biri borçlar hukukunu özet geçebilir miiiiiii

Borçlu, borcun bizzat ifa etmek zorunda değildir(ifanın gayri şahsiliği ilkesi). Bunun istisnası borçlunun borcunu bizzat ifasında alacaklının özel bir yararı olmasıdır. Kişisel edimli borçlar bu türdür. Buna karşılık maddi edimli borçlarda, özellikle cins borçlarında, alacaklının böyle bir özel yararı söz konusu olmaz. Ancak sözleşmeyle her türlü borcun bizzat borçlu tarafından ifa edeceği sözleşmeyle kararlaştırılabilir.
• Borcun bizzat borçlu tarafından ifası gereken borçlarda dahi borçlu yardımcı şahış kullanabilir.
Eğer alacaklının bir özel yararı yoksa sözleşmeyle aksi kararlaştırılmamış ise borç Borçlunun temsilcisi, vekilleri
ifa yardımcıları ve Sözleşmenin tarafı olmayan Üçüncü kişilerce de borç ifa edilebilir (borçlu yerine ikame edilen kişi ).
borcun ücüncü kişi tarafından ifası borçlunun bilgisi dahilinde veya haricinde olabilir.
Borç alacaklıya veya onun temsilcisine ifa edilmelidir. Alacaklının ifa için temsilcisi iradi veya kanuni temsilci olabilir. Borçlunun ifalası halinde iflas masasına, icra takibinde icra dairesine ifa yapılabilir.
Temsil yetkisi olmayan kişiye ifa borçluyu borçtan kurtarmaz alacaklı sonradan icazet verirse borç son erer. Borcun ifası için alacaklının borcu kabul ve kabul için gerekli hazırlıkları yapması lazımdır.
bazı hallerde 3.kişiye ifa edilmelidir borç: yasa gereği ve sözleşme gereği. yasa gereği:hakim kararı, iflas,haciz durumlarında bk ya bak.
ifa yeri : Borcun ifa edileceği yeri ifade eder. Alacaklı bu yerde yapılmayan ifayı kabul etmek zorunda değildir. ifa yeri ayrıca yetkili yargı yerini tayin, tazminatın miktarınıbelirleme, nefi ve hasarın intikali ile uygulanacak hukukun tayininde dikkate alınan bir noktadır. ifa yeri alacaklının yerleşim yeri gibi bir noktayı ifade edeceği gibi, şehir,köy semt gibi belli bir mahalli de ifade edebilir.ifa yeri seçimlik olarak da kararlaştırılabilir. Birden fazla yer de ifa yeri olarak öngörülebilir. Asıl edimle, feri edimlerin ifa yerleri farklı olabilir.ifa yeri sözleşmeyle ve işin niteliğine göre tayin edilemiyorsa BK 73.m.ye göre yasa tarafından belirlenen yerdir.bu maddeye göre para borcunda:alacaklının ifa anındaki yerleşim yeri parça borçlarında:sözleşmenin yapıldığı anda malın bulunduğu yer diğer borçlarda borcun doğduğu yer

ifa zamanı : Alacaklının borçludan. borcun ifasını talep ,dava edebileceği borçlunun borcu ifaya zorunlu olduğu ana ifa zamanı denir. Bu anda borç muaccel olur. Borçlunun temerrüde düşmesi, zamanaşımının başlaması için borcun muaccel olması gereklidir. Borçlunun, borç muaccel olmadan da borcu ifa edebilme yetkisi vardır. Bu bakımdan ifa edilebilirlikle muacceliyet farkıdır. Muacceliyet anı vade veya süre şeklinde belirlenir. Vade, kesin bir tarihi ifade eder 28 Ocak 2011 gibi. Süre ise bir zaman dilimini ifade eder.Üc ay,bir,iki hafta içinde gibi. Borcun ifa anı için bir vade veya süre tayin edilmemişse, borç,borç ilişkisi doğar doğmaz hemen muaccel olur.
ifa zamanının tayini :
ifa zamanısözleşmeyle açık olarak doğrudan düzenlene bileceği gibi dolaylı olarak da düzenlenen bilir. Vade gün ay yıl olarak belli bir takvim günü veya belli bir süre ise doğrudan vade tayini söz konusu olur. Vade,bir olaya bağlı olarak tayini dolaylı vade tayinidir. Kiraz hasat mevsimi, bağ bozumu, gibi.
TARAFlar belirlememişse bk 74 .devam ediyim mi erken ifa ifanın ispatı fln

Taraflar anlaşarak borç muaccel olmadan önce veya sonra vadeyi uzatabilirler, erteleyebilirler.Uzatma, erteleme sözleşmeleri asıl sözleşmenin şekline tabidir. Uzatma,erteleme, borlu için bir defi değil itiraz teşkil eder. Borçlu temerrüdde ise temerrüt hali sona erer. Zamanaşımı durur. Vade (uzatılmış ise yeni süre aksi öngürülmemiş ise önceki sürenin bittiği andan itibaren başlarrr.ifa iş günü ve iş saatlerinde yapılır. süreli vadede ifanın son günü tatile rastlarsa, ecel tatilin bittiği ertesi iş gününe uzar. Borcun tatil günü,iş saatleri dışında ifa edilebileceği kararlaştırılabilir.

erken ifa:Borç muaccel olmadan alacaklı borcun ifasını talep edemez ise de,borçlu BKya göreifa zamanı gelmeden önce de borcunu ifa edebilme yetkisine sahiptir. emme şu hallerde borçlunun erken ifa yetkisi yoktur.
1 Sözleşmeyle yasaklanmışsa
2 Sözleşmesinin niteliğinden halin icabından aksi anlaşılıyorsa.
Özellikle alacaklının erken ifayı ret etmekte özel menfaatleri varsa, alacaklı için erken ifa ekstra masraflara yol açacak ise. Borcun vaktinde ifası halinde alacaklının menfaatleri varsaiborçlu erken ifada bulunamaz. Kesin vadeli sözleşmelerde erken ifa caiz değildir. Erken ifa ancak, vadeye veya süreye bağlanmış borçlarda söz konusu olabilir
Alacaklı erken ifayı ret ederse temerrüde düşer. Faizli borçlarda, borçlu erken ifade bulunursa faiz tahakuku durur, işlemez.Borçlu erken ifa sebebiyle borç miktarında indirim talep edemez Bkya göre Aksi kararlaştırılabilir

2 tarafa borç yükleyen söz.de ifa
Aynı anda ifa ilkesi :Bu akitlerde ifa zamabı, vade,ecel, sözleşmeden veye işin niteliğinden anlaşılamıyorsaher iki tarafın borcu ayni anda muaccel olur, ancak bir taraf borcunu ifade etmedikceveya diğer tarafa borcunu ifayı önermedikce diğer taraftan borcun ifasını talep edemez.
ödemezlik defi: iki tarafa borç yükleyen akitlerde diğer tarafın borcunu ödemediğini ileri sürerek ifadan kaçınma hakkına ödemezlik defi denir. Bu defi itiraz değil teknik anlamda defidir. Bu defi ilişkinin başlangıcında muaccel olan karşılık borçlarda olduğu gibi sonradan farklı tarihlerde muaccel olacak karşılıklı edimlerde de geçerlidir. Kısmi ifa halindediğer taraftan aynı oranda ifa istenilebilir. Kısmi ifa halinda diğer tarafın bu ifa oranında ödemezlik defi sınırlanır. Ayıplı ifa halinde diğer taraf ödemezlik defi ileri sürebilir.Bir taraf erken ifada bulunmuşsa, diğer taraftan henüz muaccel olmayan borcunun ifasını isteyemez. Mahkeme ö.defini haklı görürse davayı ret değil davacınında kendi edimini karşılıklı ve aynı zamanda yerine getirmesi kaydıyla davalıyı ifaya mahkum etmelidir.Ödemezlik defini ileri süren temerrüde düşmekten kurtulur. Dava içinde ö.defileri sürülürse, zamanaşımını keser giberr. bunun şartları:
1Karşılık edimleri içeren bir sözleşme mevcut olmalıdır.
2Edimler arasında karşılıklılık olmalıdır.
Her iki edim fonksinel olarak biribirinin karşılığı olmalıdır. Ancak sözleşmenin asli edimleri biribirinin karşılığı olabilir. Kural olarak bir tarafın asli edimine karşılık diğer tarafın yan edimi karşılık oluşturmaz. Ancak yan edim olmaksızın asli edim bir değer taşımıyorsa durum faklıdır. Edimlerin karşlıklı değişim ilişkisi ilişkisi içinde olması lazımdır. Edimler aynı nitelikte ise, ödemezlik defi yerine takas defi geçer. Sözleşmenin taraflarının değişmesi ödemezlik definin varlığını etkilemez.
3Karşılıklı edimler mevcut ve muaccel olmalıdır.
Geçersiz sözleşmeler, dönülmüş feshedilmiş sözleşmelerde,bir tarafın edimi imkansız hale gelmiş sözleşmelerde ödemezlik defi ileri sürülemez. Ancak bu durumlarda taraflar ifade bulunmuş ve akdin geçersiz olması nedeniyle karşılıklı iade borcu mevcutsa BK uygulanır.

ifanın ispatı:Borcu sona erdiren sebep olarak ifa borçlu lehine sonuç doğurduğundan ifanın ispatı TMKya göre borçluya düşer. humk uyarınca ifa ancak yazılı deilil ile kanıtlanabilir. Maddi fiili ile ifa edilen borçlarda ,hizmet akdinde olduğu gibi ve yapmama borçlarında yazılı delile gerek yoktur.
BKifa için karineler koymuştur. Kira, faiz gibi belli zamanlarda ödenen borçlarda alacaklı itirazi kayıt koymadan bir taksit için makbuz veren alacaklı önceki taksitleri tahsil etmiş sayılmaktadır.Ana borç için makbuz verilmiş ise faizler de tahsil edilmiş sayılır. Alacaklı borç senedini borçluya iade etmiş ise, alacağını tahsil etmiş sayılır.