güneşi gördüm

GÜNEŞ, NORVEÇTEN Mi DOĞUYOR?

Güneşi Gördümün basın gösteriminin ardından, uzatılan mikrofonlara konuşurken, Sanatçı, muhalif olmalıdır vb. cümleler de kurdu Mahsun Kırmızıgül. 112 dakikalık bir filmin içinde altı yedi ayrı öykü anlatmaya çalışan, yani filminde gereğinden çok konuşan bir yönetmenin bu ;muhalif tutumdan tam olarak neyi kast ettiğini netleştirmesini bekledim ama bir sonuca varamadım.

Öncelikle belirteyim, Güneydoğu ve Kürt sorunu konusunda Sürüden Yola, Işıklar Sönmesinden Büyük Adam Küçük Aşk, Fotoğraftan Fırtınaya kadar onlarca film yapıldı sinemamızda. Güneşi Gördüm, içlerinde en pahalıya mal olanı; Öte yandan da en ucuzu.

Genel olarak, Kürt sorunu çerçevesinde şekillenen bir öykü (öyküler) anlatıyor Güneşi Gördüm. Güneydoğunun, nüfusunun yarıya yakını başka yerlere göç etmiş dağ köylerinden birinde yaşayan bir aileyle tanışıyoruz. Oğullarından biri askerde, diğeri PKK saflarında dağda; PKK militanı oğul, operasyonda öldürülüyor. Devlet, köyü terk etmeleri için baskı yapıyor. Neticede, istanbula doğru yola çıkılıyor. Ailenin bir kolu, insan kaçakçılarının organizasyonuyla Norveçe giderken, diğerleri istanbulda kalıyor.

istanbulda kalanlar, her anlamda cehennemi yaşamaya devam ederken, Norveçe gidenler kısa sürede cennete kabul edilmiş gibi oluyorlar.

Unutmadan söyleyeyim, Güneşi Gördümün istanbul ayağında, toplam öykünün yaklaşık üçte birine karşılık gelen, insan bu ülkede özgürce yaşayamıyor; gibi lafların bolca geçtiği, ailenin gençlerinden birinin travestileşmesine, dolayısıyla cinsiyet ve kimlik değiştirmesine dayanan bir boyut da var.

Peki, Kırmızıgül neye ve kimlere muhalif?

Örneğin, filmde anlattıklarına bakarak, bugün iktidarda bulunan AKPye muhalif olduğu söylenebilir mi? Hayır;

PKKya? O da değil;

Başından beri Kürt sorunu konusunda binbir hesap yapıp senaryo geliştiren ve uygulayan ABDye en ufak bir muhalefet yapılıyor mu filmde? Zerresi yok, ABDnin adı bile geçmiyor.

Kürt sorunu konusunda önemli figürlerden biri olan Avrupaya Ne muhalefeti, Mahsun Kırmızıgüle bakarsanız, Kürt güneşi Norveçten doğuyor. Avrupaya kapağı atan, eh arada bir memleket özlemi çekiyor tabii ki ama vallahi hayatını yaşıyor! Türkiyedeki devlet babanın zulmünden kaçanlar, Batının devlet anasının şefkatli kollarında mutluluğu buluyor.

Feodalizme de bir eleştirisi yok Kırmızıgülün, kapitalizme de

Yemin etsem başım ağrımaz, insan kaçakçılarına bile muhalif değil yönetmenimiz.

Filmde, biri iyi diğeri kötü iki subayla temsil edilen Türk ordusuna? Evet, belki biraz bu konuda muhalif tutumdan söz edilebilir ama o konuda da tam anlamıyla ne şiş yansın ne kebap tavrı, katıksız bir oportünizm söz konusu.

Özetle, Türkiyede Kürtler de travesti-transciksüeller de büyük baskı altında deyip yeni bir şikayetnamenin yazıldığı; seyirciyi baştan sona ağlatıp, ele attığı her konuda (Kürtler, ölen askerler ve PKKlılar, göçmenler, yetimhanedeki yavrular, zihinsel özürlü çocuklar, travestiler) inanılmaz biçimde duygu istismarı yapmaya soyunan bir film Güneşi Gördüm.

Neyse sonuçta, elbette savaşa muhalif olduğunu söyleyecek Mahsun Kırmızıgül ama barış da bu kadar çok ama boş konuşarak, Batıdan insaniyet ve yardım eli dilenerek gelmiyor işte.