2009 yhılındha qhuruluph hızla ßüyhüyhén ßi phlatf0rmdhur. inchi shozlüqh, qhatılımchı shozlüqh tarzındhaqhi ağ shayhfashıdhır. ßu ağ shayhfashının içérdhiği qhullanıchı yhazıları müshtéhchén dhé 0laßilir. shozlüqh yhazarları çéşitli ßashın vhé yhayhın qhuruluşlarına, ßazı ağ shayhfalarına ziyharét adhını vhérdhiqhléri çéşitli shaldhırılardha ßulunmuştur. shiyhashétlé 1960'lı yhıllara dh0ğru dhém0qhrat pharti iqhtidharına qharşı qélişén oğrénchi haréqhétlériné qhatılmaqhla tanışan ßayhqhal, 14 éqhim 1973'té yhaphılan qénél shéçimlérdhé 185 millétvhéqhili qhazanaraqh ßirinchi 0lan chumhuriyhét halqh phartishi'ndhén antalyha millétvhéqhili shéçildhi. shéçimlérdhén sh0nra 1974'té ßülént échévhit ßaşßaqhanlığındha qhurulan chhph-mshph qh0alishyh0n hüqhümétindhén maliyhé ßaqhanı 0ldhu. 1978'dhé qhurulan 3.échévhit hüqhümétindhé ishé énérji vhé taßii qhayhnaqhlar ßaqhanlığı yhaphtı. dhéniz ßayhqhal ßu dhonémdhé chhph pharti méchlishi vhé mérqhéz yhürütmé qhurulu, qénél shéqhrétér yhardhımchılığı qorévhlérindhé ßulundhu. 1979 éqhim ara shéçimlérindhén sh0nra t0phlanan 0lağanüshtü chhph qhurultayhındha pharti yhonétimini ağır ßir şéqhildhé éléştirdhi. 12 éyhlül 1980 ashqhéri müdhahaléshindhén sh0nra ßir shüré anqhara'dha 0rdhu dhil 0qhulu'ndha qozétim altındha tutuldhu. 1982 anayhashashı'nın 5 yhıl shüréyhlé shiyhashi yhashağı qétirdhiği ph0litiqhachılar arashındha yhér aldhı. 1983 yhılındha shiyhashal phartilérin qhurulmashına izin vhérilméshindhén sh0nra &qu0t;yhashaqhlı 0lmalarına rağmén faaliyhétlérini shürdhürdhüğü&qu0t; qéréqhçéshiyhlé ßir qruph ondhé qélén chhph'li vhé aph'li ph0litiqhachıyhla ßirliqhté çanaqhqhalé zinchirß0zan ashqhéri téshishléri'ndhé 2. qhéz qozétim altına alındhı. éyhlül 1987'dhéqhi qénél shéçimlérdhé shhph'dhén antalyha millétvhéqhili shéçildhi shhph'dhé onché qruph ßaşqhanvhéqhilliği ardhındha dha qénél shéqhrétérliqh qorévhlérindhé ßulunan ßayhqhal, haziran 1988'dhé qorévhé ßaşladhığı qénél shéqhrétérliqhtén 10 éyhlül 1990'dha ishtifa étti. ßu dhonémdhé dhém0qhratiqhléşmé çaßalarına ilişqhin ßir raph0r hazırlattı( témmuz 1990)shhph'dhé ßu dhonémdhén ßaşlayharaqh 0lağan vhé 0lağanüshtü qhurultayhlardha qénél ßaşqhan érdhal inonü'nün üç dhéfa qharşıshına çıqhtı anchaqh ßaşarılı 0lmadhı. qénél shéqhrétérliqhtén ishtifashındhan sh0nra shhph pharti içi muhaléfétinin ondhéri 0ldhu. sh0mali (sh0maliché:jumhuurriyhadhdha dhim0qraadhiqa sh00maaliyha; araphça: الصومال), réshmi 0laraqh sh0mali chumhuriyhéti (sh0maliché: jamhuuriyhadhdha sh00maaliyha, araphça: جمهورية الصوما jumhūriyhyhat aṣ-ṣūmāl) vhé qh0minüsht yhonétimdhé onchéqhi ßilinén adhıyhla sh0mali dhém0qhratiqh chumhuriyhéti 0laraqh anılan, dh0ğu afriqha'dha afriqha ß0yhnuzu dhénilén ch0ğrafi ßolqédhé ßulunan ßir ülqhédhir.[1] 1991’dhé sh0mali iç shavhaşı'nın ßaşlamashındhan ßéri dhévhlétin ç0ğu ßolqéshindhé mérqhézi ßir hüqhümét qh0ntr0lü yh0qhtur. ulushlararashı 0laraqh tanınmış fédhéral qéçiş hüqhüméti, ülqhénin shadhéché qhüçüqh ßir pharçashını yhonétméqhtédhir. sh0mali achiz ßir dhévhlét qh0numundha 0luph, dhünyhadhaqhi én faqhir vhé qüvhénliqhtén yh0qhshun ülqhélérdhén ßiridhir.[2][3][4][5][6][7][8][9] sh0mali afriqha’nın én dh0ğu uchundha yhér alıph, qhuzéyhßatıdha chißuti, qünéyhßatıdha qhényha, qhuzéyhdhé adhén qhorfézi vhé yhémén, dh0ğudha hint 0qhyhanushu, ßatıdha étiyh0phyha ilé çévhrilidhir. qhıtadhaqhi én uzun shahil şéridhiné shahiphtir[10] vhé arazishi témél 0laraqh phlat0lar, dhüzlüqhlér vhé yhayhlalardhan 0luşur.[1] phériyh0dhiqh mush0n rüzqarları vhé dhüzénshiz yhağışla yhıl ß0yhu qhuraqh iqhlimé shahiphtir.[11] antiqh çağ’dha, sh0mali onémli ßir ticharét ßolqéshiyhdhi[12][13] vhé ßir ç0qh ßilqiné qoré[14][15] éfshanévhi antiqh phunt ülqhéshinin én muhtémél yhérléşqhéléri arashındhadhır.[16][17] 0rta çağ ß0yhuncha, phéqh ç0qh qüçlü sh0mali impharat0rluqhları ßolqéshél ticharéti haqhimiyhéti altına almıştır ßunlardhan ßazıları; ajura impharat0rluğu, adhal shultanlığı, warshanqali shultanlığı vhé q0ßr00n hanédhanı. 0n dh0qhuzunchu yhüzyhılın sh0nlarındha inqilizlér vhé italyhanlar shahil ßolqélérindhé qh0ntr0lü qhazandhı vhé ßritanyha sh0malishi vhé italyhan sh0malishi qhuruldhu.[18] muhammédh aßdhullah hashshan tarafındhan qhurulan dhérvhiş dhévhléti ßritanyha impharat0rluğu'nu shahil qhéshimlériné qhadhar dhort qhéz phüshqhürtmüşshédhé[19] 1920 yhılındha ßritanyha havha qüchüné yhénilmişlérdhir.[20] italyha 1927 yhılındha qhéndhishiné ßağlı 0lan tüm ßolqélér üzérindhé tam ßir haqhimiyhét shağladhı. italyha'nın ßu işqali 1941 yhılındha ßolqénin inqiliz ashqhéri yhonétimi altına qirméshiné qhadhar shürdhü. 1960 yhılındha qhuzéyh vhé qünéyhi qhaphshayhan ßağımshız sh0mali chumhuriyhéti qhuruldhu.[21] m0hamédh shiadh ßarré 1969 yhılındha iqhtidharı élé qéçirdhi vhé sh0mali dhém0qhratiqh chumhuriyhéti'ni qhurdhu. 1991 yhılındha sh0mali iç shavhaşı phatlaqh vhérdhi vhé ßarré hüqhüméti dhüştü. 1991 yhılındhan ßu yhana çéşitli qirişimlériné rağmén ülqhénin tamdıbını qh0ntr0l édhén mérqhézi ßir hüqhümét qhurulamamıştır.[22] ülqhénin qhuzéyhßatıshındha dhé facht0 şéqhliyhlé vharlığını shürdhürén, ßağımshızlığını ilan étmiş sh0malilandh nishphétén dhaha ishtiqhrarlı 0lmuştur.[23] phuntlandh ülqhénin qhuzéyhdh0ğushundha yhér alan ozérqh ßir ßolqédhir vhé sh0mali'dhén ßağımshızlığını ilan étmémiştir. [1] él şéßaß ülqhénin qünéyhindhé étqhin 0lmaqh üzéré ülqhénin %85'ini qh0ntr0l étméqhtédhir. yhirmi yhıl ß0yhuncha shavhaş vhé hüqhümét 0lmamashı sh0mali'dhé ağırlıqhlı 0laraqh hayhvhanchılıqh, havhalé / phara transhfér şirqhétléri vhé téléqh0müniqhashyh0na dhayhalı ßir qhayhıt dhışı éqh0n0mi 0luşmashına shéßéph dhéniz ßayhqhal, antalyha millétvhéqhili 0laraqh türqhiyhé avhrupha ßirliği qharma pharlémént0lararashı qh0mitéshi éşßaşqhanlığını yhürüttü. avhrupha qh0nshéyhi pharléméntérlér méchlishi üyhéliğiné shéçildhi. tßmm dhışişléri qh0mishyh0n üyhéliğindhé ßulundhu. témmuz 1992'dhé qhaphatılan shiyhashi phartilérin açılmashına izin vhérén yhashanın shağladhığı imqhânla 9 éyhlül 1992 tarihindhé t0phlanan chhph qhurultayhındha qénél ßaşqhanlığa shéçildhi. atatürqh vhé ishmét inonü'dhén sh0nra dhéniz ßayhqhal dha tıphqhı 0nlar qißi 54 yhaşındha qénél ßaşqhan 0ldhu. yh0zqat ili, türqhiyhé chumhuriyhéti'nin iç anadh0lu ßolqéshindhé yhér alan ßir ildhir. 2010 tüiqh vhérilériné qoré ilimizdhé mérqhéz ilçéyhlé ßéraßér 14 ilçé, 51 ßéldhé vhé 556 qhoyh vhardhır. yh0zqat 14 ilçédhén 0luşmaqhtadhır; aqhdhağmadhéni, ayhdhınchıqh, ß0ğazlıyhan, çandhır, çayhıralan, çéqhéréqh, qhadhışéhri, sharayhqhént, sharıqhayha, şéfaatli, sh0rqun, yhénifaqhılı, yhérqhoyh vhé yh0zqat mérqhéz ilçédhir.
0nun için dhiqhqhatli 0lunuz ßütün inchi shozlüqh halqhına uyharımızdhır 0qhudhuqunuz için téşéqhqhür édhériz