgiler ve yabancı inançlara kapılmamak gerektiğine dair uyarılar.
beşinci bölüm: kendisini simgeleyen kavramlara saygılı olmayı buyuran bölüm.
bugün çağdaş dilbilimciler bu eserlerin aslında yezidilerin kutsal kitabı olmadığını kabul ederler ve yukarıda geçen iki eserin de eski çağlara dayanmadığı kanıtlanmıştır. bunun en büyük sebebi yezidiliğin büyük ölçüde sözlü bir edebî geleneğe dayanmasıdır; bu sebeple büyük i̇brahimî dinlerdeki gibi bir yazılı kutsal metin mevcut değildir. bununla birlikte son zamanlarda yezidiler ritüellerde kullandıkları şarkılar gibi çeşitli dinî sözlü edebiyatı yazılı forma geçirmeye ve basmaya başla