hagiyi alex dallaması ile kıyaslayanlar

fenerbahçeli taraftarlar için alex denince akla ilk gelen şeylerden biri fatih altaylı’nın o meşhur “kandırmayın fenerbahçeliler’i, alex malex gelmez” yazısıdır. alex o günlerde brezilya semalarından i̇stanbul’a düştüğünde böyle bir oyuncunun türkiye’de altı sezon tamamlayıp yedinciye gireceğini pek kimse düşünmüyordu bile.
kendi ülkesinin milli takım formasını da 50’ye yakın kez giyen alex’in fenerbahçe’den önceki vasat parma macerası hep kafasının üzerinde sallanan demokles kılıcı olsa da oyuncunun o zaman yanlış lig seçtiği yorumunu yapmak da yanlış olmayacaktır. alex tipi oyuncuların gitmesi gereken son lig belki de serie a. hatta şöyle de bir iddiam var; alex parma’ya gittiği yaşta almanya veya portekiz liglerinden herhangi bir orta sıra takımına gitmiş olsaydı fatih altaylı’nın söylemi gerçek olurdu, bugün hala uzaktan izliyor olurduk.
bugün alex, hala geldiği günki kadar çok tartışılan bir isim. türk futbol tarihinin en mesnetsiz klişelerinden pek çoğu onunla ilgili artık. koşmuyor, takımın el freni, böyle oyunculara günümüz futbolunda yer kalmadı, büyük maçlarda ortada yok vesaire. hepsi bilinçaltımıza işlemiş, tekrarlana tekrarlana sık duymaktan dolayı kanıksadığımız ve üzerinde düşünmeyi bıraktığımız klişeler ve hiçbirinin de aslı astarı yok. üstelik bütün bu menfi sıfatlara haiz olmasına rağmen ülke sınırlarına dahil olan her yabancı ortasaha veya hücum oyuncusu için örnek ağırlık birimi olarak kullanılıyor. her gelen en az üç alex ediyor. aralarında türkiye liglerinde kalıcı olup alex’in rakamlarına yaklaşabilen de yok.
alex’in rakamları demişken, tff’nin sitesindeki verilere göre alex’in türkiye’de 94’ü ligde, 15’i kupada, 2’si süper kupa’da olmak üzere 111 golü var. 176’sı lig, 31’i kupalar olmak üzere toplam 207 maçta ulaşmış bu rakama. yani iki maçtan birinde kesin golü var. ayrıca “büyük maçlarda yok” klişesini burada çürütüyor, 111 golün 18’i derbilerde (galatasaray’a ve trabzonspor’a 5’er, beşiktaş’a 8 golü var). i̇çeride böyleyken dışarıdaki istatistikleri ise şöyle, şampiyonlar ligi’nde 37 maçta 9 gol (ortalama 4 maçta 1 gol), uefa europa league ve uefa kupası bileşik istatistiğinde ise 18 maçta 5 gol (yine ortalama 4 maçta 1 gol’den biraz fazlası).
bir de asist gerçeği var alex’in. bununla ilgili tff veya uefa’nın sitelerinden istatistik bulmak mümkün olmadığı için alex’in kendi resmi sitesine bakıyoruz, orada gördüğümüz rakamlar da şu şekilde; ligde 82 asist, yerel kupalarda 7 asist, şampiyonlar ligi’nde 13 asist, uefa kupası ve muadillerinde 6 asist, toplamda 108 asist. golü kadar da asisti var denilebilir.
yani iki maçta bir golü, iki maçta bir gol pası olan bir oyuncudan bahsediyoruz. fenerbahçe her maç en az bir gol atıyorsa, bu istatistiklere göre alex’in o golde öyle ya da böyle katkısı var.
böyle bir oyuncunun ne sorumluluk almadığını söyleyebilirsiniz, ne koşmadığını, ne de günümüz futbolunda yerinin olmadığını. oynadığı her resmi maçta ya gol atan ya gol attıran bir oyuncunuz varsa bu altın yumurtlayan tavuğu kesmezsiniz, kestirmezsiniz de. i̇ki sezondur önünde güiza gibi gol özürlü bir santrafor varken bile hala asist ortalaması iki maçta bir olan bir oyuncunuz varsa, sistem, teknik, taktik derken teşhisi yanlış yere koyuyorsunuz demektir.

fenerbahçe’nin tuncay ve anelka (ve serhat’la yozgatlı) gittiğinden beri çektiği kanat sıkıntısı bu sene dia ve stoch transferleriyle, caner’in alınması ve kazım’ın affedilmesiyle çözülmüş gözükürken, beklere binen defansif yükün çözümünü alex’i kesmekte bulmak kaş yaparken göz çıkartmaktan başka bir şey değildir. her takımın nedense olmazsa olmazı haline gelen 4-3-3’e adapte olma yolunda alex’e rol biçmek tabi ki zor. i̇leri üçlünün kenarlarında iş yapacakmış görüntüsü veren stoch ve dia’ya savunma yapmayı öğretmek aykut kocaman için gereksiz zaman kaybı gibi gözüküyor. eh, bu sistemin orta üçlüsünde de doğal olarak alex’e yer yok. mehmet topuz ve özer hurmacı’nın iyileşip maç formu yakaladığı bir zaman geldiğinde, böyle bir zaman gelirse tabi, bu isimleri emre, christian ve selçuk’la harmanlayıp orta üçlüler yaratmak mümkün. ancak böyle bir hamlenin toplam takım savunmasına yapacağı katkının bedeli alex’li bir fenerbahçe’nin ofansif gücünden kırpılacaksa hesabın kitabın iyi yapılması gerekliliği iyice ön plana çıkıyor. midyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olmak var işin ucunda.
alex’in sözleşmesi 31 mayıs 2011’de bitiyor. geldiğinden beri hep “coritiba’da futbolu bırakmak istiyorum” diyor brezilyalı. altyapısından çıktığı bu kulübe olan vefa borcunu bu şekilde ödemek istiyor, fenerbahçe’den ayrıldıktan sonra ülkesine dönüp bir sezon daha futbol oynayıp kramponlarını asması olası gözüküyor.. ayrıca futbolu bıraktıktan sonra fenerbahçe’de teknik kadroda görev almak istediğini de yer yer söylüyor bu oyuncu.
türkiye’ye gelmiş geçmiş en verimli yabancılardan biri alex. şu anda içerisine çekildiği sistemsel polemik girdabından sağ çıkması çok zor, hatta imkansız gözüküyor. ve bütün bu ahval ve şerait içerisinde, 2009 yazında zico’ya yapıldığı gibi, elinde bavulları, tek başına küskün bir şekilde havaalanında görüntülenecek gibi. bu durumun bir fenerbahçe klasiği haline geliyor olması ise bambaşka bir yazıya konu olabilecek bir çarpıklık.

alex bu sezonu fenerbahçe’nin ilk onbirinde, alışkın olduğu rolde takımın gol istatistiklerini arttırmayı sürdürerek tamamlamalı ve sezon sonunda hiçbir fenerbahçeli oyuncuya nasip olmayan bir şekilde veda töreniyle uğurlanmalı. bir çok şeyde ilk olmakla övünen fenerbahçe, hele ki alex gibi bir oyuncuyu bu şekilde küstürüp kaçırtarak uğurlamamalı. alex bunu çoktan hak etti.
not: alex’in maç, gol ve asist istatistikleri için türkiye futbol federasyonu resmi sitesi, uefa resmi sitesi, alex’in kendi resmi sitesi ve wikipedia’ya baktım. ne yazık ki bu dört kaynaktaki rakamlar arasında ufak tefek tutarsızlıklar var ama anafikir değişmiyor: rakamlar büyük