incisözlük bilgi yarışması cevapları bilene

maddecilik, özdekçilik veya materyalizm, madde ve maddenin hareketleri ile değişimleri haricinde hiçbir şeyin varolmadığına dair felsefî teori sistemidir. bu görüşü benimseyene maddeci, özdekçi veya materyalist denir. ayrıca popüler kültürde materyalizm, maddî varlıklara ve fiziksel rahatlığa ruhanî değerlerden daha fazla önem verme anlamında da kullanılır. [1]
materyalizm, dünya fikir tarihinde sistemli bir düşünce olarak ilk defa antik yunanistan'da görülmektedir. bu düşünce yunan filozoflarından leukippos ve demokritos tarafından felsefî bir sistem hâline getirilmiştir.
materyalizm, varlık veya gerçeklik hakkında bir görüştür. bu görüşe göre varolan veya gerçek olan sadece maddedir. madde evrenin aslî veya temel kurucu unsurudur. sadece duyumlarla algılanabilen varlıklar, süreçler veya içerikler vardır ve gerçektirler. evren; zekâ (hacmi ve ağırlığı olmayan güç - tanrı vb.), gaye ve nihaî sebepler tarafından yönetilmez veya yönlendirilmez.
bu görüşe göre her şeyin kesin sebebi, maddî (cansız, zihinsel olmayan veya belirli temel fizikî güçler) süreçler veya varlıklar(mekanizm)dır. zihinsel varlıkların, süreçlerin veya olayların yegane sebebi maddî varlıklardır. zihinsel varlıklar ise maddenin tezahürüdür ve maddesiz varolamazlar. doğaüstü hiçbir şey var değildir. zihinsel(ilahî olduğu varsayılan - ilahî olduğuna inanılan güçler; cin, şeytan, tanrı vb... ) hiçbir şey var değildir.
materyalistler fikrin (maddde olmayan şeyler) tezahürlerini, madde ve maddenin hareketiyle (dönüşümüyle ya da kombinasyonuyla) izah ederler. eski atomculuk akımına dâhil olanlardan yeni materyalistlere kadar bu akımın esası değişmemiştir. duyum, fikir, en yüksek idraklar, az çok rakik bir maddenin hareketinden, uzvi vazifelerinden ve sinirlerin hepsinin titreşimlerinin ürünüdür. materyalizm ruhun (maddeden bağımsız olduğu iddia ediliyorsa) varlığını ve metafiziksel güçlerin (cin, şeytan, melek, tanrı vb.) varlığını kabul etmez.
materyalizm, var veya gerçek olanı açıklayan bir görüştür. her şey hareket hâlindeki (dönüşüm, evinim) madde ile veya madde ve enerji (maddenin ürünü) ile veya hu da (söz konusu edilen madde kavrdıbına bağlı olarak) sadece madde ile açıklanabilir; bütün niteliksel farklılıklar niceliksel farklılıklara indirgenebilir. i̇lmin inceleyebileceği konular metafizik değil, fizik veya maddî nesnelerdir. "o hâlde materyalizm, maddecilik düşüncesini benimsemekle öz (ana unsur) varlığın madde olduğunu, maddeden başka hiçbir cevherin (maddeden bağımsız) bulunmadığını kabul eder. ayrıca materyalizm, her türlü maddî ve manevî (duygu, düşünce, enerji) gerçekliğin özünü ve temelini madde görür; maddeyi hareketli ve âlemde belli bir yer işgal etmiş ferdî varlıklar gibi tasfir eder."
zihinsel varlıkların, süreçlerin, olayların yani her şeyin kesin sebebinin madde ve maddenin deviniminin ürünü olduğunu; zihinsel(tanrısal) ve doğaüstü hiçbir şeyin olmadığını; her şeyin hareket hâlindeki maddeyle veya madde ve enerji ile açıklanabileceğini; bütün niteliksel farklılıkların niceliksel farklılıklara indirgenebileceğini kabul etmektedir. kısacası materyalizm, her şeyi, her türlü olayı maddeye irca etmekte maddenin bir yayılımı, açılımı, belirtisi olarak görmekte ve maddenin (fizik) dışında hiçbir gerçeklik tanımamaktadır