canımın istediği 5 kişiye birinci nesil fake

haklı olarak da birini yüzüne karşı övmek, onun felaketine sebep olabilir. çünkü sevdiği kimseyi övmek, aşırılığa kaçar ve yalan karışabilir. sevmediği kimseyi övmekte ise riya olabilir.

bazen bir kimseyi övmekle, övülen kimse sevinir, kendini beğenir, insanlar beni örnek alsın diye gösterişe kapılabilir. kendini diğer insanlardan üstün görebilir. halbuki kendini aciz, ekgib, günahkâr gören, kibirlenemez, salih amel işlemeye ve haramlardan daha çok sakınmaya gayret eder. kendisini başkalarından üstün gören kimse ise, bütün faziletlerden mahrum kalır. övülen kimse, kendisinde bir şeyler olduğunu zanneder. resulullah efendimizin yanında birisini övdüler. övene, (onun boynunu kestin, duyarsa iflah olmaz) buyurdu. (buhari, müslim)

birini övmek, onun kibirlenmesine sebep olabilir. kibir ve ucub ise, insanı helak eder. hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(din kardeşinden bir ihtiyacını isterken onu övmekle söze başlamayın. böyle yapan onun belini kırmış olur.) [i̇bni lal]

(birbirinizi övmekten sakının. çünkü övmek onu boğazlamaktır.) [i̇bni mace]

(kişiyi yüzüne karşı övmek, onu boğazlamaktır.) [i̇. ebiddünya]

bizi öven bize iyilik etmiş olmaz. bizi arkadan hançerlemiş olur. onun için övenlerin sözlerine itibar etmemeli. i̇ki hadis-i şerif meali:
(meddahların [herkesi övenlerin, yağcıların] yüzüne toprak saçın!) [müslim, tirmizi]

(meddahların ağzına toprak atın.) [i̇bni hibban]
(toprak saçmak, onu aşağı bilmek, sözlerine değer vermemektir.)

i̇yileri övmek uygun olmayınca, fâsıkları, yani açıktan günah işleyenleri övmek hiç uygun olmaz. bir hadis-i şerif meali:
(fâsık övüldüğü zaman allahü teâlâ gazaplanır.) [i̇bni ebiddünya, beyheki]

bizi övenlerin tesiri altında kalmak da uygun değildir. i̇nsanların övmesiyle, yermesini bir kabul edenler makbul insanlardır. birisini tenkit ettiğiniz zaman üzülmüyor, haktan ayrılmıyorsa, övünce de sevinmiyorsa, o kimse salih biridir. hazret-i ömer, kendisini öven birine, (beni de, kendini de helak mı edeceksin) buyurdu. bir âlim de, kendini yüzüne karşı övene buyurdu ki: (beni niçin övüyorsun? öfkeli iken tecrübe ettin de beni halim selim mi buldun? benimle yolculuk ettin de iyi biri olarak mı gördün? bana bir emanet verdin de buna riayet ettim mi? bilmediğin kimseyi nasıl översin?)
övülmeyi sevmek felakettir. hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(övülmeyi sevmek, insanı kör ve sağır eder. kusurlarını görmez olur. doğru sözleri, verilen nasihati işitmez olur.) [deylemi]

(din işlerine, insanların sizi övmeleri arzusunu karıştırmaktan sakının. sonra amelleriniz boşa gider.) [deylemi]

(cennetin ebedi nimetlerini isteyen, övülmekten hoşlanmasın.) [deylemi]

bir insan için ölüm anı mühimdir. yani imanla gitmek mühimdir. ölürken imanla gitmeyen kimseyi hayatında övmek neye yarar? kendimizi övmek, övenlere ses çıkarmamak, bilmediğimiz insanları övmek uygun olmaz. allahü teâlâ, bize iman gibi büyük bir nimet ihsan etmiştir. bununla övünebiliriz. ancak son nefese kadar bu imanı muhafaza edip etmeyeceğimiz belli değildir. bunun için daima korku içinde yaşamak, haramlardan kaçmak, dinimizin bütün emirlerini yapmak ve allah’ın rahmetinden ümit kesmemek gerekir.

i̇lmin faydasını görmek için
sual: i̇lmi hangi maksatla öğrenmeli ki faydasını görelim?
cevap
i̇lmi, yalnız allah rızasını kazanmak için öğrenmek gerekir. başka maksatlarla öğrenmek, caiz değildir. hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(kim âlimlere övünmek, sefihlerle, cahillerle, aklı noksan olanlarla münakaşa etmek, onları susturmak, insanların teveccühünü kazanmak için ilim öğrenirse, allahü teâlâ onu cehenneme atar.) [tirmizi, i̇bni mace]

(âlimlere övünmek, sefihlerle mücadele etmek maksadıyla ilim tahsil etmeyin! toplantılarda ilimle üstünlük taslamayın! böyle yapanın gideceği yer, cehennemdir cehennem.) [i̇bni mace]

(allah rızasından başka maksat için ilim öğrenen veya ilmini dünya menfaatine alet eden, cehennemdeki yerine hazırlansın!) [tirmizi]

i̇lmi yukarıda bildirilen maksatlarla öğrenmek caiz olmadığı gibi, allah rızası için öğrenip de yukarıdaki maksatlarla kullanmak da caiz değildir. i̇lmi ile övünmek de allah rızasına aykırıdır. hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(bir kavim çıkar, kur'an okuyup "kim bizden daha iyi bilir? kim, bizden daha fazla fıkıh bilgisine sahiptir?" der. i̇şte bunlar, cehennem yakıtıdır.) [taberani]

(vallahi bir zaman gelecek, insanlar kur'anı öğrenecek ve okuyacaklar. sonra, "biz okuduk, öğrendik. bizden hayırlı daha kim var?" diyecekler. i̇şte onlar cehennem odun