borsa dustu

borsa nedir nasıl oynanır, borsaya nasıl girilir, borsa nasıl çalışır
borsa nedir nasıl oynanır, borsaya nasıl girilir, borsa nasıl çalışır konularında meraklıları için bilgiler sunmaya çalışacağız. ayrıca hisse senedi fiyatı nasıl belirlenir, borsa neden düşer, neden yükselir konularını da incelemekteyiz. burada yer alan bilgilerin bir yatırım tavsiyesi niteliğinde düşünülmemesi önemle rica olunur.


sermaye piyasalarının kalbi türkiye’de i̇stanbul menkul kıymetler borsası’nda (i̇mkb) atmakta. binlerce hisse senedi alıcısı ve satıcısı, günlük işlem saatleri içerisinde hisse senedi alım ve satımı gerçekleştiriyor. peki borsa nedir nasıl oynanır, borsaya nasıl girilir, borsa nasıl çalışır?
borsa nasıl çalışır :borsa’da hisse senedi fiyatını piyasa yani alıcılar ve satıcılar belirler. arz-talep dengesine göre borsa yükselir veya düşer. ekonomi bültenlerinde duyduğumuz sıcak para girişi, nakit girişi nedeniyle borsa yükselirken, hisse senedini yatırımcılar elden çıkarmak isteyenlerin çoğunlukta olduğu bir durumda borsa düşer. bu sistemi bir örnek üzerinde anlatarak, hisse senedi alış-satış mekanizmasını yakından tanıyalım:
hisse senedi fiyatı nasıl belirlenir: hisse senedinin el değiştirmesi işlemi için doğal olarak bir alıcı ve bir satıcı gerekmekte. alıcının hisse senedi almak istediği fiyat ile satıcının satmak istediği fiyatın buluşması noktası, o hisse senedinin anlık fiyatını oluşturur. zaten borsaya iletilen emirlerin (yani alım veya satış isteği) gerçekleşmesi için öncelikle fiyata, bunun eşitliği durumunda emrin veriliş zamanına bakılır. yani yüksek fiyattan almak isteyen alıcıların ve düşük fiyattan satmak isteyen satıcıların emirleri daha önce gerçekleşir. örneğin elinizde garanti bankası hisse senedi bulunsun ve piyasadaki mevcut değeri 8 tl olsun. piyasaların açılmasına 15-20 dakika kala alış ve satış emirleri toplanmaya başlar. söz konusu emirlerin dengelendiği fiyat o günkü yeni başlangıç fiyatı olacaktır. eğer satıcılar ağırlıkta ise yeni fiyatın 8 tl’nin altı olması beklenir, tersi bir durumda alıcılı bir seyirde yeni fiyat daha yüksek çıkacaktır. gün içinde milyonlarca tl değerinde hisse senedi söz konusu prensiple el değiştirir. piyasadaki anlık hisse senedi fiyatından daha düşük bir emir iletirseniz, satıcılar söz konusu fiyata düşmediği müddetçe emriniz gerçekleşmez. satıcı olarak anlık fiyattan yüksek bir fiyat isterseniz de alıcılar fiyatlarını yükseltmediği müddetçe beklemeniz gerekir.


borsa neden düşer, borsa neden yükselir? peki alıcılar ve satıcılar fiyatları neye göre karar veriyorlar? aslında bu kavram tamamen göreceli. herhangi bir şirketin hisse senedinin değeri, gelecekle ilgili beklentiler (satın almalar, elden çıkarmalar, yeni pazarlar), kar-zarar durumu, şirketle-sektörle-ülkeyle veya dünyayla ilgili gelişmeler, siyasi kaygılar, para piyasalarındaki durum gibi onlarca bilinmezden etkilenmektedir. bir çok hisse senedi hareketi basit mantıkla açıklanabilse de, bir çok anormal hisse senedi hareketinin nedeni çözülememekte veya spekülatif eylemler olduğu (yani suni olarak yüksek talep oluşturularak fiyatın artırılması gibi) düşünülmekte.
borsaya nasıl girilir? borsa’da işlem yapmak için herhangi bir aracı kuruluştan hesap açmanız gerekir, aksi takdirde direk borsadan hisse senedi alım-satımı mümkün değildir. aracı kuruluşlar bizim menkul değerler, eczacıbaşı menkul değerler, global menkul değerler, i̇ş menkul değerler (i̇ş yatırım), tacirler gibi şirketlerdir. söz konusu şirketler size aracılık ettikleri için her alım-satım işleminde küçük bir yüzde komisyon kesmektedirler. söz konusu menkul değerler şirketlerine doğrudan ulaşma imkanı kısıtlı olduğundan aracı bankalar kanalı ile borsaya girmeniz mümkündür. örneğin i̇ş bankasına müracaat ederek açacağınız bir yatırım hesabınızı, banka şubesinden imzalayacağınız bir sözleşme ile i̇ş yatırım menkul değerler ile bağlayabilirsiniz. benzer bir şekilde vakıfbank’tan açtığınız hesap vakıf menkul değerler aracılığıyla size borsa işlem yapma imkanı sağlar. bundan sonra internet bankacılığı veya menkul değerler şirketinin internet sitesi üzerinden borsadan hisse alıp satmak mümkün olabilir