kimsenin gibinde değiliz. belki de adamların gözünden bakmak lazım olaya amk. belki de şapkayı önümüze koyup düşünmemiz lazım. hadi devletler hükümetler bize düşman olabilir, belirli niyetler besliyor olabilir ama o ülkelerin kamuoyları bile bizi gibine neden takmıyor? bunun üzerinde durmak lazım.

biz bağdatta, necefte hergün yüzlerce insanın ölmesini ne kadar umursuyoruz mesela? pakistanda yıllardır hergün bombalı saldıralar oluyor ne kadar umrumuzda? haberini bile yapmıyoruz amk. adamların gözünde yarattığımız imaj belki de necefle, küfeyle, islamabadla ankarayı, adanayı, bursayı bir görmelerine sebep oluyordur... o batılı dallamanın gözünde ıraklıdan, afganistanlıdan farkımız yok. sağolsun siyasetçi büyüklerimiz de, eskinin aksine, adamlardaki bu algıyı destekleyecek her türlü politikayı benimsiyor. artık ülkemizde her hafta bombaların patlaması, terör örgütlerinin cirit atması zaten bu zihniyetin bir sonucu değil mi? londrada, berlinde her hafta bir terör eylemi oluyor mu? ülkemizde dinle siyasetin içiçe gçrmesi de önemli. bu haliyle toplumumuza da yansıyor. mezhepçiliğe kadar gidiyor iş. fransada insanlar birbirlerinin hangi mezhepten olduğunu merak ediyor mu acaba? avrupalı siyasetçi politikasını dini ölçütlere göre belirler mi? bak mesela ırakta idare mezhepsel ve etnik ölçütlere göre belirleniyor. işte bu yapı ortadoğya, afganistana vs özgü bir yapı ve bizim öykündüğümüz saçmalık da bu. iran da buna benzer süreçlerle ortadoğlulaştı, biz de emin adımlarla ilerliyoruz. (laikliğin gözünü seveyim) yani sen ben biz, hangi siyasi görüşten olursak olalım, afganistana, pakistana, ıraka ne gözle bakıyorsak o umursamaz avrupalı da bize o gözle bakıyor ve biz de adamları haklı çıkarmak için elimizden geleni yapıyoruz.

ulan ışid-pyd-esad çatışmasında bile taraf tutuyoruz var mı ötesi... herkes bir grubu kendine yakın zütüyor amk. ya mezhepsel sebeplerle, ya etnisite çekimiyle ancak hiçbir ideolojik argüman yok ortada...

bence artık şuna karar vermeliyiz; biz ortadoğlu muyuz, avrupalı mıyız? veya başka seçenekler var mı? biz kimiz?

ben söyleyeyim, biz ne tarihsel olarak ne de kültürel olarak salt ortadoğlu değiliz arkadaşım. avrupalı desen salt avrupalı da değiliz. biz kökü ortaasyaya, bozkır geleneklerine dayanan, avrupayla, ortadoğuyla tarih içinde kültürel bağlar kurmuş, aşağı yukarı her toplumdan bir şeyler kapmış avrasyalı bir milletiz. bu kadar basit. ortadoğu pisliklerinden veya avrupa özentisinden tez vazgeçmeliyiz. bu açıdan bakınca hem devlet geleneği olarak hem de kültürel çeşitlilik olarak benzediğimiz kültür de bir diğer avrasya kültürü olan rus kültürüdür zannımca. bizim bunu bilip buna göre davranmamız lazım. bizim arabın kabile kavgasından doğmuş saçma sapan mezhep ayrımına dayanıp siyaset üretmemiz doğru değil. kerbelanın hiçbir tarafında biz yokuz ama nedendir bilinmez kerbelanın derdi bizi geriyor amk. o arabın utancı, bizimle ilgisi yok. biz o tarihte otağmızda kımızımızı içip, kopuz çalmakla meşguldük amk... bizim bu mezhep dangalozluğuyla işimiz yok. tarihte de asla böyle olmadık. dini olarak neyi tercih ettiysek stratejik sebeplerle tercih ettik. osmanlının sünni olması arap alimlerin çalışmaları, bizim sünniliği sevmemiz dolayısıyla değildir mesela. türk dünyası içinde ortaya çıkan üstünlük mücadelelerinde yaptığımız stratejik bir tercih. safevi şiayı tercih edince (ki şah ismailin büyük dedesi sünnidir) osmanlı da denge politikası gereği sünniliğini perçinlemiş ama bundan ötesi değil. şunu demek istiyorum, biz tarih içinde hiçbir zaman mezhepsel sebeplerle dış politika üretmemişiz. sadece bunu belli çıkarlar için kullanmışız. ilk defa dış politikamız bir mezhep saplantısına göre şekillendi ancak biz bundan daha büyüğüz.

bence kendimizi gözden geçirip, özümüzü hatırlayıp bir yandan da kendimizi yenilememiz gerekiyor. 10 kasım 1939'da yarım kalan işi tamamlamamız gerekiyor.

avrupalı bizim hakkımızda ne düşünüyor diye veya ortadoğudaki çatışmaların neresinde duralım diye oyanlmayı bırakmalıyız artık. kalvuzumuz da ortada...