0
Aforizma (özlüsöz) Nietzsche'nin en belirgin edebî tarzıdır.
* inançlar hakikat düşmanları olarak, yalanlardan daha tehlikelidir.
* Hoşlanmadığımız bir düşünceyi öne sürdüğü zaman bir düşünürü daha sert eleştiririz. Oysa, bizi pohpohladığında onu daha sert eleştirmek uygun olacaktır.
* Sahip olunması zorunlu tek şey var: Ya yaradılıştan ince bir ruhtur bu, ya da bilim ve sanatlar tarafından inceltilmiş bir ruh...
* Tüm idealistler, hizmet ettikleri davaların her şeyden önce dünyanın tüm öteki davalarından üstün olduğunu düşünürler. Kendi davalarının biraz olsun başarılı olması için, bu davanın tüm öteki insan girişimlerine gerekli olan aynı pis kokulu gübreye açıkca ihtiyacı olduğuna inanmak da istemezler.
* insan, diğer insanlardan hiçbir şey istememeye, onlara hep vermeye alıştığı zaman, elinde olmadan soylu davranır.
* Acıların bölüşülmesi değil, sevinçlerin bölüşülmesidir dostluğu yaratan.
* Bir şeyden hoşlanmaktan söz edilir, aslında doğrusu, bu şey aracılığıyla kendinden hoşlanmaktır.
* Kendinden hiç söz etmemek çok soylu bir ikiyüzlülüktür.
* Hakikatin temsilcisinin en az olduğu zaman, onu dile getirmenin tehlikeli olduğu zaman değil, can sıkıcı olduğu zamandır.
* Doğa bize aldırmadığından, doğanın ortasında kendimizi öyle rahat hissederiz ki ...
* Uygarlaşmış dünya ilişkilerinde herkes, hiç değilse bir konuda kendini başkalarından üstün hisseder. Genel iyiyüreklilik buna dayanır. Çünkü, durum elverirse herkes yardım edebilir, o halde bir utanç duymaksızın bir yardımı da kabul edebilir.
* Yapacak çok şeyi olan insan inançlarını ve genel düşüncelerini hemen hemen hiç değiştirmeksizin korur. Aynı şekilde, bir ülkünün hizmetinde olan her insan, ülkünün kendisine artık hiç kulak asmaz; onun buna zamanı yoktur. Demem şu ki, ülküsünün hala tartışılabilir olmasından yana olmak çıkarına aykırıdır.
* Bugün artık kimse ölümcül hakikatlerden ölmüyor; çok fazla panzehir var.
* Uygarlık tarafından yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya olan bir uygarlık çağını yaşıyoruz.
* Beni öldürmeyen her şey beni güçlendirir.
* Ey büyük yıldız! Aydınlattıkların olmasaydı nice olurdu mutluluğun!
* Bir dost kimdir? Öteki bendir.
Şiir üslubu [değiştir]
Şiirlerindeki dış etkiler [değiştir]
Nietzsche, şiirlerinde;
* incil, Tevrat ve Kur'an
* Sokrates
* Schopenhauer ve ardılı Alman şairler
* Goethe Divanı (Özellikle Çöl Kızları Arasında adlı şiirinde)
* Wagner
* Stendhal ve Dostoyevski'nin etkileri görülür.
* Yunan trajedisindeki hitap şekilleri (özellikle Euripides, Sophokles'in yazılarındakiler) şiirlerinde de görülmektedir.
* Latin yazınındaki, özellikle felsefi türdekilerden bazı kesitler, göndermeler vardır.
* Homeros'un destanı ilyada ve Odessa neredeyse Nietzsche'nin şiirlerinin temel sütunudur.
* Çağdaşı batı ve doğu şiirleri ile birtakım ABD'li yazarların çileci etkileri vardır.
* Kilise metinleri, onun hitabet tarzını etkilemiştir.
Nietzsche'nin kütüphanesi [değiştir]
Ana madde: Nietzsche'nin Kütüphanesi
Nietzsche Arşivi
Nietzsche arşivinde Yunan Felsefesi'ne oldukça büyük bir yer vermiştir. O Kant, Mill veSchopenhauer'i de okumuştur,[82] Bu isimler zaten felsefesini ilk şekillendirenlerdi. Daha sonra Spinoza ile tanışmış ve ondan pek çok konuda etkilenmiştir.[83] Edebî anlamda 17. yy Fransız Edebiyatı ve aynı dönem Fransız ahlakçılarını da bolca okuma fırsatı bulmuştur. [84],[85] Bundan başka Pascal ve Stendhal'de listesindedir.[86]
Paul Bourget'in Organizm'i de Nietzsche'yi etkilemiştir.[87] Ayrıca Rudolf Virchow ve Alfred Espinas aynı şekilde etkilemiştiler.[88]Nietzsche daha sonra Friedrich Lange'den Darvinizm'i öğrendi.[89]Charles Baudelaire'nin pek çok kitabını okudu.[90] Tolstoy'un Din Nedir?, Ernest Renan'ın isa'nın Hayatı ve Dostoevsky'nin Ecinniler kitapları kütüphanesindedir.[90][91] Ralph Waldo Emerson'dan pek çok kitap okumuştur.
Niccolo Machiavelli'de ayrıca kütüphanesinde yer tutar.
Nietzsche'nin Etkileri [değiştir]
Nietzsche, felsefeye öldükten sonra nüfuz etmiştir. En ünlü eseri Böyle Buyurdu Zerdüşt dünya klagibleri arasında yerini almıştır. Felsefe dışında, bazı siyasetçilerce Hitler'i etkilemekle suçlanmaktadır. Hitler, Nietzsche'yi gençken okumuştur ve ondan "militarizm" alanında etkilenmiştir. Dreyfus Affair Nietzsche'nin tahrif edilmiş yazılarından "Antisemitik" anlamda etkilenenlerdendir. Alfred Dreyfus kendini "Nietzscheans" olarak tanımlar.[92] Naziler Nietzsche'nin felsefesini kullanmışlardı; ancak bilindiği gibi Nietzsche bir Alman düşmanıdır. Bu etkiden ise kız kardeşi sorumludur.
Nietzsche Avrupalı filozoflardan, Michel Foucault, Gilles Deleuze, Jacques Derrida, Martin Heidegger, Albert Camus, Jean-Paul Sartre, Walter Kaufmann, R. J. Hollingdale, Alexander Nehamas, Georges Bataille ve Brian Leiter gibi isimleri etkilemiştir.
Nietzsche, örneği taklit edilemeyecek kadar benzersiz ve ürkütücüdür... [93]
Bütün kronolojisi [94] [değiştir]
Nietzsche ve Annesi
* 1844 15 Ekim: Nietzsche, Leipzig'in güney batısında Saksonya'da bir Prusya köyü olan Röcken'de Karl Ludwig Nietzsche adında papaz bir babanın oğlu olarak dünyaya gelir.
* 1849 30 Temmuz: Babasının ölümü.
* 1858: Naumburg yakınlarında Almanya'nın önde gelen Protestan yatılı okulu Schulpforta'ya kayıt yaptırır.
* 1864 Ekim: Teoloji ve filoloji öğrencisi olarak Bonn üniversitesi'ne kayıt yaptırır.
* 1865 Ekim: Nietzsche, Bonn'daki filoloji hocası F.W.Ritschl'in peşinden Leipzig'e gider ve eğitimine burada devam eder. Leipzig'de eski kitaplar satılan bir dükkânda Schopenhauer'in bir kitabını bulur[95] ve arkadaşlarına bundan böyle bir "Schopenhauer'ci" olduğunu açıklar.
* 1868 8 Kasım: Nietzsche'nin Leipzig'de Richard Wagner'le ilk buluşması.
* 1869 Şubat: Henüz doktorasını tamamlamamış olan Nietzsche, Ritschl'in tavsiyesi üzerine Basel üniversitesi klagib filoloji bölümüne genç yaşta öğretim görevlisi olarak atanır.
17 Mayıs: Nietzsche'nin Wagner ve Cosima'ya Tribschen'de ilk ziyareti.
28 Mayıs: Basel Üniversitesi'nde "Homeros ve klagib filoloji" üzerine bir açılış konuşması yapar.
* 1870 Ağustos: Nietzsche, Fransa-Almanya savaşı nedeniyle üniversiteden izin alır ve gönüllü sıhhiye eri olarak cepheye gider. Ama sağlığının bozulması nedeniyle iki ay sonra Basel'e geri döner.
Mid October, 1871. Erwin Rohde, Carl von Gersdorff ve Friedrich Nietzsche.
* 1871 Ocak: Basel Üniversitesi felsefe kürsüsüne yaptığı başvuru geri çevrilir. isviçre Alp'lerinden kalbi kırık bir şekilde ayrılır ve klagib filolog olarak mesleğinden giderek hoşnutsuz olmaya başlar, felsefeye yönelir. Bu yıldan sonra Nietzsche bozuk sağlığıyla sürekli bir mücadeleye girer.
* 1872 Ocak: ilk kitabı " Die Geburt der Tragödie aus dem Geiste der Mugib" (Müziğin Ruhundan Tragedya'nın Doğuşu) yayınlanır.
Şubat - Mart: Basel'de "eğitim kurumlarımızın geleceği" konulu halka açık seminerler verir.
22 Mayıs: Nietzsche, Bayreuth Tiyatrosu'nun temel atma töreni için Bayreuth'a giden Wagner'in 59. doğum gününde besteciye eşlik eder.
* 1876 Ağustos: I. Bayreuth festivali. Wagner'le dostluğu gölgelenir.
Eylül: Paul Ree ile birlikte Bayreuth'tan ayrılır.
Ekim: Basel Üniversitesi sağlığının bozuk olduğu gerekçesiyle Nietzsche'ye bir yıllık hastalık izni verir.
* 1878: "Menschliches, Allzumenschliches" (insanca, pek insanca) ilk bölümü Voltaire'e adanmıştır.
3 Ocak: Wagner Nietzsche'ye yeni yayımlanan eseri Parsifal'in bir kopyasını gönderir.
Mayıs: Nietzsche Wagner'e yazdığı son mektupla birlikte "insanca pek insanca: Özgür ruhlar için bir kitap" adlı çalışmasının bir kopyasını gönderir. Wagner'den tamamen kopar.
* 1879: insanca, pek insanca 'nın ikinci cilt birinci kısmı: Assorted opinions and maxims. Nietzsche sağlığının bozukluğu öne sürülerek Basel'deki kürsüsünden istifa etmeye zorlanır. Bundan sonraki on yıl boyunca otel odalarında ve pansiyonlarda yaşayan yalnız bir gezgin yaşamı sürecektir.
* 1880: insanca, pek insanca, ikinci cilt ikinci kısım: Gezgin ile Gölgesi.
Tümünü Göster