-
1.
+1insanlar iki kuruş için denek olarak kullanılıyor, karın tokluğuna damarlarına onlarca ilaç alıyor; soğuk ya da sıcak odalarda sıcaklığın değişimine maruz kalıp ne tür aksaklıklar yaşadığını bilim adamlarına gösteriyor. vicdanen rahat olan yüzlerce insan da, “against animal testing” yazısına aldanıp satın aldığı ürünleri güvenle kullanıyor.
bugün piyasada görülen ürünlerin birçoğu bir şekilde test edilmek durumunda. “against animal testing” deniyorsa, başka hangi varlık üzerinde deney yapılacak? elbette ki “rızâsı alınmış insanlar” üzerinde. peki ama bu rızâ nasıl bir rızâ? sanmayın ki; herkes bayıla bayıla denek olmayı kabul ediyor. karşılığında elbette bir şey alıyor ve dolayısıyla bir şeylerden fedakârlık ediyor. o da zaman zaman canı olabiliyor.
wikipedia, birçok google araması yaparak ve onlarca sayfa gezerek elde ettiğim bilgileri de sunayım şimdi:
kanser hücresi aşılamak: dudak uçuklatacak ilk deneyimiz kurban olarak seçilmiş şahsiyetlere kanser hücresi aşılamak. abd’li bir doktor bir laboratuvarın da iznini alarak, insan deneklere kanser hücreleri aşılıyor. sonrasında da, hastaların kanser hücrelerini aldıktan sonraki değişimlerini inceliyor ve tabii ki tüm hastaları kaybediyor.
radyoaktif madde aşılamak: dudak uçuklatacak ikinci deneyimiz, kurban olarak seçilmiş deneklere bu sefer radyoaktif madde aşılamak. bu deneyi yapan doktor, anladığım kadarıyla, deneklerine “kanser hücresi aşılayan doktor” ile aynı doktor. yine abd merkezli bir deney daha. bu deneyle deneklerin, radyoaktif maddeler sonrasında yaşadığı travmalar ve fiziksel değişiklikler incelenmiş. burada, deneklerin durumu hakkında herhangi bir bilgi yok. muhtemelen yine birçoğu hayatını kaybetmiştir. -
2.
-1am züt meme
seviye yapma bin -
3.
+1senin ananı bi kerim dudağın uçuklar
gibtirtme uçuğunu -
4.
0çok işinize yarar beyler genel kültür.
her şeyden önce; (bkz: insanlar üzerinde deney yapmak).
işin ahlâkî boyutu epey tartışma zütürmüş olsa da, gizliden gizliye yapılır ve hâlâ da yapılmaktadır. bir yanda, “against animal testing” bandrolleri yapıştırılıp panter görünümlü hayvan hakları savunucuları bertaraf ediledursun, evsiz-barksız olan ya da karın tokluğuna bir şeyler yapmaya kendini adamış insanlar üzerinde böyle deneyler yapılmaktadır. insan hakları savunucuları, ne yazık ki, hayvan hakları savunucuları kadar dişli olmuyor, görünen o ki. zira, hayvan hakları savunucuları, bugün, yapılan araştırmalara göre, insan hakları savunucularından daha fazla yol almış görünüyorlar. -
5.
0imla ni giberim lan tanim yapar gibi yazma şunları
-
6.
0Toplum giberten deneyler silsilesi
-
7.
0yalan beyler inanmayın
-
8.
0
-
9.
0- rosenhan deneyi: pgibolojik deneylerden bir diğeri, deneklerin değil de esasında deneklerin muhatabı olan kişilerin denek olduğu bir deney olan “rosenhan” ya da “pat deneyi”. başlığında ayrıntılı bilgi yer alan bu deneyden sonra, pgibiyatri doktorları medyadan yoğun baskı gördüler ve “siz iyileri hasta mı ediyorsunuz?” gibi bir soruyla çok meşgul oldurlar.
- zimbardo deneyi: özellikle “das experiment” adlı filmle adından söz ettiren ve bilim dünyası sarsan bir başka önemli deney de “zimbardo deneyi”. bu deneyle birlikte, kendilerine numaralar verilen ve gerçekte öyle olmadıkları hâlde gardiyanlar ve mahkûmlar olarak seçilen insanlar bir hapishaneye kapatılır ve bu süre içinde pgibolojik dünyaları izlenir. altıncı gününde kesilmek zorunda kalan ve kontrolden çıkan bu deneyle birlikte, “güçün keyfî kullanımı” ve insanın kontrolü güç vahşi doğası kanıtlanmış oldu. başlığından ayrıntılı bilgiye ulaşılabilen bu deney, hollywood’a da çok film yaptırmıştır. etik olmadığı yönündeki tartışmalar almış başını yürümüş ve yürütücülerinin başını uzunca bir süre belâya sokmuştur. -
10.
0- little albert experiment: pgibolojik deneylerden bir diğeri de “little albert experiment”tır. insandaki şartlanmışlık, koşullu duygusal tepkiler ve deneysel kanıtlara duyulan bağlılığı göstermesiyle bilinir. deney, oyun alanında oynayan ve adı albert olan 11 aylık bir bebeğe beyaz bir farenin gösterilmesiyle başlar. albert, fareyi başlarda çok sever ve fare ile oynamaktan büyük zevk alır. sonraları deneyi yürüten bilimadamları (!) albert fareye her dokunduğunda albert’in arkasından yüksek sesler çıkartacak şekilde demirlere vurup albert’ı korkutmaya başlarlar. bir süre sonra albert, seslerin fareye dokunduğunda çıktığını anlar ve fareden korkmaya başlar. artık albert, fareyi değil yanında, uzakta bile görse ağlamaya başlar. işin ..kunu çıkarmaya kendini adamış iki bilim adamı, deneyi ileri bir noktaya zütürüp albert’e beyaz bir tavşan gösterirler ve görürler ki; albert, tavşanı gördüğünde de ağlamaya başlar. deneyi biraz daha ileri noktaya zütürüp beyaz ve tüylü olan şeyler göstermeye başlarlar ve yine fark ederler ki; albert beyaz ve tüylü olan her şeyden korkar. deney böylelikle insandaki şartlanmışlığı kanıtlar(!). deney albert’ın annesinden habersiz bir şekilde yapıldığı için ve de başlı başına büyük bir etik sorunu olduğu için, açıklandığı zamanda büyük yaygara kopmuş ve hatta albert’ın pgibolojik sorunlar yaşadığı belgelendiği için deneyi yapan bilimadamlarının başına büyük belâ açmıştır.
-
11.
0- god helmet: pgibolojik deneylerden sayılan ve öz olarak nöroteoloji alanında incelenen bir deney “god helmet”. türkçesi “tanrı kasketi”. deneklere manyetik alan oluşturan kasketler takılıp ne hissettikleri ya da ne yaşadıkları incelenip not ediliyor. işin ilginç tarafı, deneklerin birçoğu odada bir şey hissettiklerini (tanrı ya da ölmüş birinin ruhu gibi) ve bunun fazlaca yoğun bir şey olduklarını söylüyorlar. başlığından da bilgi edinilebilen “god helmet” en çok tartışılan ve bilimadamlarınca en saçma sayılan deneylerden biri.
- implicit association test: hafızada kayıtlı bilgilerin dışarı çıkartılması ve gizlenen tüm hafızayı ortaya çıkarmayı amaçlayan bir başka pgibolojik test de “implicit association test”. başlığından az çok bilgi edinilebilir olsa da, tartışmaya açık bir deneydir. -
12.
0- choice blindness: pgibolojik deneyler halkasının bir diğeri olan “choice blindness” deneyi, son zamanların popüler deneylerinden biri. bu deneyde, deneklere sunulan iki yüz resminden birini seçmelerini ve bunun nedenini söylemeleri isteniyor. deneyi yürütenler tarafından iki adet resim elde tutulup deneklere gösteriliyor ve deneklerin seçim yapmasının sonrasında, denekler seçimlerini yaparken resimlerden “seçilmeyen resmi” kendilerine uzatmalarına karşın, deneklerden yalnızca %15’inin “yanlış resmin kendilerine uzatıldığını” fark ettiklerini ya da deneklerin kendilerine uzatılmayan resme seçimden sonra uzun uzun baktıklarını söylüyorlar. buna da bu yüzden “seçim körlüğü” deniyor. http://pics.psych.stir.ac.../…bin/pics/new/pics.cgi adresinden resimlere bakılabiliyor.
- fordham deneyi: pgibolojik deneylerinden bir diğeri olan “fordham deneyi”nde deneklere televizyonun etkileri üzerinde bir takım testler yapılmıştır. bu deneye göre, deneklere iki adet film izletilmiş ve bu filmler hakkındaki yorumları istenmiştir. bu deneyde, denekler iki gruba ayrılmış ve bu gruplardan birinde tv’de kullanılan ışıklandırma, diğerinde ise filmlerde kullanılan ışıklandırmalar kullanılarak filmler yansıtılmıştır. alınan raporlar sonrasında da deneklerin görüşlerine göre hangi teknikte hangi düşüncelerin değişikliğe uğradığı görülmüş ve “izleyicileri etkileme” yolunda güçlü veriler elde edilmiştir.
- ganzfeld deneyi: pgibolojik bir başka deney olan “ganzfeld deneyi”nde beş duyu organının dış ortamla ilişkisi kısmen kesilen bir denek ile kendisine bir şeyler izletilen kişi arasında iletişim sağlanıp sağlanılamayacağı inceleniyor. başlığında detaylı bilgi mevcut. -
13.
0- asch deneyi: sözlükte var olan ve başlığında haddinden fazla bilgi bulunan bu deneyde amaç, “doğru bildiğimizi sandığımız şeyler, diğer insanlar farklı şeyler söylerse değişecek midir yoksa, değişmeden olduğu gibi mi kalacaktır?” sorusuna cevap bulmaktır.
- milgram deneyi: yine sözlükte hakkında fazlasıyla bilgi bulunabilen bir başka deney de “milgram deneyi”. bu deney, insanların otorite sahibi bir kişi veya kurumun isteklerine vicdani değerleriyle çelişmesine rağmen itaat etmeye ne ölçüde istekli olduklarını ölçme amacını güden bir deneyler dizisidir.
- “blacky pictures”: pgibanaliz deneylerinde kullanılan bir deney de “blacky pictures” idi. bu deney özellikle çocukların freud merkezli deneylere verdiği tepkileri ölçmek amaçlıydı. deneylerde siyah ve beyaz renklerden oluşan kartlar çocuklara gösterilerek çocukların hadımlık endişesi ve penis kıskançlığı gibi konulardaki tepkileri ölçülüyordu. daha sonradan terk edilen bu deneylerle, çocuklar üzerinde herhangi bir olumlu sonuç elde edilemediği görülmüştür.
- bobo doll experiment: şiddetin çocuklar üzerindeki etkilerini izlemek ve asabiyet karşısındaki davranışların şeklini görmek amaçlı bir deneydir. başlığında ayrıntılı bilgi yer alıyor. -
14.
0dioksin deneyi: dudak uçuklatan bir diğer deneyimiz, mahkûmların dioksin karşısındaki tepkilerini ölçmeyi hedefleyen dioksin deneyiydi. bu deneyde amaç, portakal gazının bileşenlerinden biri olan dioksinin insana neler yapabileceği idi.
hiv (ve sonrasında da hbv) virüsü aşılamak: abd’nin en çok tepki alan ve aids’in yayılmasında çok büyük etkisi olduğu bilinen deneylerinden biri de hiv aşılamak idi. bu deneyde özellikle toplumca hor görülen çok eşli eşcinsel erkekler kullanıldı ve deney sonrasında kendileriyle ilişkiye giren erkeklerin birçoğu aids’e yakalandı. abd daha sonradan bu deneyleri doğruladı.
insanın aklını ve ruh hâlini sorgulatan bunca sadist deneyden sonra, bir de işin masum tarafına odaklanalım ve masum deneyleri görelim:
insan üzerinde yapılan deneylerden bir başka grubu da masum deneyler olarak bilinen pgibolojik deneylerdir. her ne kadar masum sayılsalar da, denekler üzerinde ciddi travmalar oluşturan veya deneklerin pgibolojik çöküntüler yaşamalarına neden olmuşları da mevcuttur.
- air-defense deneyi: “casey”, “cowboy”, “cobra”, “cogwheel” adlarıyla bilinen dört deney grubu üzerinde gerçekleştirilen bu deney, yoğun stres altında deneklerin ne gibi sonuçlar çıkaracağını hedefliyordu. üzerlerinde pgibolojik baskı kurulan deneklerin, zor durumlarda nasıl hareket edeceği ile ilgili çok ciddi sonuçlar elde edildi. deneyde farklı gruplardan insanların sürekli bilgi akışı sağlanan ve birçok görsel araçların yardımcı olduğu bir ortamda nasıl hareket edeceği sorusuna cevap alındı. -
15.
0sıtma mikrobu aşılamak: dudak uçuklatan üçüncü deneyimiz, deneklere sıtma mikrobu aşılamak. burada amaç, yeni üretilen sıtma ilacının sıtma mikrobu enjekte edilmiş hastalardaki etkileşimini gözlemek. burada da, deneklerin birçoğu hayatını kaybediyor (hatta yanılmıyorsam tamamı ölüyor.) ve yıllar sonra nazi’ler yaptıkları gaz odası vb. deneylerde kaynak olarak bu deneyi gösterip kendilerini aklamaya çalışıyorlar.Tümünü Göster
çeşitli biyolojik silahlar denemek: insanı direkt ölüme zütürecek dördüncü deneyimiz, birbirinden farklı biyolojik silahları harmanlayıp denekler üzerinde denemek. abd merkezli olarak bilinen bu deney, japonya’da da deneniyor ve pek tabii ki biyolojik silahlara maruz kalmış insanlar hayatlarını kaybediyor.
gaz maskeleri ve kıyafetleri giydirilen denekleri gaz odalarında tutmak: yapılan deneyler içerisinde en masum olanı gibi gözükmesine karşın, yine deneklerden birçoğunun hayatını kaybetmesine neden olan bir başka deneyimiz gaz geçirgenliği test edilmek istenen gaz maskelerini ve kıyafetlerini, gaz odalarına tıkıştırılan denekler üzerinde denemek. söz konusu gaz odalarında, hardal gazının çok yoğun bir şekilde kullanıldığı söyleniyor.
florid testi: dudak uçuklatan altıncı deneyimiz, floridin merkezi sinir sistemi üzerindeki etkilerini gözlemlemek. bu deneyde, denek olarak kullanılan insanlar, bol miktarda floride maruz bırakılıp yine kendilerinin buna karşı geliştirdikleri tepkiler ölçülmek isteniyor. çok gizlice ve yine abd tarafından yürütülen bu deneyler, nazi bilimadamları tarafından gerçekleştirilmiş.
gâziler üzerinde deneyler yapmak: özellikle abd’nin yürüttüğü ve yine dudak uçuklatan bu deneyimizde, savaşa gönderilen ve savaşın uzun sürmesi üzerine kendilerinden ümit kesilen ama savaştan yaralanarak kurtulmuş askerler üzerinde çeşitli deneyler yapmak hedefleniyor. özellikle lsd ve yine radyoaktif maddelerin damar yoluyla deneklere verilmesini içeren bu deneyler, duyurulmasının ardından çok büyük tepki topladı.
tüm şehre bakteri püskürtmek: yine abd’de denenen bu tüyler ürpertici deneyimiz, tüm şehri hedef alan ve olası bir biyolojik saldırı sırasında şehir insanlarının nasıl etkileneceğini çözmeyi amaçlayan bir deney. san francisco üzerinde denenmiş bu deneyde, sahil şeridi boyunca ilerleyen abd donanmasına ait gemiler, tüm şehre bakteri püskürttü ve şehir halkı zatürree başta olmak üzere birçok hastalığa yakalandı.
şehre sıtma mikrobu taşıyan sivrisinekler salmak: yine abd merkezli olan bu deneyimiz, sıtma mikrobu taşıyan dişi sivrisineklerin abd’nin çeşitli bölgelerine salınmasını içeriyor. bu deneyde amaç, sıtma mikrobunun insanlar üzerindeki etkilerini incelemekti. deneyin sonlanmasına yakın, kendilerini “sağlık görevlisi” olarak tanıtan araştırmacılar denekler üzerindeki değişiklikleri not etmek amacıyla tüm hastaları teker teker gezdi. burada amaç, asla tedavi etmek değildi. -
16.
0reserved ama okumaycam ehehe
-
gran torino olacakları biliyorsunn
-
patronun uyanmasını bekliyoz
-
görevi kötüye kullanan makaras adadan gidiyor mu
-
gay pataklayana meydan okuyorum
-
sözlük ucubeleri
-
ılk hatırladığınız şey ne
-
burası kişisel bloğun mu
-
gay pataklayan eğer senin yerinde olsaydım
-
dipsy sins sana bi özgüven gelmiş
-
osimeni çıkardı amk
-
neden herkes reenkarne olmuyor
-
bu şehre yaz gelmiyor
-
makaras secde et önümüzde
-
kafayı kadınla bozmuşsunuz
-
elektrik mühendisi veya yontma taşçı gelsin
-
dün gece ne rüya gördünüz
-
bu adam bu bakkaldaki herseyi size verecek
-
beyler balili eski sevgilim evlenmiş
-
ne başlık açan var ne entry giren
-
kimi kimsesi olmayan yaşlı bir teyze ile
- / 1