Ya beyler bir şey diyecem ama kızmayın. Bize hep: "Anadolu kadını cepheye kağnı ile top mermisi, erzak taşıdı" diye anlattılar ya. Bu lojistik hesabı denkleşmiyor beyler.

Bir kağnı ne kadar yük taşıyordu? Araştırdım. inek koşulu ise 150, öküz koşulu ise 400 kiloymuş. Bu da 20 adet 75 veya 105 mmlik mermi eder. Yani bir topun, yoğun bir çatışmada 1,5 dakikada tüketeceği kadar.

Tümen başına 40 top desek 20 tümen 800 top demektir. Kağnının hızı saatte maksimum 3 kilometre. Yollar toprak. Yani taktan. Ankara-Sakarya arası 300 küsür kilometre. Kağnı o yolu iki haftada gidemez.

Sonra, o kadar asker haftada en az 1300-1400 ton kumanya tüketir. Atların yulafı, arpası dersen en az bir o kadar daha yük eder. Tüfek kurşunu, ilaç, sargı bezi derken... imkansız. O yük olsa olsa demiyolu ile taşınmıştır.

Trenden indirilen merminin cepheye dağıtımı atla yapılmış olmalı. Kimse kağnı arabası ile ateş altında bir yerden bir yere cephane taşıyamaz. Hem Türk askeri de kadınları tehlikeli bir bölgeye katiyen sokmazdı.

Bizi, "Cumhuriyeti kadınlar kağnıyla mermi taşıyarak kurdu" masalıyla uyuttular gibime geliyor. Belki de o kağnı resimleri, mermi deposundan tren istasyonuna giden kağnıların filan fotoğraflarıydı.