21. milli eğitim bakanliği zihinsel özürlü
çocuklarin eğitim uygulamalari yönetmeliği
milli eğitim bakanlığından:
yayımlandığı resmi gazete tarihi: 22/06/1992
yayımlandığı resmi gazete no: 21262
birinci bölüm : genel hükümler amaç, kapsam,
dayanak ve tanımlar
amaç
madde 1 - bu yönetmeliğin amacı; milli eğitim
bakanlığına bağlı, zihinsel özürlü çocuklara ait
okul, özel sınıf, kaynaştırma, bireysel eğitim ve
diğer özel eğitim uygulamalarının kuruluş ve
işleyişleri ile ilgili esasları düzenlemektir.
kapsam
madde 2 - bu yönetmelik, bakanlığa bağlı;
zihinsel özürlü çocuklara ait resmi ve özel okul,
özel sınıf ve özel eğitim uygulamalarına devam
eden öğrencilerin, eğitimi, öğretimi ve yönetimi
ile ilgili hükümleri kapsar.
dayanak
madde 3 - bu yönetmelik, 1739 sayılı milli eğitim
temel kanunu ile 2916 sayılı özel eğitime muhtaç
çocuklar kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
tanımlar
madde 4 - bu yönetmelikte geçen;
"bakanlık", milli eğitim bakanlığını,
"özel eğitim", özel eğitime muhtaç çocukların
eğitimleri için özel olarak yetiştirilmiş personel ve
geliştirilmiş eğitim programları ile bu çocukların
özür ve özelliklerine uygun ortamda sürdürülen
eğitimi,
"özel eğitime muhtaç çocuklar", beden, duygu,
ruh, zihin, sosyal özellikleri ve durumlarındaki
olağan dışı ayrılıkları sebebiyle normal eğitim
hizmetlerinden yararlanamayan 4-18 yaş
grubundaki çocukları,
"öğrenme güçlüğü olan çocuklar", zihinsel
performansları olarak, yetiştiği çevrenin maddi ve
kültürel yetersizliği yüzünden, eğitim ve öğretim
için ilgileri, tecrübeleri bulunmayan veya organik
ve fonksiyonel sebeplere bağlı özel nitelikte
anlama, anlatma, okuma-yazma, çizme, tanıma
ve kavramlaştırmada güçlükleri olan çocuğu,
"zihinsel özürlü çocuk", zihin gelişmelerinde
meydana gelen yavaşlama, duraklama veya
gerileme sebebiyle, davranış ve uyum yönünden
yaşıtlarına göre sürekli olarak 1/4 oranında ve
daha fazla gerilik ve yetersizliği olan çocuğu,
"eğitilebilir zihinsel özürlü çocuk", zeka bölümü,
çeşitli ölçeklerde sürekli olarak 45-75 arasında
olan zihinsel özürlüğü çocuğu,
"klinik bakıma muhtaç çocuk", zeka bölümü
çeşitli ölçümlerde sürekli olarak 24'ten aşağı
olup, hayata uyum sağlamayan ve sağlık
kurumlarında devamlı klinik bakıma ihtiyacı olan
zihinsel özürlü çocuğu,
"okul", zihinsel özürlü çocuklara ait "eğitilebilir
çocuklar iş okulları" ve "öğretilebilir çocuklar
okulları"nı,
"eğitilebilir çocuklar iş okulu", ilkokul mezunu
olup, zeka bölümü 45-75 arasında bulunan, bu
sebeple üst öğrenime devam edemeyenlere uygun
bir meslek veya işin temel becerilerini
kazandırmayı amaçlayan, çıraklık seviyesinde, bir
yılı hazırlık olmak üzere 4 yıl eğitim veren,
gündüzlü ve yarım yatılı özel eğitim okullarını,
"özel sınıf, bakanlığa bağlı, normal ilkokullar ve
ilköğretim okulları bünyesinde, öğrenme güçlüğü
olan veya eğitilebilir ve öğretilebilir düzeydeki,
zihinsel özürlü çocuklar için açılacak sınıfları,
"uzman personel", fiilen sınıfa girmeyen, eğitim-
öğretim ve sağlık alanında en az dört yıllık
yüksek öğrenim görmüş alan bilgisine sahip
personeli,
"kaynaştırma", zihinsel özürlü çocukların normal
okullarda akranları ile birlikte eğitim ve öğretime
devam ettiği programı, ifade eder.
ikinci bölüm : öğretilebilir çocuklar okulu
okulun amaçları
madde 5 - okulun amaçları, türk milli eğitiminin
genel amaçları ve temel ilkelerine uygun olarak
öğrencilerin;
a) eğitim-öğretim haklarından yararlanmalarını,
b) türkçe'yi, özürleri oranında doğru
kullanabilmelerini,
c) fizik güçlerini geliştirebilmelerine, bağımsız
hareket edebilmelerine ve zihinsel kapasiteleri ile
davranışları arasında uyum sağlayabilmelerine
yardımcı olmak amacıyla gerekli rehabilitasyonu,
d) sosyal hayata uyumlarını,
e) kapasiteleri oranında öz bakım ve iş becerileri
kazanmalarını, sağlamaktır.
okula alınacak öğrencilerde aranan şartlar
madde 6 - okula alınacak öğrencilerin aşağıdaki
şartları taşımaları gerekir:
a) öğretilebilir zeka düzeyinde "25-44 z.b."
olmak,
b) zihin yetersizliği yanında, kör, sağır ve
bağımlılık derecesinde ortopedik özürlü olmamak,
c) müracaat tarihinde 6 yaşını doldurmuş, 14
yaşından gün almamış olmak,
d) tuvalet alışkanlığını kazanmış olmak,
e) okula kayıt sırası gelmiş olmak, (okul
personelinin çocukları için bu şart aranmaz).
okula kayıt olacaklardan istenecek belgeler
madde 7 - okula alınacak öğrencilerin belgeleri, il
eğitim kurulu karan alınmak ve sıra kaydı
tutulmak üzere, il rehberlik ve araştırma merkezi
başkanlığına verilir. bu belgeler şunlardır:
a) müracaat fişi ve kayıt bildiriği, (örnek: 1)
b) rehberlik ve araştırma merkezi müdürlüğünden
alınacak inceleme raporu ve çocuk tanıma fişi,
c) sağlık raporu, (zihin yetersizliği bulaşıcı ve
sürekli tedavi gerektiren bir hastalığın olup
olmadığını gösteren sağlık kurulu raporu)
d) nüfus cüzdanı örneği,
e) 4 adet vegibalık fotoğraf,
f) 4 adet zarf ve iadeli taahhüdü posta pulu,
g) dosya zarfı.
geçici kayıt süresi
madde 8 - il rehberlik ve araştırma merkezi
başkanlığınca "sıralama defteri" tutulur. sıralama
defterine, her öğrenci için bir aday kayıt
numarası verilir. aynı zamanda, öğrencilerin aday
kayıt numaraları, belgeleriyle birlikte okul
müdürlüklerine gönderilir.
madde 9 - kayıtlar, eğitim-öğretim yılının
başlamasından bir ay önce başlar ve bir buçuk
ay sürer.
madde 10 - sırası gelen öğrencilerden, yaş
sınırını geçmeyenlerin velilerine, kayıt yaptırmaları
için, okul müdürlüğünce çağrı yapılır. çağrı
yapıldığı tarihten itibaren, en geç bir ay içinde
okul müdürlüğüne mazeretsiz olarak
başvurmayanlar, o yılki sıra hakkını kaybederler.
mazeretlerini belgelendirenler bu hükmün
dışındadır. sırasını kaybedenlerin yerine, sıradaki
diğer çocuklar çağrılır.
nakil işleri
madde 11 - öğretilebilir çocuklar okulları
arasında nakil yapılabilir. bir okuldan diğer bir
okula öğrenci nakli, önceki okula en az üç ay
devam etmesi kaydıyla yapılır. öğrenci dosyası,
eski okuldan istenir.