hayat hikayesinin nasıl değiştiğinden bahsetmeden önce, erteleme hastalığı olan kişinin 'neye' dönüşmek istediğimi açık bir şekilde inceleyelim. iyi alışkanlıklar nasıl görünüyor ve kişinin başı tam olarak nerede derde girecek?

bir şeyleri sağlıklı ve etkili şekilde başarabilecek durumda olmanın iki temel bileşeni vardır: planlamak ve yapmak. önce kolay olanla başlayalım:

PLANLAMAK

Erteleme hastalığı olanlar planlama işine bayılırlar. oldukça basit bir iştir çünkü planlamak "yapmak" eylemini içermez. "yapmak" erteleme hastalığı olan kişinin çakılıp kaldığı kilit noktadır.

fakat kişi plan yaparken, planları belirsiz bir şekilde ve detayları içermeyecek şekilde yapar. bu planlar gerçeğe pek yakın değildir ve planlar onları mükemmel bir "yapmayacak olma" hali içerisinde bırakıp giderler. erteleme hastalığı olan kişinin planlama süreci onu işleri 'gerçekten yapan' birinin kâbusuyla terkeder:

Büyük, taktan ve Göz Korkutucu Görevler ve Taahhütler Listesi.

böylesine büyük, taktan ve göz korkutucu bir görevler ve taahhütler listesine bizim maymun yalnızca zütüyle güler beyler. siz böyle bir plan yaptığınızda, sefa pekekenti maymun kendi kendine "ooo çok iyi, kolay iş" der. hatta sizin o keriz bilinciniz(şuur) bile bu işi verimli bir şekilde bitirmeye kararlı olduğuna inanır; ama maymun, aslında sizin bu işi bilinçaltınızda yapmaya 'niyetli olmadığınızı' bilir.

OROSBU COCUGU SEFA

vay pekekent

bir diğer yandan, etkili planlama sizi başarılı olmaya hazırlar. efektif planlamanın amacı aşağıda yazan cümlenin "tam olarak zıddını"(buraya dikkat kafanız karışmasın) yapmaktır.

"efektif planlama 'büüyük bir listeyi' eline alır ve bir 'kazanan madde' seçer:

büyük bir liste belki planlamanın erken aşamalarından biridir; ama planlama işi mutlaka titiz bir öncelik belirleme ile bitmeli ve listedeki işlerden biri 'aciliyeti olan kazanan madde' olmalıdır. ki bu sizin listenizin başına koyup ilk önce halledeceğiniz iş oluyor. ve aynı zamanda, listenin başına koyacağınız madde, sizin için anlamı en büyük olan iş olmalı -sizin mutluluğunuz için en iyi olan seçenek olmalı-.
eğer listenizde aciliyeti olan işler varsa bunlar, önemli işlere yer ve zaman yaratmak için mümkün olan en kısa sürede halledilmelidir. (erteleme hastalığı olan kişiler önemsiz fakat aciliyeti olan işleri mazeret olarak kullanıp önemli işleri sonsuza dek rafa kaldırmaya bayılırlar.)

---az önceki paragrafta yazar efektif planlamanın tam zıddı nasıl olur bunu anlattı, bundan sonraki paragraf efektif planlamanın asıl olayını anlatıyor---

efektif planlama taktan bir işi güzel bir işe çevirir:

taktan işlerin nasıl olduğunu hepimiz biliriz. belli belirsiz, kesinliği olmayan, nerede başlayıp nerede bitireceğinizin bleirsiz olduğu işlerdir.

farzedelim sizin hedefiniz kendi uygulamanızı(app) geliştirmek ve biliyorsunuz ki eğer başarılı bir uygulama geliştirebilirseniz işinizden istifa edip tam zamanlı bir program geliştiricisi olabilirsiniz. Aynı zamanda yazılım dilinin 21. yüzyılın okuma-yazması olduğunu ve bunu öğrenmek için dışarıdan yardım almaya harcayacak paranız olmadığını biliyorsunuz. her neyse, "nasıl kodlama yapılır öğren" maddesini listenin tepesine koydunuz, önceliklerinizin başı. heyecan verici, değil mi?

aslında, hayır. çünkü "nasıl kodlama yapılır öğren" oldukça belirsiz bir madde. ve siz her ne zaman başlamaya karar verseniz, tesadüfen e-maillerinizi kontrol edesiniz gelir, ya da mutfak zemininin paspaslanması gerekir EN KISA ZAMANDA. kodlama işineyse asla başlayamazsınız.

bugünlük bu kadar beyler, yarın bu taktan işleri nasıl heves verici işlere dönüştüreceğimizle ilgili kısımla devam edicez. bol şans!

taylır hadi aga şu başlığına bi el at amk zaman daralıyo

beyler çeviriye devam ediyorum ancak bu haftasonu vaktim olmadığından gecikti. bir iki gün içinde bitecek, bekleyen arkadaşlar kusura bakmasın.

taktan bir işi güzel ve sizi heveslendiren bir işe dönüştürmek için -diyelim kodlama yapma işi hakkında- farklı kaynaklardan materyaller bulup okumalar yapmalı, araştırma yapmalı, ve bir kişinin tam olarak nasıl kodlama yapmayı öğrenebileceğinin cevabını size verecek sorular sormalısınız. kodlamayı öğrenmenin her aşamasında ihtiyacınız olacak materyalleri belirlemeli ve her aşamanın ne kadar süreceğini saptamalısınız. taktan bir işi güzel bir işe dönüştürmek, o işi bu halden:




bu hale getirir:

etkili planlama, gözünüzü korkutan uzun ve yorucu bir işi bir dizi küçük, açık ve halledilebilir işler serisi hale getirir.

taktan bir işin bir de göz korkutacak kadar büyük olması safa pekekenti maymunda steroid etkisi yaratır, hayvan mesir macunu yemiş gibi kuvvetlenir beyler. ve sizin bir işi sadece küçük parçalara ayırmış olmanız o işin hala büyük ve göz korkutucu olduğu gerçeğini değiştirmez. bir işi göz korkutucu olmaktan çıkarmanın anahtarı şu gerçeği özümsemekten geçer:

büyük, iz bırakan başarılar; size uzaktan önemsiz, kıymeti yokmuş gibi görünen bir dizi küçük işin başarılmasıyla ortaya çıkar.

kimse "ev inşa etmez". onlar tuğlaları birer birer üst üste koyarlar ve yaptıkları o küçük, tek başına değersiz görünen işlerin sonucunda bir ev ortaya çıkar. erteleme hastalığı olanlar mükemmel "canlandırma ustalarıdır". gece yastığa başlarını koyduklarında bir gün inşa etmiş olacakları o şatoları hayal etmeye bayılırlar. gerçekten hayalperestlerdir. fakat olmaları gereken şey, cesur inşaat işçisidir, hayalperest değil. düzenli olarak tuğla üstüne tuğla dizerek, günden güne devam edip pes etmeden sonunda bir evi inşa edebilen kararlı inşaat işçisi.




neredeyse her girişim, kendisini var edecek olan birim miktardaki iş parçacıklarına bölünebilir-yani tuğlalarına. mükemmel bir vücuda sahip olmanın her bir tuğlası, birer 45 dakikalık antrenmandır. mükemmel bir gitarist olmanın her bir tuğlası, birer 30 dakikalık gitar çalışmasıdır.

bir yazar özentisi ve gerçek bir yazarın günlük yaşantısı neredeyse aynı gibidir. gerçek yazar her gün birkaç sayfa yazar, bir tuğla daha koyar, fakat yazar özentisi hiçbir şey yazmaz. günlerinin geri kalan %98'i ise neredeyse aynıdır. fakat bir yıl sonra, gerçek yazarın elinde tamamlanmış bir kitap taslağı dururken, yazar özentisinin elindeyse hiçbir şey yoktur.

her şey tuğlalarla ilgili.

ve iyi haber şu ki, tek bir tuğla koymak korkutucu bir iş değildir. fakat tuğla koyma işi planlama yapmayı gerektirir. yani, ilk aşamamız olan "planlama"'nın son aşaması, bir "tuğla dizim planı" yapmaktır. yani takviminizdeki her güne birer tuğla sıkıştırmaktır. tuğlalar için açtığınız bu yerler tartışmaya açık değildir ve iptal edilemez. sonuçta bu iş sizin listenizdeki en büyük önceliğinizdi, sizin için anlamı en büyük olan şey, değil mi? en önemli tarih ise ilk gündür. kod yazmayı öğrenmeye "kasım ayında" başlayamazsınız; fakat 21 kasım'da saat 18:00 ile 19:00 arasında, 'başlayabilirsiniz'.

şu anda tam olarak plana göre kendinizi ayarlamış durumdasınız, hazırladığınız planı takip edin ve sonunda bir yazılımcı olacaksınız. geri kalan tek şey ise "yapmak"tır.

evet beyler, buradan sonraki aşamada harekete geçme işini, yani 'yapmak' eylemine nasıl başlanacağını ve bunun nasıl sürdürülebileceğini göreceksiniz.
ama şimdi sıra sizde. ben çevirilere devam edeceğim; ama sizden de daha önce bahsettiğim o listeyi kendiniz için çıkarmanızı istiyorum beyler. elinizi vicdanınıza koyup(yukarıdakine), gerçekten yapmak istediğiniz şeyleri listelemenizi ve o listenin tepesine de en çok istediğiniz, sizin için anlamı en büyük olan işi koymanızı ve listeyi burada paylaşmanızı istiyorum.
bu aşamadan sonra başlığı interaktif hale getirelim. şu anda başlığın takipçisi yok denecek kadar az; ama buradan sonra, başlığı açıldığından yıllar sonra görmüş olanlardan dahi aynı şeyi istiyorum. bundan sonra her tamamladığımız aşamanın ardından o aşamaya dair kaydettiğiniz noktayı burada paylaşmanızı istiyorum.

bol şans

YAPMAK

erteleme hastalığı olanların "yapma" kavrdıbını sevmediği doğru değildir. onlar takvimlerinin her bir günündeki bir tuğlaya bakar ve "mükemmel, bu iş eğlenceli olacak." derler. işte bu yüzden ne zaman işin başına oturup o günlük işi bitirişlerini hayal etseler, o hayalin içine asla safa pekekenti maymunu katmazlar. görünüşe göre erteleme hastalığı olanların gelecek planlarında bu maymun asla yer almıyor beyler.

fakat 'o an' geldiğinde, işe gerçekten başlama anı, erteleme hastalığı olanlar, bu hastalığa sahip olanların en iyi yaptığı işi yaparlar: maymunun kontrolü ele geçirip her şeyi berbat etmesine izin vermek.

ve daha önce tüm başarımların en küçük birimlerine yani brer tuğla koymaya dayandığını saptamış olsak da, görünüşe göre işin can alıcı zorluğunu göz ardı ettik. Hadi şimdi 'bir tuğla koymanın' spesifik zorluğunu inceleyelim:




tabloda, her ne zaman olursa olsun bir işe başlamanın zorluğundan bahsediliyor. bu iş ister bir powerpoint sunusu hazırlamak olsun, ister bir müzik aleti pratiği yahut herhangi başka bir şey. kritik giriş sizin bir işe resmi olarak başladığınız andır(yerdir). kara orman ise işin yapılış sürecidir, bitirdiğinizdeyse mutlu lunaparkla ödüllendirilirsiniz, tatmin olduğunuz ve boş zamanın tatmin edici ve kazanmış olduğu yer ile. çünkü az önce zor bir şy başardınız. bazense yaptığınız işe olağanüstü odaklanmış bir hale gelirsiniz ve burada da 'akış' dediğimiz yere girmiş olursunuz, kendinizi kaptırmış bir şekilde çalışmaya daldığınız bu tür anlarda zaman olgusunu kaybedersiniz.

bu durumlar aşağı yukarı şöyledir:




oldukça basit görünüyor, değil mi?

fakat, ne yazık ki erteleme hastalığı olanlar hem akıştan hem de mutlu lunaparktan mahrum kalıyorlar.

örneğin, burada erteleme hastalığı olan birini görüyoruz, bir işe asla başlayamaz çünkü kritik girişten asla geçemez. bunun yerine saatlerce kara lunaparkta oyalanıp kendinden nefret eder:




buradaysa işe başlayan ancak yaptığı işe odaklanamayıp uzun aralar verip internette takılan, yemek hazırlayan birini görüyoruz. başladığı işiyse bitirmiyor:




buradaysa erteleme hastalığı olan birini görüyoruz ancak diğerlerinin aksine bu, işin teslim tarihi(deadline)nin sınırını zorladığı halde işe başlayamıyor. deadline'ı göz ardı edip kara lunaparktaki hak edilmemiş keyifle saatlerini harcıyor ve işe başlamayarak yaptığı tek şey yine kendi hayatını zorlaştırmak. er geç panik canavarı odaya girip kükremeye başlıyor ve kişiyi korkutarak deadline'dan önce işi tamamlaması için uçarcasına çalışmaya itiyor. ki o durumda da kişi dışarıdan şöyle görünüyor:




işi bitirdikten sonraysa, doğru düzgün rahatlamış hisseder çünkü bir işi tamamlamıştır. fakat o kadar da memnun değildir çünkü elinden gelen en iyi işin bu olmadığını, acele etmek zorunda kaldığı için işin tamamen mükemmel olamadığını bilir. sebepsiz yere zamanının çoğunu 'erteleme' ile geçirdiğini hisseder. bu his kişiyi 'karışık hisler parkı'na zütürür.

pekala, eğer erteleme hastalığı olan biriyseniz, şimdi doğru yönde ilerlemek için hangi yolda ilerlemeniz gerektiğine bir bakalım, bitirdiğinizde kendisinden mutlu ayrılacağınız yola.

yapmak 'zorunda' olduğunuz ilk şey, kritik girişi geçmektir. bu, o anda her ne yapıyorsanız bırakıp 'iş'e başlamanız; diğer tüm dikkat dağıtıcıları(distractions) bir kenara bırakmanız ve işe 'başlamanız' demektir. kulağa basit gelebilir; ama işin en zor kısmı budur. aynı zamanda safa pekekenti maymunun da en şiddetli karşı koyuşunu sergilediği kısımdır:

pekekent maymun, tabii ki eğlenceli bir şeyi yapmayı bırakıp zor bir işe başlamaktan nefret eder. işte sizin en güçlü olmanız gereken yer de tam olarak burasıdır. eğer siz başlayabilirseniz ve maymunu da kara ormana girmeye zorlayabilirseniz, onun gücünü de bir parça kırmış olacaksınız.

tabii öyle hemen vazgeçmeyecektir.

kara orman, sizin çalışıyor olduğunuzda bulunduğunuz yerdir. takılabileceğiniz eğlenceli bir yer değildir ve safa pekekenti maymun orada bulunmayı sevmez. işleri zorlaştırmak için kara orman, kara lunaparkla çevrili durumdadır(maymunun favori mekanlarından biri) ancak kara ormanın karmaşıklığından dolayı kara lunaparkın ne kadar yakında olduğunu göremediğinden, oraya ulaşmak ve kara ormanı terkedebilmek için elinden gelenin en iyisini yapacaktır.

ayrıca, bazen ağaçlardan birine tırmanıp kara lunaparkı ufka yakın noktada göreceğiniz anlar olacaktır. bu anlar yaptığınız işte yorulduğunuz ve kafanızın karıştığı anlar, işinizde gereken bir Excel formülünü bilmediğiniz yahut hatırlayamadığınız anlar ya da yazmasının kolay olacağını düşündüğünüz o şarkıyı o kadar da kolayca yazamayıp durakladığınız anlardır. maymun, en güçlü karşı koyuşunu ve kaçma girişimlerini işte bu anlarda gösterecektir.

kara ormanı, kara lunapark için terketmenin bir anlamı yoktur. sonuçta ikisi de karanlık. ikisi de içinde bulunmak istemeyeceğiniz yerler; fakat aradaki büyük fark şudur: kara orman'ın sonu mutluluğa çıkarken kara lunaparkın sonu ancak daha fazla acınası duruma düştüğünüz bir yere çıkar. safa pekekenti maymunsa mantıklı bir varlık değildir ve onun için kara lunaparkta bulunmak çok daha eğlencelidir.

iyi haber şu ki, sizin kara ormanda ilerlediğiniz her an güzel bir şey olur. bir iş üzerinde ilerleme kaydetmek, bir işin üstesinden gelebildiğinizi hissettirir ve özsaygınızı arttırır. safa pekekenti maymun da gücünü sizin düşük özsaygınızdan kazandığından, siz onu kendi kendinizden memnun oluşunuzla şaşırttıkça o da yürüdüğü yolda kendisini besleyecek bir yüksek-özsaygı aromalı muz bulacaktır. bu, onun karşı koyuşunu tamamen bitiremese de tekrardan dikkatinizi dağıtmaya çalışması için aradan bir süre geçmesini gerektirir ve siz dde bu sırada erteleme ihtiyacınızın azaldığını görürsünüz.

beyler çizimlerde imgim kaynaklı bir problem oluştu, en kısa sürede halledeceğim.