1- Leninizm




Leninizm, Marksizm üzerine kurulmuş politik ve ekonomik bir teoridir. Marksizm`in bir kolu ve aşaması olarak ele alınır, Bolşevik lider Vladimir Lenin tarafından geliştirildiği kabul edilir. Yaklaşıma göre Lenin, Marx'ın temel eserini üç temel noktada, yani felsefe, ekonomi ve siyasal alanlarda geliştirmiş, onu yeni koşullara uygun bir öğreti olarak ve temel ilkelerinden sapmaksızın yeniden üretmiştir.

2- Stalinizm




Terim ilk kez olumlu anlamda Lazar Kaganoviç tarafından dile getirilmiş ama Stalin tarafından reddedilmiştir. Kullanım özellikle 1930’lu yıllarda uluslararası kamuoyunda Stalin ile Lev Troçki arasındaki siyasi kavga sırasında yaygınlaştı. Sol siyasi hareketler içinde Stalin'i sahiplenen Karl Marks, Friedrich Engels, Vladimir Lenin ve Mao Zedong taraftarları kendilerini Stalinist olarak tanımlamazlar. Bu kesimler kendilerini "Marksist-Leninist" sıfatıyla anarlar. Rusya’da ise toplum Stalin konusunda bölünmüş durumdadır.

3- Maoizm




Maoculuk ya da Maoizm, adını Mao Zedong'dan alan, kapitalizmin Avrupa'daki gibi bir gelişme seyri izlemediği Uzak Doğu toplumlarına özgü Marksizm'in pratiği olarak ifade edilebilir. Maoizm, taraftarlarına göre, Marksizm-Leninizm siyaset biliminin 3. nitel aşamasıdır ve kırlardan şehirleri kuşatarak proleterya diktatörlüğüne ulaşabilmenin tek altın anahtarıdır. Maocuların asgari programlarında ise, bağımsızlığın sağlanması ve feodalizmin tasfiyesi vardır.

4- Troçkizm




Troçkizm, Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasıdır. Aynı zamanda 1917 Ekim Devrimi'nden sonra ortaya çıkmış bir ayrımı ifade eder. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinde "Sol Muhalefet" olarak örgütlenmiş, Dünya'da Troçki'nin kurduğu 4. Enternasyonal'le başlayarak günümüze kadar gelmiştir.

Troçkizm'in en önemli unsurları; özgürlüğü ortadan kaldıracak bir sistem olarak görülen "tek ülkede sosyalizmi" fikrinin reddi, dünya devrimi fikri, enternasyonalin gerekliliği, sürekli devrim ve Doğu Bloku ülkelerinin gerçek sosyalizm olmadığı fikirleridir.

Kaynak: Wikipedia