büyük feta imparatorluğu

Tarih [değiştir]
Kore tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. M.Ö dönem incelendiğinde Koreliler'in Türklerden geldiğine dair bilgiler vardır. Asya tarihine bakıldığında Koreliler kuzeyden göç etmişler ve daha sonraları Kendilerini Hanguk olarak isimlendirmişlerdir.[kaynak belirtilmeli] Çin’in eline geçtikten sonra, Budizm ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında Japonlar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, 1945 yılına kadar sürdü. II. Dünya Savaşı'nda Japonya’nın yenilmesinden sonra Güney Kore’yi ABD, Kuzey Kore’yi de SSCB işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist, güneyde demokratik rejim kurulmuş oldu. SSCB nin yıkılışı ve Komünizmin çöküşüne rağmen iki ayrı ülke durumunda yaşayan halklar tekrar birleşememiştir. Özellikle Kore Savaşı'nda bunun nedenleri belirtilmişltir.

Geongukjunbiwiwonhoe (Devlet Kurma Hazırlık Komitesi) Inchon şubesini ziyaret eden ABD askerleri
Kore Cumhuriyeti kuruluş kutlama töreni (15 Ağustos 1948)
Yi Seungman
Chang Myon USAMGIK [değiştir]
8 Ağustos 1945'te USAMGIK (The United States Army Military Government in AK>orea) tarafından yönetilmeye başlanmış ve 15 Ağustos 1948'de Kore Cumhuriyeti kurulmuştur.

Kore Savaşı [değiştir]
Ana madde: Kore Savaşı
25 Haziran 1950'de Sovyet subaylarının kumandasındaki Kuzey Kore birlikleri, yarımadanın tamdıbına komünizmi kabul ettirmek için Güney Kore’ye saldırmıştır. Bunun üzerine BM, Güney Kore’nin kurtarılmasına karar verdi. Bölgeye BM askerleri gönderildi. Bu orduya Türkiye, bir tugayla katıldı. Yapılan görüşmeler neticesinde 27 Temmuz 1953'te ateşkes imzalandı. 38. Paralel Güney Kore ile Kuzey Kore arasında sınır kabul edildi.

Savaş sonrası, Başkanlık sistemine dayalı rejime geçildi. Kuzey Kore ile birleşme devamlı gündemde olup, yakın bir zamanda tek devlet haline gelmeleri ümit edilmektedir.

Kore Savaş'ında Bir Dost:"Türkler" [değiştir]
Savaş'ın başlaması üzerine ABD Birleşmiş Milletler'den daha fazla asker ve mühimmat talep etmiştir. Türkiye ilerde NATO'ya girebilmek için bu talebe önemli bir cevap vermiştir. ikinci Dünya Savaşı'nın izleyecilerinden olan Türkiye ABD nin talebi üzerine General Tahsin Yazıcı komutasında bir tümeni Güney Kore'ye gönderdi. Türkiye'nin savaşa girmesi aynı zamanda savaşında kaderini belirlemişti.Çin Birlikleri tarafından kuşatılan ABD birliklerine ait karargahın kuşatılmasında Genral Tahsin'in ve askerlerinin başarısı ve buna benzer bir çok önemli en tehlikeli görevlerde Türk birliklerinin başarısı savaşı 38. paralelin altından tekrar yükseltmiştir. Türkiye savaşa iki ülkeyi, SSCB ve ABD gibi birbirine düşman etmek için değil birleştirmek ve adaleti sağlamak için savaşa girdi başka bir neden olarak...

Birinci Cumhuriyeti (Ağustos 1948 - Nisan 1960) [değiştir]
1948 yılında Yi Seungman başkan seçilmiştir.　3 milyon Korelinin öldüğü savaştan sonra ciddi ekonomik, sosyal ve politik sorunlar ortaya çıktı.

19 Nisan Devrimi ve ikinci Cumhuriyet (Nisan 1960 - Mayıs 1961) [değiştir]
19 Nisan 1960'da Yi Seungman, öğrencilerin etkili rol oynadığı bir ayaklanma sonucunda cumhurbaşkanlıktan çekilmiştir (4·19혁명). Ağustos 1960'da demokratik partiden Chang Myon (장면 / 張勉)[3] başbakan olup hükûmeti kurmuş ve Hoe Jeong (허정 / 許政) cumhurbaşkanlık yetkisini vekaleten kullanmıştır.

16 Mayıs Askerî Darbesi [değiştir]

Park Chunghee1961 yılında 2. Ordu komutan yardımcısı Tümgeneral Park Chunghee (박정희 / 朴正熙)[4]liderliğinde bir darbeyle devrildi (5·16 군사 정변). Park Devleti Yeniden Yaptırma Yüksek Konseyi (국가재건최고회의 / 國家再建最高會議) adli cuntayı kurarak yönetimi eline almıştır.

Üçüncü Cumhuriyet (Ağustos 1963 - Ekim 1972) [değiştir]
1963'te Park'ın başkan seçilmesiyle Üçüncü Cumhuriyet dönemi başlamıştır. Bu dönem Kore'nin hızlı bir kalkınma sürecinin başlangıcı oldu. Park chaebolları (재벌 / 財閥: Büyük holdingler) destekleyerek özelleştirilmiş firmaları çoğalttı ve ürettikleri ürünlerin kârı ile hükûmet giderlerini karşılamaya başladı. Ekonomik yönden "Han Nehri Mucizesi" (한강의 기적 Hangang ui gijeok / 韓江의奇蹟) olarak anılan büyük bir büyüme sağlandı.

Vietnam Savaşı [değiştir]
Ana madde: Vietnam Savaşı
ABD'nin isteğiyle Güney Kore Vietnam Savaşı'na katılmış ve 1964'te deniz kuvvetleri birliklerini yollamıştır. Ekim 1965'te "Vahşi Kaplan Birliği" (Maengho Budae, 맹호부대 / 猛虎部隊) lakaplı Başkent Mekanize Piyade Tümeni (Sudo Gigyehwa Bobyeong Sadan, 수도기계화보병사단 / 首道機械化步兵師團), "Beyaz At Birliği" (Baengmabudae, 백마부대 / 白馬部隊) lakaplı 9. Piyade Tümeni {Je 9 Bobyeong Sadan, 제9보병사단, 第9步兵師團) ve "Mavi Ejderha Birliği" (Cheongnyong Budae, 청룡부대　/ 靑龍部隊)　lakaplı 2. Deniz Piyade Tugayı (Je 2, 제2해병여단　/ 第2海兵旅團) dahil olmak üzere kara birliklerini de yollamış ve 23 Mart 1973'te Vietnam'dan çekilinceye kadar resmî açıklamasına göre 41.450 Vietnamlı öldürmüştür. Kore askerleri ırza geçme ve katliamlar gibi savaş suçları işlemiş[5] ve Lai Daihan denilen melez çocukları bırakmışlardır.2001 yılında Güney Kore Devlet Başkanı Vietnam'a bu konuda özür dile getirmiştir.[6]

Ticaret [değiştir]
Güney Kore ticaretinin önemli bir kısmını ABD ve Japonya ile yapmaktadır. Son zamanlarda ekonomisini geliştirerek serbest-pazar ekonomosinde Asya'da 4. Dünyada ise 15. sıraya kadar yükselmiştir.2009 da birçok gelişen ülkenin tersine 2009 un ikinci çeyreğinde %2.6 gelişme sağlamıştır. Ağır sanayide önemli şirketleri barındırmaktadır. Bunlardan birkaçı Samsung , Hyundai-Kia , LG ve SK dir. Ülkenin ekonomideki en büyük şehri Seul olup genel ticaret alanları ; elektronik , otomobil üretimi , gemi yapımı , kimyasallar , demir-çelik ve tekstildir.

Pueblo Olayı [değiştir]
Ana madde: USS Pueblo (AGER-2)
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Silmido Olayı [değiştir]
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Dördüncü Cumhuriyet (Ekim 1972 - Ekim 1979) [değiştir]
17 Ekim 1972 tarihli Anayasa değişikliğiyle Dördüncü Cumhuriyet dönemi başlamıştır. Hükûmeti askeri kurallar ile yönetmeye başladı. Yönetimi boyunca bir sürü gözde görülür yolsuzluk olayları meydana geldi.[kaynak belirtilmeli] 1979 yılında grev dalgaları ve eylemleri yoğunlaştır.

Kim Daejung'un kaçırılması [değiştir]
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Mun Segwang Olayı [değiştir]
15 Ağustos 1974'te Park'ın eşi Yug Yeongsu (육영수 / 陸英修), Seul'un Namsan tepesinde düzenlenen Gwangtakjeol (광복절 / 光復節; Kurtuluş yıldönümü) kutlama töreninde Chongryeon (Tam adı: Jaeilbon Joseonin Chongnyeonhapoe, 재일본 조선인 총련합회 / 在日本朝鮮人總聯合會; Japonya'da ikamet eden Kuzey Korelilerin örgütü)'nin desteklediği Mun Segwang (문세광 / 文世光)'ın giriştiği suikast sonucu vurularak öldürülmüştür (Munsegwang Sageon 문세광 사건).

26 Ekim Olayı [değiştir]
Cumhurbaşkanı Park 26 Ekim 1979'da KCIA başkanı Kim Jaegyu (김재규 / 金載圭) tarafından vurularak öldürülmüştür (10・26사건). Başbakan Choi Kyuhah (최규하 /崔圭夏) başkan olmuş ve genelkurmay başkanı Jeong Seunghwa (정승화 / 鄭昇和) komutasında sıkıyöneti ilan edilmiştir.

12 Aralık Askerî Darbesi ve Beşinci Cumhuriyet (Mart 1981 - Şubat 1988) [değiştir]

Chun Duhwan
No Taeu
Kim Yongsam
Kim Daejung
No Muhyon

Tarih [değiştir]
Kore tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanır. M.Ö dönem incelendiğinde Koreliler'in Türklerden geldiğine dair bilgiler vardır. Asya tarihine bakıldığında Koreliler kuzeyden göç etmişler ve daha sonraları Kendilerini Hanguk olarak isimlendirmişlerdir.[kaynak belirtilmeli] Çin’in eline geçtikten sonra, Budizm ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında Japonlar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, 1945 yılına kadar sürdü. II. Dünya Savaşı'nda Japonya’nın yenilmesinden sonra Güney Kore’yi ABD, Kuzey Kore’yi de SSCB işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist, güneyde demokratik rejim kurulmuş oldu. SSCB nin yıkılışı ve Komünizmin çöküşüne rağmen iki ayrı ülke durumunda yaşayan halklar tekrar birleşememiştir. Özellikle Kore Savaşı'nda bunun nedenleri belirtilmişltir.


Geongukjunbiwiwonhoe (Devlet Kurma Hazırlık Komitesi) Inchon şubesini ziyaret eden ABD askerleri
Kore Cumhuriyeti kuruluş kutlama töreni (15 Ağustos 1948)
Yi Seungman
Chang Myon USAMGIK [değiştir]
8 Ağustos 1945'te USAMGIK (The United States Army Military Government in AK>orea) tarafından yönetilmeye başlanmış ve 15 Ağustos 1948'de Kore Cumhuriyeti kurulmuştur.

Kore Savaşı [değiştir]
Ana madde: Kore Savaşı
25 Haziran 1950'de Sovyet subaylarının kumandasındaki Kuzey Kore birlikleri, yarımadanın tamdıbına komünizmi kabul ettirmek için Güney Kore’ye saldırmıştır. Bunun üzerine BM, Güney Kore’nin kurtarılmasına karar verdi. Bölgeye BM askerleri gönderildi. Bu orduya Türkiye, bir tugayla katıldı. Yapılan görüşmeler neticesinde 27 Temmuz 1953'te ateşkes imzalandı. 38. Paralel Güney Kore ile Kuzey Kore arasında sınır kabul edildi.

Savaş sonrası, Başkanlık sistemine dayalı rejime geçildi. Kuzey Kore ile birleşme devamlı gündemde olup, yakın bir zamanda tek devlet haline gelmeleri ümit edilmektedir.

Kore Savaş'ında Bir Dost:"Türkler" [değiştir]
Savaş'ın başlaması üzerine ABD Birleşmiş Milletler'den daha fazla asker ve mühimmat talep etmiştir. Türkiye ilerde NATO'ya girebilmek için bu talebe önemli bir cevap vermiştir. ikinci Dünya Savaşı'nın izleyecilerinden olan Türkiye ABD nin talebi üzerine General Tahsin Yazıcı komutasında bir tümeni Güney Kore'ye gönderdi. Türkiye'nin savaşa girmesi aynı zamanda savaşında kaderini belirlemişti.Çin Birlikleri tarafından kuşatılan ABD birliklerine ait karargahın kuşatılmasında Genral Tahsin'in ve askerlerinin başarısı ve buna benzer bir çok önemli en tehlikeli görevlerde Türk birliklerinin başarısı savaşı 38. paralelin altından tekrar yükseltmiştir. Türkiye savaşa iki ülkeyi, SSCB ve ABD gibi birbirine düşman etmek için değil birleştirmek ve adaleti sağlamak için savaşa girdi başka bir neden olarak...

Birinci Cumhuriyeti (Ağustos 1948 - Nisan 1960) [değiştir]
1948 yılında Yi Seungman başkan seçilmiştir.　3 milyon Korelinin öldüğü savaştan sonra ciddi ekonomik, sosyal ve politik sorunlar ortaya çıktı.

19 Nisan Devrimi ve ikinci Cumhuriyet (Nisan 1960 - Mayıs 1961) [değiştir]
19 Nisan 1960'da Yi Seungman, öğrencilerin etkili rol oynadığı bir ayaklanma sonucunda cumhurbaşkanlıktan çekilmiştir (4·19혁명). Ağustos 1960'da demokratik partiden Chang Myon (장면 / 張勉)[3] başbakan olup hükûmeti kurmuş ve Hoe Jeong (허정 / 許政) cumhurbaşkanlık yetkisini vekaleten kullanmıştır.

16 Mayıs Askerî Darbesi [değiştir]

Park Chunghee1961 yılında 2. Ordu komutan yardımcısı Tümgeneral Park Chunghee (박정희 / 朴正熙)[4]liderliğinde bir darbeyle devrildi (5·16 군사 정변). Park Devleti Yeniden Yaptırma Yüksek Konseyi (국가재건최고회의 / 國家再建最高會議) adli cuntayı kurarak yönetimi eline almıştır.

Üçüncü Cumhuriyet (Ağustos 1963 - Ekim 1972) [değiştir]
1963'te Park'ın başkan seçilmesiyle Üçüncü Cumhuriyet dönemi başlamıştır. Bu dönem Kore'nin hızlı bir kalkınma sürecinin başlangıcı oldu. Park chaebolları (재벌 / 財閥: Büyük holdingler) destekleyerek özelleştirilmiş firmaları çoğalttı ve ürettikleri ürünlerin kârı ile hükûmet giderlerini karşılamaya başladı. Ekonomik yönden "Han Nehri Mucizesi" (한강의 기적 Hangang ui gijeok / 韓江의奇蹟) olarak anılan büyük bir büyüme sağlandı.

Vietnam Savaşı [değiştir]
Ana madde: Vietnam Savaşı
ABD'nin isteğiyle Güney Kore Vietnam Savaşı'na katılmış ve 1964'te deniz kuvvetleri birliklerini yollamıştır. Ekim 1965'te "Vahşi Kaplan Birliği" (Maengho Budae, 맹호부대 / 猛虎部隊) lakaplı Başkent Mekanize Piyade Tümeni (Sudo Gigyehwa Bobyeong Sadan, 수도기계화보병사단 / 首道機械化步兵師團), "Beyaz At Birliği" (Baengmabudae, 백마부대 / 白馬部隊) lakaplı 9. Piyade Tümeni {Je 9 Bobyeong Sadan, 제9보병사단, 第9步兵師團) ve "Mavi Ejderha Birliği" (Cheongnyong Budae, 청룡부대　/ 靑龍部隊)　lakaplı 2. Deniz Piyade Tugayı (Je 2, 제2해병여단　/ 第2海兵旅團) dahil olmak üzere kara birliklerini de yollamış ve 23 Mart 1973'te Vietnam'dan çekilinceye kadar resmî açıklamasına göre 41.450 Vietnamlı öldürmüştür. Kore askerleri ırza geçme ve katliamlar gibi savaş suçları işlemiş[5] ve Lai Daihan denilen melez çocukları bırakmışlardır.2001 yılında Güney Kore Devlet Başkanı Vietnam'a bu konuda özür dile getirmiştir.[6]

Ticaret [değiştir]
Güney Kore ticaretinin önemli bir kısmını ABD ve Japonya ile yapmaktadır. Son zamanlarda ekonomisini geliştirerek serbest-pazar ekonomosinde Asya'da 4. Dünyada ise 15. sıraya kadar yükselmiştir.2009 da birçok gelişen ülkenin tersine 2009 un ikinci çeyreğinde %2.6 gelişme sağlamıştır. Ağır sanayide önemli şirketleri barındırmaktadır. Bunlardan birkaçı Samsung , Hyundai-Kia , LG ve SK dir. Ülkenin ekonomideki en büyük şehri Seul olup genel ticaret alanları ; elektronik , otomobil üretimi , gemi yapımı , kimyasallar , demir-çelik ve tekstildir.

Pueblo Olayı [değiştir]
Ana madde: USS Pueblo (AGER-2)
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Silmido Olayı [değiştir]
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Dördüncü Cumhuriyet (Ekim 1972 - Ekim 1979) [değiştir]
17 Ekim 1972 tarihli Anayasa değişikliğiyle Dördüncü Cumhuriyet dönemi başlamıştır. Hükûmeti askeri kurallar ile yönetmeye başladı. Yönetimi boyunca bir sürü gözde görülür yolsuzluk olayları meydana geldi.[kaynak belirtilmeli] 1979 yılında grev dalgaları ve eylemleri yoğunlaştır.

Kim Daejung'un kaçırılması [değiştir]
Taslak olan bu alt başlığı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Mun Segwang Olayı [değiştir]
15 Ağustos 1974'te Park'ın eşi Yug Yeongsu (육영수 / 陸英修), Seul'un Namsan tepesinde düzenlenen Gwangtakjeol (광복절 / 光復節; Kurtuluş yıldönümü) kutlama töreninde Chongryeon (Tam adı: Jaeilbon Joseonin Chongnyeonhapoe, 재일본 조선인 총련합회 / 在日本朝鮮人總聯合會; Japonya'da ikamet eden Kuzey Korelilerin örgütü)'nin desteklediği Mun Segwang (문세광 / 文世光)'ın giriştiği suikast sonucu vurularak öldürülmüştür (Munsegwang Sageon 문세광 사건).

26 Ekim Olayı [değiştir]
Cumhurbaşkanı Park 26 Ekim 1979'da KCIA başkanı Kim Jaegyu (김재규 / 金載圭) tarafından vurularak öldürülmüştür (10・26사건). Başbakan Choi Kyuhah (최규하 /崔圭夏) başkan olmuş ve genelkurmay başkanı Jeong Seunghwa (정승화 / 鄭昇和) komutasında sıkıyöneti ilan edilmiştir.

12 Aralık Askerî Darbesi ve Beşinci Cumhuriyet (Mart 1981 - Şubat 1988) [değiştir]

Chun Duhwan
No Taeu
Kim Yongsam
Kim Daejung
No Muhyon