christopher nolan kadar abartılan yönetmen yok

sinema tarihinde yok. açık ve net.
okumadan eksileyecekler de zaten beni haklı çıkaracağından sorun yok.
az milliyetçiyle, komünistle yani dinlemesini bilmeyen adamla kavga etmedim üniversitede normaldir bunlar.

(seviyeyi yükseltiyorum okumayan okumasın)

bu adam memento dışında sinemanın hakkını veren, en ufak bir değeri olan ikinci bir film daha yapmamıştır.
belki belki the following. o da belki. çok eksiği var ama umut vadediciydi.
o potansiyel tabi beklediğim sonuca ulaştı mı? ulaşmadı.
her sene çıkar birileri "yeni maradona" diye futbolda. o hesap.

hemen her filminde bir çok sahnede kameraman, görüntü yönetmeni ve ışıkçı hakimiyeti vardır.
bunları ayarlayan kendisi değil ışıkçıdır bu da sırıtır.
yanında staj yaptığım ve batman begins'te nolan'la çalışmış ingiliz bir yönetmenden de aksini duymadım.
hatta söylediğine göre sırf kendisi değil çalıştığı bir çok teknik elemandan bile "gibtirsin gitsin bir taktan anladığı yok" düşüncesi ile ayrılan bu adamın sinema dahisi ilan edilmesi harbi garip.
18-25 yaş arasına hitap eden, görüntüde bi taka benzeyen, esasen içi bomboş filmlerdir her yapıtı.

teknik kadroda da mutlu ayrıldığı tek tayfa yapımcı tayfası ve oyunculardır.
çünkü yapıtları para kazandırır yapımcı ona bakar ve oyuncuyla iyi geçinmeyi, canım cicim yapmayı, hatır nikah almayı bilir.
bunlar yönetmenlikse zaten kubrick kadar beceriksiz bir yönetmen yaşamamıştır sinema tarihinde.
çalıştığı oyuncuların yarısının pgibolojisini bozan, ağlatan kubrick evet.

bu ademin filmlerinin yaratıcı senaryoya sahip olduğunu düşünenler alternatif şunları izleyebilir.
existenz, 13th floor, the matrix, the next, the illusionist, cyper, 2001 a space odyssey, the fly, what dreams may come true, waking life, mulholland dr vs vs.
bunlar nolan filmlerinden önce çekilmiş, özellikle senaryo ve görüntü yönetmenliği açısından az veya çok benzer ezgiler taşıyan ve daha da başarılı olan filmlerden aklıma gelen bir kaçı.

jean pierre jeunet, coenler, martin scorsese, david lynch, woody allen, hatta belki tarantino bile sayılabilir bunlar gibi "yaşayan" sinema dahilerinin olduğu bir dönemde sinemadan bu kadar uzak tüccar bir karakterin sinema dahisi ilan edilmesi çok ama çok cahilcedir, acıdır.
en ortalama filmi çok kaliteymiş gibi satmaya kalkmış, ilginci satabilmiş de bir adamdır nolan.
işin de kolayını bulmuş ve para olan vasat kitleye yönelmiştir.
gibim gibim binlerce eksiği olan filmlerin orasına trip, burasına aksiyon koyarak, renk seçiminde de koyu tonları kullanarak çekmiştir.

ve bu yüzden de bu adama karşı olan pozitif ayrımcılığa, popülist yaklaşıma sonuna kadar karşıyım.

not: bu entry özellikle the prestige, batman begins, the dark knight ve inception filmleri baz alınarak hazırlanmıştır.

özet: nolan ortalama üstü eğlencelik amerikan filmi yapar. filmlerinde gerek senaryo, gerekse teknik açıdan her hangi ortalama bir hollywood filmi kadar ekgib vardır. sırf fazla kontrast kullandı diye iyi sanmayın filmlerini.

@7 her şeyden evvela lynch le nolan'ın adı yanyana bile anılamaz amk. woody allen da yönetmen olarak çok iyi olmasa da sinemada anlatım tekniklerine çok şey katmış bir adamdır. yani 21. yüzyıl sinema dahisi olarak gösterilebilir. bu saydıklarım direkt aklıma gelen ve yaşayan yönetmenler. "bla bla onlar öldü en iyi yaşayan bu nabak" denmesin diye yaşayanlardan seçtim.

@8 the illisionist, prestige'e karşı koydum evet. ve prestige den kalitesizse de bi tak bilmiyorum. prestige in senaryosu gibi senaryolar için "fancy" tabiri kullanılır. yani senaryo yazmak tasarımdır bir yerde. karakterler ve konunun uyumudur. al bak örnek veriyorum üşenmeden
"araba kaza yapınca ölmeyelim" sorununu çözecen farzet.
fikrin şu "fırlayan koltuk"
ama fırlayan adam yere düşmemeli?
"haa ozaman paraşüt"
iyi de fırlayan adam bir hızla fırlayacak karşıya çarpma ihtimali var?
"haa ozaman emliyet kemeriin önü böyle balon gibi olsun ciksin fırlayınca çarparsa ciksin"
iyi de ya sivri bi yere gelir patlarsa?
"o zaman dışında dış lastik olsun"
dış lastik koyarsak çok kalın olmaz mı görüntüsü?
"aman onu da inceltiriz kimse fark etmez.

bu bir nolan senaryo çözümüdür.
ama iyi bir kaza çözümü bildiğin üzere hava yastığı teknolojisidir.
daha iyisi çıkana kadar da en iyi çözüm budur.
daha iyi çözümü de gerçek sinemacılar yapacak zaten.

yani fikri attın hadi. oradan karmaşık olsun diye kıçı başı belli olmayan adamlar girsin senaryoya, oradan ver yansın tesla'yı, ordan tut insan kopyalamaya, oradan yok 100 defa gösteri yapmışa nerden başladııık nereye geldik. yani bu iki adamın sidik yarışının ne kadar taku çıkar yarışı. bunu neden yapıyo? çünkü yaratıcı senaryo yazmayı beceremediğinden yaratıcı olmayan senaryonun takunu çıkartıp zekiceymiş gibi satıyo. çok var bunlardan amk. bu kadar çorba karakterden ister istemez konu çıkıyor ama film çıkıyo mu? eeeeh işte pahalı prodüksiyon olduğundan seyirlik. türkiyede çeksen aynı konuyu aynı şekilde, sırf harcayacağın para az olduğunda, yani teknik pşaral kalite biraz düştüğünde dönüp bakılmayacak filmler çıkacak ortaya. özetle karmaşıklaştır karmaşıklaştır, uzat uzat bi tak sansın millet. bu nolan taktiğidir. ha tabi basit olduğundan da insanlar anlıyo konuyu, ama bunun aslında basit olduğunu anlamıyo karmaşık satıldığından bi tak anladım sanıp kendilerini zeki hissedecekler. inception dediğin de onun tavan noktası amk. senaryoyu the matrix'le karşılaştırıyolar. e yazıklar olsun ne diyeyim. iki senaryo yazsan ömründe bunu anlardın kaz beyin.

@17 bu tarz disiplinlerde çerçevesi çizilmiş belirli kurallar bütünü vardır.
yani bana, sana, ona göre olmayan şeyler. notalar gibi.
seversin, sevmezsin hiç karışmam saygım vardır. atıyorum ismail yk dinleyene de saygım sonsuz.
ikisini alanlarında muadil tutmuyorum ama popülerlik babında diyorum.
sevip sevmeme değil yani olay. "büyük yönetmen" dersen kavga çıkar diyorum. "çok iyi film. hmmm zekiice" falan dersen de.
"çok beğendim" başka, "çok iyi, başarılı" başka.

her türde kurallar vardır ve bunu zorlayanlar, yıkanlar, yeniden şekillendirenler de o türün dahileridir.
10larca teknik gelişim yapan, yeni kurgular teknikleri katan welles gibi. sinemayı şekillendirdi adam. bunlardır iyi yönetmen.
yıllardır var olan tezgahın en ekmeğini yağını yiyenler değil.
kabul edersin etmezsin, düşüncem bu.

farzımahal ismail yk örneği.
tamam belki en iyilerden görülmüyo şu anda ama hatırı sayılır bir seveni var sonuçta.
bunu nolan'a endekslemek için şu anda türkiye'de müzik konusunda özellikle belli bir eğitimi olan kesimi yok ettik farz edelim.
tarihte bile ismail yk mükemmel bir şakıcı olarak kalabilirdi.
neden?
"amaaan seviyoz işte" diyen adamlar yüzünden. nota bile bilmeyen adamlar yüzünden.
dahası ismail yk müzikten anlmayan adam da değildir. hatta kendisi de söyledi defalarca "düzgün iş yaptım satmadı. insanlar bunu istiyolar, ben de bunu yapıyorum diye".

özetle ismail yk nin gib gibi müzik yapması, hatta bunun da farkında olması hiçbir şeyi değiştirmiyor.
nolan örneği gibi.
popüler olmasını değiştirmiyor. veya insanların "çok eğlenceli şarkıları var yea" demesini de etkilemiyo.
ama eğer ki atıyorum konservatuvar mezunuysan veya türk sanat müziği eğitimi almış bir kimse olarak elinden bir şey gelmeyebilirdi.
kaldı kı bu durumdan rahatsız olmayacağın anldıbına gelmiyor bu.

e sen olsan napardın?
buna bir çözüm arardın.
"ulan ben daha iyisini yapayım madem" ilk çözüm zaten.
sırf "sen yap da izleyek" diyenleri engellemek için bile güzel çözüm.
ama onun da güzel sonuçlanması filmlerde olur tabi. inancın kırılabilir çünkü mevzunun iyi yapmak olmadığını hemen anlarsın.
misal yaparsın bu sefer senin gişen düşük olur da nolan'ı kıskanıyo derler alimallah.
yani daha iyisini sunsan bile insanların bunu benimsemeyeceğini düşünebilirdin. ki oluyo. atıyorum bi vavien bile inception'dan başarılı filmdir. gerek senaryo, gerek oyunculuk.
e dersin o zaman bari ismail yk nın ne olduğunu anlatayım kimse dinlemiyosa bile diyebilirsin. içini dökersin. yaptığım o.

dinlersiiin, dinlemezsin.

@46 vegibalı yarimi izledik am paparası o kadar da değil amk. güzelliğini geçtim çok samimi de filmdir.
hatta diyaloglar açısından bugün bile başarılı denecek bi film.
zaten ömer lütfi akad diyosun o kadar ders aldık radyo sinema'dan onu bilmemem mümkün mü amk?
bi baksan arkana adam neler yapmış hayret ediyosun.
zaten filmin sırf o güzelliği değil amk türk sinemasının kuruluşu da demek o filmler.
eğer bugün ki türkiye şartlarını da üzerine eklesen, o adımlar şimdi atılabilse 10 seneye avrupa'da hatırı sayılır bi sinema haline gelir türk sineması.
karını, otunu, takunu geçiyorum. sinemada adam gibi, bizden olan, doğduğumuz yerlerde geçen filmler izleriz.

ama nerde amk? insanları sinemaya kolundan tutarak zütürüyosun.
film yapıyosun "türk" deyince burun kıvırıyolar.
haklı oldukları yan var ama şuna tavım.
yani aynı memlekette yaşıyoruz, tanıdığız diye ona birbirimizi gibmeye hakkımız olduğuna dair bi inanç var insanlarda.
yaptığın iş para verilmeyi hak etmeyen bi işmiş gibi bi algı.
gitsen adamın dükkanına "bana şunlardan şunlardan ver ama para vermeyim" desen döve döve kovar ama senin yaptığın şey film olunca "başkasından kazansın canım"a biniyo iş.
çünkü onda ürün çok kişilere dağıtıyo, ama sende ürün tek çok kişi alıyo ya o dağılımda herkes kendine bakıyo.
türk filmi olunca bazıları duyarlı oluyo ama çoğunluk acımasızlaşıyo.
aynı mantıkta "iki gün sonra tv'de izleriz" var bi de.
türk filmi rahat düşer ya tv ye ondan sinemaya gitmek manası geliyo.

"tamam" diyosun "parası yok insanların onlar da haklı olan gelsin."
e böyle düşünüp türkiye'deki insanlara da hak veriyosun "sinema burada kazanmaz" deyip onu kabullenerek de giriyosun bu işe.
ama senin filmin için "paramız yok naabak" diyen adam avatar gibi gibko ki ne gibko filme milyon dolar veriyo yolluyo.
sinemada 2 izliyo 3 izliyo.
sorsan "sen de yap izleyek" der.
ulan 450 milyon harcama ne demek biliyomusun sen?
türkiyedeki 0-90 yaş aralığındaki herkesin bu filmi 2 şer defa izlemesi demek.
3. kez izlendiğinde de para kazanmaya başlarım demek.
ulan bu mu sinema amk oturup biraz zevk almaya bakın, bişeyler yakalayın, çok film izleyin diyosun.
o da olmuyo tabi
insanlar ayda bir film izleyince yetiyo güya.
sorsan vakit makit derler.
dıbını gibtiğimin dizileri kadar film izlense kültür patlaması yaşanır memlekette.
ama film ayda bir işte.
onda da avatar istiyo adam.

dediğim gibi ona da 6-7 milyon dolar veriyo yolluyo.
inception gibi derme çatma aksiyona "dahiyane!" diye methiyelerle, paralarla yolluyo.
bi de dizi esintisi gelirse kurtlar vadisi 4-5 milyon hasıt da ona.
bunların izleyici sayıların bakıyosun hay diyosun kalıbınızı gibeyim.
hani diyosun paranız yoktu?
hani diyosun zaman yoktu?

insanların bu gözü kapalılığını görünce bi daha onların açısından bakıyosun yine hak veriyosun.
millet işten anlamadığından, iyi adam da kazanamadığından türk filmine küskünlük var tabi.
e reklam yapılana gidiyo millet normal olarak.
türk diye reklamı yapılan film dabbe de amk.
"iiiilk türk korku"ymuş gibtir git.
hala dünyayı kurtaran adamın oğlunun ekmeğini yemeye çalışıyolar.
mehmet ali erbilin imdb bottom 250 de 3 tane filmi var hala film çekiyo.
sonra diyosun bari insanların istediğini biraz da kaliteli yapayım al çektik amk recep ivedik.
bütün o komedi filmleri atıyorum maskeli serisi, yeni hababamlar, destsere, dabbe mabbeden iyidir film olarak.
tabi adam para kazanınca bi rahatsızlık oldu ama yani çok başarısız değiller aslında.
ha sinemaya ne katıyo? sanki ona değer mi verir ki millet?
şahan öyle yapıyo 5 milyon kazanıyo, cem yılmaz kıçını yırtıyo prodüksiyonlu olsun bişey katalım diye o da 5 milyon kazanıyo.
halkın anlaması lazım yani öyle züte böyle yarak.

ha sonra vavien diye elle tutulur bi film yapıyosun yılda bir, ona da insanlar dönüp bakmıyo.
inception dedin mi bi gibe benzemeyen orta halli, sıfır karakter detayı olan, bin türlü senaryo ve kurgu hatası içeren filmi yalayıp yutarlar.
vavien'e burun kıvırırlar.
git bak beyazperdeye türkiye'deki sinema seyircisi o işte.
vavien 7, inception 9.5

geçen ekşide sığırın birisi inception'a laf ettim diye
"kusura bakma ama ben yarı amerikalıyım ve beğenirsin beğenmezsin ama şunu söyleyim tüm türkiye bi araya gelse onun yarısını çekemez" diye mesaj attı.
ulan dedim vavien? bundan kötü mü?
bişeyler dedi.
uzatmadım neyse.

gel gelelim aronofsky'ye. diyorum adamın dili var yönetmen yani hissediyosun filminde iyi de adam ama o pi'nin üzerine requiem olmadı be amk.
film boyu o kadar çok uyuşturucu kötüdür dedi ki çocuğa anlatır gibi artık sıkıldım tiksinmeden ziyade. ondan diyorum ergen filmi gibi diye.
fountain dersen de inception gibi filmleri giber, amenna giber ama benim açımdan (bak amcık otu seviyorum-sevmiyorum öznel eleştirisi burada giriyor) the fountain bi alex değil.
hatta evet requiem'e de basar ama nolursa olsun bi pi değil işte.
başarılı mı? bak gönül rahatlığıyla evet derim.
ama güzel mi dersen? güzel derim sadece aklıma geldikçe açıp bakmam.

o "hollywood gibliyo" muhabbetine de hiç girmeyelim. çünkü bu iyi olduğu kadar çok kötü anlamlara da gelebilir.
bi adamın iyi olduğu olmadığı hakkında bi kısas değil biliyonki yavşak konuşturma işte beni.
avatar dediğin filme 450 milyon dolar harcamış bi yerden bahsediyosun. şaka gibi amk.
yani adamların işi para girdi çıktısı.
ver 450 yi, al 2 milyar dolar. temiz iş tabi.
misal hollywood demişken gay ritchie'ye bak amk adam çiçek gibi eğlencelik, seyirlik, aynı zamanda kaliteli de filmler yapıyodu ama hollywood bariz yaramadı adama.
revolver'den sonra en kötü filmi sherlock holmes.
yani yine iyi tabi seyredilmeyecek film değil ama gay ritchie için bariz kötüydü.

o yüzden varsın sevmesinler jeunet'yi. bi yerde iyi bile amk.
neyse amk sen bana bulaşma ben dengesizim.
şu sıralar animasyonla uğraşıyorum ondan da biraz çok takılıyorum konuya.
belki yatırımcı bulursak uzun metraj animasyon filmi yaparız, yoksa da giberim napayım.

not: zütün kaşınırsa haber ver gelirim yine.