0
Anadolu Beylikleri
Vikipedi, özgür angiblopedi
(Anadolu beylikleri sayfasından yönlendirildi)
Git ve: kullan, ara
Başlığın diğer anlamları için Beylik sayfasına bakınız.
Konu başlıkları
[gizle]
* 1 Anadolu Beylikleri
o 1.1 Birinci Dönem Anadolu Beylikleri
o 1.2 ikinci Dönem Anadolu Beylikleri
* 2 Beyliklerin Yapısı ve Ordu Düzeni
* 3 Ekonomik ve Toplumsal Yaşam
* 4 Bilim ve Sanat
* 5 Türk veya Müslüman Olmayan Anadoludaki Diğer Devletler
* 6 Kaynakça
o 6.1 Dipnotlar
o 6.2 Dış Bağlantılar
Anadolu Beylikleri [değiştir]
Anadolu Beylikleri, Türklerin 1071’deki Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurdukları devletlerdir. Savaşın hemen ardından, özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri, aynı dönemde; önce Anadolu'nun batı ucunda iznik'i başkent edinen, sonradan da Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak devam eden Anadolu Selçuklu Devleti’nin zayıflaması ve yıkılmasından sonra kurulan devletler ise ikinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak ifade edebilir.[1]
Dosya:AnadoludakiIlkTurkBeylikleri.jpg
350px
Birinci Dönem Anadolu Beylikleri [değiştir]
1. Dönem Beylikleri↓ Başkent↓ Hakimiyet dönemi↓
Çaka Beyliği izmir 1081 - 1098
Dilmaçoğulları Beyliği Bitlis 1085 - 1192
Danişmendliler Beyliği Sivas 1072 - 1178
Saltuklu Beyliği Erzurum 1072 - 1202
Ahlatşahlar Beyliği Ahlat 1100 - 1207
Artuklu Beyliği Diyarbakır ve Mardin 1102 - 1408
inaloğulları Beyliği Bitlis 1098 - 1183
Mengüçlü Beyliği Erzincan 1072 - 1277
Erbil Beyliği Erbil 1146 - 1232
Çubukoğulları Beyliği Çemişgezek 1085 - 1092?
Alp Arslan Anadolu'yu fethetmekle görevlendirdiği Türkmen beylerine, ele geçirdikleri yerleri yurt olarak verdi. Bu beyliklerin çoğu da Alp Arslan'ın ordusunda görev almış bu Türkmen beylerince kuruldu. Bu beylikler, Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlıydı, ama bağımsız yönetiliyordu. 13. yüzyılda Anadolu'nun büyük bölümüne egemen olan Anadolu Selçukluları bu beyliklerle zaman zaman çatışmış, birçoğunun topraklarını ele geçirmiştir. Birinci Dönem Anadolu Beylikleri'nin kurulduğu yerler ve egemenlik süreleri tabloda gösterilmiştir. Bu beyliklerden Anadolu tarihine yön veren Artuklular, Danişmendliler ve Saltuklular ayrıca aşağıda anlatılmıştır.
ikinci Dönem Anadolu Beylikleri [değiştir]
Anadolu Selçukluları, Anadolu'daki Türkmen beylerini aşiretleriyle birlikte Bizans ve Kilikya sınırlarına yerleştirmişlerdi. Böylece Anadolu Selçukluları hem devletin sınırlarını güvence altına alıyor, hem de Türkmen beylerini denetim altında tutuyorlardı. Ama 1243'teki Kösedağ Savaşı'nda Moğollara yenilen Anadolu Selçuklu Devleti’nin Türkmenler üzerindeki denetimi zayıfladı. Bu savaşın ardından, Moğolların bir kolu olan ilhanlılar Anadolu’da denetimi ele geçirdiler. Bu süreçte uç beylikleri, önce ilhanlılara bağlı, sonra bağımsız devletlere dönüştüler. Bu beyliklerden biri olan Osmanlı Beyliği, zamanla bütün öbür beyliklerin topraklarını ele geçirdi ve bir imparatorluğa dönüştü.
Anadolu Beylikleri.png
2. Dönem Beylikler↓ Başkent↓ Hakimiyet dönemi↓
Alâiye Beyliği Alanya 1293-1421
Aydınoğulları Beyliği Birgi sonra Ayasoluk (Selçuk) 1308-1426
Candaroğulları Beyliği Kastamonu 1299-1491
Canik Beylikleri Bugünkü Orta Karadeniz 13.yy-14.yy
Çobanoğulları Beyliği Kastamonu 1227-1309
Dulkadıroğulları Beyliği Elbistan 1339-1521
Eretna Beyliği Sivas, sonra Kayseri 1328-1381.
Eşrefoğulları Beyliği Beyşehir 13.yy. ortaları - 1326
Germiyanoğulları Beyliği Kütahya 1300-1423
Hamidoğulları Beyliği Eğirdir 1301-1423
inançoğulları Beyliği Denizli 1261-1368
Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti Kayseri 1381-1398
Karamanoğulları Beyliği Konya 1256-1483
Karesioğulları Beyliği Balıkesir 1297-1360
Menteşeoğulları Beyliği Milas 1280-1424
Pervaneoğulları Beyliği Sinop 1277-1322
Ramazanoğulları Beyliği Adana 1325-1608
Sâhipataoğulları Beyliği Afyonkarahisar 1275-1342
Saruhanoğulları Beyliği Manisa 1302-1410
Tacettinoğulları Beyliği Niksar 1303-1415
Tekeoğulları Beyliği Antalya 1321-1390
Beyliklerin Yapısı ve Ordu Düzeni [değiştir]
Anadolu beyliklerinin kurucuları aşiretlerdi. Anadolu Selçukluları bu aşiretleri özellikle Bizans sınırına yerleştirmişler ve bu toprakları aşiret beylerine ikta (tımar) olarak vermişlerdi. ikta sisteminde, Türkmen beyleri kendilerine verilen toprağın karşılığında Anadolu Selçuklu sultanına savaş zamanlarında asker gönderiyordu. Toprağın mülkiyeti sultana aitti, beylerin ise bu toprağı işleme hakkına sahipti. Bu beyler sonradan bağımsızlıklarını ilan ettiklerinde Anadolu Selçuklu devlet yapısını kendilerine örnek aldılar.
Anadolu beyliklerinde devlet yönetimi hanedanın elindeydi. Bu hanedanın en yaşlı ya da etkili kişisine ulu bey denirdi. Ulu bey devlet merkezinde oturur, vilayetlerin yönetimini ise çocuklarına ya da kardeşlerine bırakırdı. Devlet işleri, bir kurul ya da kurum olan divanda görüşülür ve karara bağlanırdı. Vilayetlerin yönetiminden ise valiler sorumluydu; ayrıca hukuk işlerini kadılar ve askerlik ile güvenlik işlerini subaşılar yürütürdü. Devletin parası (gibke) ulu bey adına basılırdı.
Tümünü Göster
