insanlarla iletişim tüyoları

10 -

insanlar, hayatları süresince kendilerine ait bir resim oluştururlar. bu resim en küçük detaylarına kadar çizilmiştir.
birey, tüm yaşantısını bir resme sığdırır ve topluma bu şekilde sunar. biz buna toplumsal imaj deriz.
bireylerin imajlarından caymaları, neredeyse imkansızdır. fakat dikkat edin, imkansız değildir, “neredeyse” imkansızdır. yani imkansızdan birkaç durak önce.
bireylerin çizdiği imaja aykırı hareket edecek olursanız, bireyin sizden nefret etmesine neden olabilirsiniz.
karşınızdaki kişinin çayı şekersiz içmesi durumunda, “çay şekersiz içilir mi lan? çay dediğinde en az iki şeker olur” benzeri bir cümle kurarsanız, karşınızdaki bireyin resmine saldırıda bulunmuş olursunuz ve birey ister istemez resmini savunma pozisyonuna girer.
kaybeden tarafa geçmeye hazırlanın.
fakat…
çayı şekersiz içmesine şaşırdınız ve bunu gerçekten belli etmek istiyorsanız, altta olan taraf olmayı kabullenerek “çayı şekersiz mi içiyorsun? vallahi ben mümkün değil şekersiz içemem. en az iki şeker atmadan tat alamıyorum. helal olsun.” diyerek onu takdire yöneldiğinizde, onun bu durumunu kabullendiğinizi göstermiş olacağınızdan size olan yaklaşımı ilk durumdan daha farklı olacaktır. zira, imajına saldırmadınız, aksine, kabullenip yorumda bulundunuz.
insanlarla sağlıklı iletişim kurmak istiyorsanız, evvela karşınızdakini kabullenmeniz gerekir.
phaedrus sokrates, felsefesini soru sormak üzerine kurmuştu. karşısındaki bireyin düşüncesini kabulleniyor, anlıyor ve karşıt düşünce sunmadan, yalnızca bireyin fikrine dair sorular sorarak, karşısındakinin düşünceleriyle oynuyordu.
birey, sahip olduğu imaja ters düşmemek için çelişen cevaplar verdiğinde de sokrates, kendi fikrini beyan ediyordu.
yani karşısındakinin imajına saldırmadan fikrini beyan etmek ilk çağ filozoflarına kadar uzanan bir süreç.
kız/erkek arkadaşınızın, kız/erkek kardeşinizin, en yakın arkadaşınızın, anne/babanızın, siz yokken oluşturdukları ve benimsedikleri yaşayış türünü yoksaymaları, çok zordur.
sizin de aynı şekilde.
bunun deneyi çok basittir. yarın sabah, yoldaki bir temizlik görevlisine, “kolay gelsin abi” şeklinde seslenirseniz muhtemelen güzel bir cevap alacaksınız, zira bireyin mesleğini ve içinde bulunduğu durumu kabullenmiş, bunu daha kolay yapabilmesi için dileklerinizi iletiyorsunuz.
fakat aksini yapıp, “temizle lan” diye seslenirseniz, hadise “oğlum bak git”e kadar gelebilir.
yapmanız gereken şey çok basit, sağlam iletişim için, karşınızdakini tanıyın, kabullenin ve dışlamayın.

09 -

sıcak kanlı olmayı yalnızca basit bir cümle olarak ele almayın.
ilkokulda öğrendiğimiz “yılan soğuk kanlı bir hayvandır” bilgisini hatırlayın. soğuk kanlı insanları gözünüzde canlandırın.
şimdi size, sıcak kanlı ve soğuk kanlı kavramlarını çok basit bir üslupla aktarıp aradaki farkı görmenizi sağlamaya çalışmak istiyorum.
“soğuk kanlı insan” dendiğinde aklımızda hemen “cool” insan görüntüsü belirir. heyecan verici ya da bir nebze de olsa korku gerektiren durumlarda sükuneti elden bırakmayan, stres anlarında mantıklı kararlar verebilen insan tipini düşünürüz. “meltem çok soğuk kanlı abi, biz altımıza sıçtık kız ne biçim sakindi anasını satayım” içten içe bir takdir cümlesidir. bilirsiniz. yani soğuk kanlı dendiği vakit, aklımızda canlanan insan tipi, takdir edilesi, olaylar karşısında sakin kalmayı başarabilen, örneğin, bir bombayı imha etmek için kablo keseceği sırada, elleri dahi titremeyen insanlar olacaktır.
“sıcak kanlı insan” dendiğinde ise aklımıza gelen durum “samimi” kavramıdır. “halis çok sıcak kanlı bir adam oğlum, nasıl yapıyor bilmiyorum ama insanlarla iki dakikada samimiyet kurabiliyor” da içten içe bir takdir cümlesidir. sıcak kanlı dendiği durumlarda aklımızda canlanan insan tipi en gergin durumlarda dahi, insanlara yaklaşımını dengeli şekilde belirleyebilen ve genelde neşeli, sevecen tür olacaktır.
buraya kadar hemfikirsek, buradan sonrası daha tatlı gelecektir.
“soğuk kanlı insan” ve “sıcak kanlı insan” kavramlarındaki "kanlı" kelimesini cümle dışına atalım mı? peki. attık.
bu defa elimizde “soğuk insan” ve “sıcak insan” kaldı. ilk bölümdeki “soğuk kanlı insan”, kanlı kelimesi çıkınca “soğuk insan” olarak, ilk anlamından ayrıldı, dikkat ettiniz mi?
zira, “soğuk insan” dendiğinde aklımızda beliren görüntü, bireylerle samimiyet kurmayan, diyaloğa girmeyen, bırakın cool görünmeyi, uzak durup hiç görünmemeyi tercih eden, hatta ve hatta neredeyse “itici” bir insan tipine dönüştü.
hayatınızda “oğlum, çok suratsız çok soğuk bir kadın şu şebnem, insanın içini sündürüyor” gibi bir cümle kurmuşsanız, söylediklerimi anlamış olmalısınız.
ve fakat, “sıcak insan” dendiğinde, ilk bölümdeki anlamından bir santim dahi uzaklaşmadığını görmüş olmalısınız.
“sıcak kanlı insan” zihninizde hangi görseli açıyorsa, “sıcak insan” da aynı görüntüye can veriyor.
dolayısıyla “sıcak” olmak, iletişimde size +1 daha kazandıracaktır. bu kaçınılmazdır. üstelik bunu hayatınıza yaymak için çok kasmanıza dahi gerek yok.
biriyle tokalaşacağınız sırada elinizin sıcaklığı yüksek seviyedeyse karşınızdaki birey size daha yakın olmayı tercih edecektir.
kuşlar bile “sıcak” yerlere göç ederler ve bu yaptıkları tamamıyla içgüdüsel bir davranıştır.
insanlar, içgüdüleri olmayan varlıklardır fakat insanda da güdülenme dediğimiz hadise vuku bulur.
vücut sıcaklığımız dahi ortalama 36,5-37 dereceyken genel anlamda soğuğu sevmiyor olmamız son derece olağandır.
tüm bunlara bağlı olarak, sıcak bir ortam, sıcak bir aile yuvası, sıcak bir mekan, sıcak insan dendiğinde içimizde “orada bulunma isteği” hayat buluyorsa, bunu denemekte herhangi bir sakınca yok demektir.
biriyle tokalaşacağınız zaman, ellerinizin sıcak olmasını sağlayın, faydasını göreceksiniz.
fakat dikkat edin, yağmur yemiş asfalt gibi su içinde olmasından söz etmiyorum, yalnızca sıcak olması yeterli.