bir asker hikayesi

bekledik. saat 16.00 oldu. hiçbir haber yok. gidilen yer merkeze çok uzak. gidilen yerde hiç telsiz irtibatı yok. o zamanlar cep telefonu da çekmiyor o bölgeden. bekledik biraz daha. timleri bırakan helikopterler dönmüştü. hava kararmaya başlamıştı yavaş yavaş. yine hiç haber yok. ne oldu, ne bitti kimse bilmiyor. herkes endişeli. oda dar geliyor osman’a da, bana da.

binbaşı aytekin’in yanına çıktım, ‘’helikopterler niye hâlâ burada, hava kararıyor, ne zaman alacaklar timleri?’’ dedim. ‘’haber yok, irtibat yok, kurmaya çalışıyoruz.’’ dedi. tekrar aşağıya odaya indim. osman ‘‘ne oldu?’’ dedi. ‘‘bi tak yok, bunlar timleri orda bırakacak bu gidişle.’’ dedim.

yarım saat daha geçti. bir skorsky helikopteri indi piste. gene harekât merkezine çıktım. zart binbaşı, zurt yarbay hepsi haritanın başına toplanmışlardı. bir şeyler olduğunu anladım. hava iyice kararmıştı. ‘’ne oldu?’’ dedim istihbaratçı x yarbaya. ‘’çatışma çıkmış.’’ dedi.

‘‘ee?’’ dedim, ‘‘sonuç? çıkmış da ne olmuş?’’ ‘‘bilgi yok.’’ dedi. ‘‘bilmiyoruz, kimseyle irtibat yok.’’ dedi. ‘’ tabur hazır, atın bizi’’ dedim aytekin’e. '‘hava karardı, onun olması zor, bekliycez’’ dedi, kestirdi attı. x yarbay beni kolumdan tuttu, odadan dışarı çıkardı. bir köşeye çekti, ‘‘zayiat var, telsizler konuşmuyor, sen de ortalığı germe, ağzını sıkı tut, komutandan haber yok.’’ dedi.

bunun ne anlama geldiğini biliyordum neyzen, aşağıya indim, osman ‘’ ne oldu?’’ dedi, ben bişey demedim. ‘’timler pistten ayrılmasın, sen de oraya git, bekleyin, ben de gelicem.’’ dedim. yukarı çıktım, beş dakika kaldım, öğreneceğimi öğrendim, tekrar odama indim, dahilî hattan eşimi aradım.

- alo?
- xyz?
- efendim?
- bi şey söyliycem.
- evet?
- arzu’nun yanına git.
- niye?
- sen git işte.
- ne oldu, kötü bi şey mi var, söylesene?
- sen arzu hanım’ın yanına git, sonra da beraber necla’nın yanına gidin.
- ya söylesene, ne oldu, niye gidicez şimdi necla’ya, daha dün ordaydık?
- ...
- syby, söylesene, ne oldu?
- ...
- syby???
- ercan şehit.
- ...

denize düşmüş gül gibi düştük ateşe. ikimiz de.
...
komutan ve yüzbaşı ercan emir komutasındaki iki timimiz, uçarbirlik harekâtı ile saat 14.30’da x köyünün üç kilometre kuzeybatısına inmeyi müteakip, daha önce helikopterden görülen izlere doğru ilerlemeye başladı. bölge asgarî 90 cm., yer yer iki metreye ulaşan karla kaplıydı. derin kar üzerinde güçlükle ilerleyen timler, saat 15.30 civarında izlere ulaştı. yapılan incelemede, görülen izlerin insan izi değil, domuz izi olduğu anlaşıldı. izler, x köyünün 1,5 kilometre kuzeybatısındaki tepelerdeydi.

domuz izlerinin tespit edildiği tepeden doğu istikametinde boş x köyüne doğru ilerleyen timler, ercan’ın emriyle ikiye ayrıldı. 1’inci tim dereye yakın olarak güneyden ilerlerken, diğer tim ise komutan, binbaşı yavuz ve yüzbaşı ercan’la birlikte doğudaki boş evlere yaklaşmaya başladı. ikinci tim ve komutan ile yanındakiler boş evlerin yaklaşık 200 metre batısındaki üzerinde kavak ağaçları bulunan yayvan tepeye geldiler.

sadece bu görev için komutanın yanına görevlendirilen üstçavuş erol, üzerinde bulundukları yayvan tepedeki bazı ağaçların kesildiğini, bunun teröristlerin evlerde gizlenmiş olabileceğini gösteren bir emare olabileceğini, eve yaklaşacak olan personelin dikkatli olması gerektiğini söyledi. evlerin etrafında iki metreye yakın kar olmasına rağmen, tek bir ayak izi bile yoktu. bu arada ercan’ın dikkatini bir şey çekti. her taraf karla kaplı olmasına rağmen, yaklaştıkları evlerin bacaları kar tutmamıştı. yanındaki timi ikiye ayırdı, bir unsuru tim komutanıyla beraber evlerin güneyindeki dere yatağı istikametine gönderdi, diğer unsuru da bulundukları tepeye yerleştirerek, herhangi bir olumsuzlukta ateş desteği sağlamalarını istedi. ercan yanına iki habercisini ve bir uzman erbaşı alarak bulundukları tepe ile evler arasındaki karla kaplı açıklık alandan boş evlere doğru yaklaşmaya başladı. bu esnada birinci tim, 100 metre kadar geride, dere yatağı içerisindeydi.

ercan yanındakilerle beraber boş evlere 15 metreye kadar yaklaştıklarında birden yere çöktü ve önündeki eve doğru eliyle bir işaret yaptı. muhtemelen bir şey gördü. yanındaki uzman erbaşlardan asım, hemen sağ taraflarındaki ağaca doğru koşarak, habercisi jandarma er gökçen ise geriye doğru sürünerek çekilmek istedikleri anda yaklaşmakta oldukları evlerin pencerelerinden ve özel olarak hazırlanmış mazgallardan yoğun bir ateş başladı. ateş ,hem ercan ve yanındakilere, hem sağ taraftaki dere yatağından gelen gruba, hem de 200 metre kadar geride komutanın yanında bulunan destek unsuruna açılmıştı. üç grup da yoğun ateş altında kaldı. birinci tim ise dere yatağı içinde bulunduğundan ateşten etkilenmedi. evin üzerine yaklaşan bir helikoptere de ateş açıldı, isabet aldığını fark eden helikopter süratle bölgeden uzaklaştı.

çöktüğü yerde kafasını geriye çevirerek yanındakileri ikaz etmeye çalışan ercan, ilk ateş esnasında, evlere 15 metre mesafede kafasının arkasından vuruldu. ercan’ın 20 metre sağ tarafında ağaçlara doğru gitmeye çalışan uzman erbaş asım vücudunun birçok yerinden, 10 metre arkasındaki uzman erbaş abdullah suratından, abdullah’ın 10 metre gerisinde jandarma er gökçen sırtından vuruldu. gökçen geriye doğru kar üstünde sürünmeye çalıştı, olmadı. komutanın yanındaki gerideki grupta bulunan binbaşı bülent de sırtından üç mermiyle vuruldu. sağ taraftaki dere yatağından gelen ve yoğun ateşe maruz kalan diğer unsurun hk-23 nişancısı uzman erbaş mustafa, zorlukla kendini bir ağacın arkasına atıp hemen destek atışına başladı. açıkta kalarak vurulduğunu anladığı komutanını ve arkadaşlarını görünce daha fazla dayanamadı, ayağa kalktı, ayakta iki şeridi evlere boşalttı, sonra kendisi de göğsünden defalarca vuruldu. gerideki yayvan tepe üzerinde ateş desteği için tertiplenen unsurdan hk-23 nişancısı uzman erbaş ismail, yoğun terörist ateşi altında olmasına rağmen bir süre daha ateş etti, sonra o da kolundan vuruldu.

saat 17.00 sıralarıydı. tekrar harekât merkezine çıktım. yanımda osman da vardı. ‘’hazırız, bekliyoruz, pistte iki helikopter var, niye hâlâ motor çalıştırmadılar, neyi bekliyorsunuz?’’ dedik. çok geç olmadan en azından bir sortilik indirme yapılmasını, temastaki timlerin takviye edilmesini istedik. osman benden de sinirli, çünkü kendi timi orada, kendisi burada ve bir şey yapamıyor. zor zaptediyorum onu. bıraksam kesin birine dalacak. gördüğüm en zeki, en atılgan, en cesur adamlardan biri. sarısı gibi, zeybeği gibi, tamburalısı veyahut tamburasızı gibi açık oturumların medyatik sahte efsanesi değil, dağların kartalı. anlatanı olmayınca, aynı yüzlercesi gibi, bileni de yok, orası ayrı.

pilotlar, pistteki helikopterlerden birinin ilk temas esnasında isabet alan helikopter olduğunu söylediler. ‘‘pal isabet aldı, açıldı, bu şekilde uçamayız, tek helikopterle de indirme yapamayız, ancak başka bir merkezden bir helikopter gelirse uçabiliriz.’’ dediler. gece görüş sistemiyle uçabilmek için havanın yüzde yüz kararması gerektiğini, bu şartlarda da en erken 18.30’da havalanabileceklerini belirttiler. ‘‘ikinci helikopter gelinceye kadar pistte bulunan tek helikopterle temas bölgesine indirme yapılıyor, takviye geliyor hissi verecek şekilde aldatma yapalım, en azından ateş altındaki timler rahatlasın.’’ teklifimiz de kabul görmedi.

saat 19.00 gibi beni harekât merkezine çağırdılar. ‘’pistte bir sağlam helikopter var, iki tane de dışarıdan geliyor, on yedişer kişilik üç sortiyi ayarla.’’ dediler. pistteki helikoptere osman’ın emrinde olacak şekilde bir timini, gelecek olan iki helikopterden birine bir astsubay komutasında osman’ın diğer timini, diğer helikoptere de benim emir komutamda olacak şekilde yine benim bölükten bir timi plânladım. osman bindi. bu arada binbaşı x geldi, ‘‘ ben de gideceğim!’’ dedi. osman’ın yanına binenlerden üç kişiyi indirdik, korkudan ölmek üzere olan doktor ali’yi, gönüllü gitmek isteyen binbaşı x’i ve habercisini bindirdik. dışarıdan gelecek olan helikopterlerden birincisi piste indi. osman’ın diğer timini de ona bindirdik. üçüncü helikopteri beklemeye başladık. biz pistte yer açılsın diye iki helikopter kalktı zannederken haber geldi, öğrendik ki bir sorun çıkmış, diğer helikopter gelmeyecekmiş. iki helikopter x istikametine doğru havalandı ve bir süre sonra gözden kayboldu.

ikinci sortide gidecek timleri tekrar düzenledim ve beklemeye başladık. en geç otuz ile kırk beş dakika arasında bizim de havalanmamız gerekiyordu. saat 21.00 oldu, gelen giden yok. pilotların kullandığı ‘meydan harekât’ denilen yere indim. ‘’nerde helikopterler?’’ diye sordum. iki numaralı helikopterin ‘back up reservuar’ arızası nedeniyle araziye inemediğini, ‘y’ merkezindeki yatılı bölge okuluna zorunlu iniş yaptığını söylediler. ‘’ee, birinci helikopter ne oldu peki?’’ diye sordum haliyle.

‘‘ondan haber yok!’’ allah allah.. allah allah!! kardeşim manyak mısınız, nasıl haber yok dıbına koyiim yaa? ‘’yok işte, haber yok!’’ saat 21.30 falan oldu. sonra haber geldi. içinde osman’ın da olduğu bir numaralı helikopter, iniş esnasında pallerin yarattığı rüzgârdan oluşan kar bulutu yüzünden palini ağaca çarpmış ve düşmüş, x binbaşı da dahil yaralılar var. allah’ım, sen bugün bizi imtihan mı ediyorsun? osman’a ne oldu acaba?

elde helikopter kalmayınca uçarbirlik harekâtının iptal olduğu, ertesi sabah yapılacağı haberi geldi. ‘‘harekât sabah erken başlayacak, tabur istirahat etsin.’’ demişler.

hadi bakalım. git nereye gideceksen. tabur paramparça. ercan yüzbaşı şehit. bülent binbaşı şehit. asım şehit. mustafa şehit. gökçen şehit. abdullah şehit. helikopter düştü. git bakalım nereye gideceksen. necla hamile. git uyu. bülent’in çocukları öksüz. git dinlen. asım’ın eşi dul. git istirahat et. gökçen’in annesinin daha haberi bile yok. git kapat gözlerini. mustafa karlar üstünde yatıyor. git sen de yat. abdullah uyuyor şimdi. git sen de uyusana.

türkiye uyuyor. sen uyumasan da olur. sen türkülerini söyle. bak gene dolandı diline ‘’dağ üstüne dağı koysan dağ olmaz, konma bülbül konma mezar taşına.’’

gece yapılan uçarbirlik harekâtında osman’ın ikinci timini taşıyan helikopter ‘back up reservuar’ arızasıyla temas bölgesine inemeden ‘y’ merkezindeki yatılı bölge okuluna zorunlu iniş yaptı. osman emir komutasındaki timi, doktorları ve binbaşı x’i taşıyan diğer helikopter, temas bölgesine geldiğinde iniş bölgesini iki kez pas geçti. üçüncü denemede yere iyice yaklaştığında, paller yerdeki karı havaya savurmaya başladı ve pilotların görüşü kayboldu. pal bir ağaca çarptı ve helikopter düştü. ters dönen helikopterden önce osman camı kırarak dışarı çıktı. yaralıları ve diğer tim personelini süratle tahliye etti. herkesin bir silâh alarak mevzilenmesini sağladı. komutanın yanındaki astsubay erol, düşen helikopterin yanına geldi ve osman’la görüştü. en azından irtibat kurulmuş oldu. düşen helikopterdeki yaralıları ve pilotları almak üzere z merkezinden bir helikopter daha geldi. bu helikopter düşmedi, inmeyi başardı. pilotları, yaralıları, doktorları ve düşme esnasında yaralanan binbaşı x ile gündüz ilk temas esnasında yaralanan uzman erbaş ismail’i alarak ‘z’ asker hastanesine zütürdü. komutan bölgede kaldı, gitmek istemedi.

yaralıları tahliye eden osman, gündüz temasa giren tim personelinden hayatta kalanları yanına doğru toparladı, bülent’i şehit olduğu noktadan alarak geri emniyetli bölgeye taşıttı. diğer şehitler evlerin hemen dibinde olduğundan onlara ulaşamadı. birinci tim komutanı mehmet ile iki uzman erbaşı geri çekemedi, onlar da orada beklediler sabahı. evlerin içindeki kadınlı erkekli 28 terörist, geç vakitlere kadar zılgıt çekip sloganlar attılar. timleri toparlamaya çalışan osman, kendisinin dağıldığının farkına varamadan evlerin karşısındaki bir ağacın dibine, suyun içine oturdu, iki metre karın üzerinde, parkasını bile giymeyi unutarak, donan ayaklarını hissedemeden dokuz buçuk saat sadece ağladı.

sabah 07.30’da uçarbirlik harekâtı başladı. iki timimle beraber ilk temas bölgesinin 500 metre kuzeyindeki sırtlara indik. biz indiğimizde timlerin güneyden manevra ile evlere yaklaştığını gördük. biz de sağır cephe tabir edilen, evlerin kapı ve pencerelerinin olmadığı kuzeyden süratle yaklaşarak evlere girdik. hiç kimse yoktu. izleri kontrol ettim, çok kalabalıktı ve önce doğuya, sonra güneydeki dere yatağına doğru gidiyordu. evlerde yaptığımız ilk incelemede bütün evlerin alttan kazılmış tünellerle birbirlerine bağlandığını gördük. pencereler mazgal haline getirilmişti.

evden çıktım. evin önündeki açık karlı alanda öbek öbek askerler, uzman erbaşlar oturuyordu. ilk öbeğe yaklaştım. yüzükoyun yerde yatan ercan’ın başındaydılar. hiç kimse dokunmamıştı. sadece sessizce ağlıyorlardı. kollarından tutup kenara çektim. kurşun kafasının arkasından girmişti. küçücük bir delik. ercan’ı çevirdim. kar üzerinde kaskatı olmuştu. sol gözünün yerinde kocaman bir delik vardı. sağ gözünü kapattım, alnına bir öpücük kondurdum, ‘helâl et hakkını’ dedim, cevap vermedi. silâhını ve telsizini aldım, ceplerini aradım, hücum yeleğini çıkardım, üzerini panço ile örtüp içimden türkümü söyleyerek diğer öbeğe doğru yürüdüm. ‘’iki damla yaş süzüldü, gözlerinin pınarına, pınarına.’’

ercan’ın 20 metre sağında asım yatıyordu. o da yüzüstü düşmüştü toprağa, ama toprağa değememişti. karlar üzerindeydi, ama kar beyaz değildi. asım çok yerinden vurulmuştu, çok kanı akmıştı. başında ağlayan arkadaşlarını kaldırdım, onu da alnından öperek, onun da cevap vermeyeceğini bilerek gözlerini kapatıp helâlleştim. silâhını ve hücum yeleğini aldım, özel eşyalarını bir torbaya koydum, ercan’ın yanına taşıttırdım, komutanının yanına yatırdım.

biraz daha sağa gittim. fazla yürümeme gerek yoktu. nereye adım atsan bir şehit yatıyordu daracık alandaki karların üzerinde. ve başında ağlayan bir grup asker, astsubay, uzman erbaş. yorulmuyordum o yüzden. bu defaki mustafa. mustafa güney. hey mustafa hey! ağacın kökünü kendine siper edip ateş ederken makinelisiyle, vurulduğunu görünce arkadaşlarının, dayanamayıp ayağa kalkan, koluna doladığı şeritler bitince vurulan, vurulup yere düşen, yere düşer düşmez şehit düşen mustafa. kapattım gözlerini, öptüm alnından, helâlleştim. ‘‘öptüm, sevdim, helâlleştim, yanıyorum, yanıyorum, yanıyorum heleee.’’ garip lan. oyun havalarımız bile hüzünlü bizim. acem şalı değil mustafa’nın üstüne örttüğümüz, kanlı panço. mustafa’yı da asım’ın yanına yatırdık.

abdullah’da, ercan’ın on metre gerisinde yüzükoyun kar üzerinde yatıyordu. vücudunun kara değdiği noktalarda hiç kan izi yoktu. ama yüzünün değdiği noktanın etrafı kan gölü gibiydi. yavaşça çevirdim. yüzü parçalanmıştı. yüzünden vurulmuştu. ‘’vurulup alnından tertemiz uzanmış yatıyor.’’ keşke yazmasaydın böyle be akif. abdullah alnından değil, yüzünden vurulmuştu, ama yine de tertemizdi. önce onun gözlerini, sonra kendi gözlerimi kapadım. bir perçem saçı alnına doğru inip donmuştu. ‘‘zülüf dökülmüş yüze amman, kaşlar yakışmış göze amman. dırınım dırınınım.’’ neşet, git başımdan. silâhını, hücum yeleğini, sırt çantasını, özel eşyalarını aldık. öptük, helâlleştik. son bir işimiz kalmıştı, onu da diğer arkadaşlarının yanına yatırdık.

dedim ya, hiç yorulmuyordum, her on metrede bir şehit yatıyordu, abdullah’ın 10 metre gerisinde de gökçen yatıyordu. er gökçen. ilk ateş esnasında vuruldu gökçen göğsünden. yere düştü ama pes etmedi. kar üzerinde sürünerek gerideki dere yatağına doğru gitmeye çalıştı. ama mermiler onu bu sefer sırtından vurdu. gidebildiği noktada kaldı, orada şehit oldu. artık otomatikleşti hareketlerim. yıllarca abdest alırsın da nasıl sırayı şaşırmazsan, sanki onun gibi. önce ağlayanları kaldır şehidin etrafından. sonra şehidi çevir. biraz bak. silâhını al. hücum yeleğini çıkar. sırt çantasını bul. özel eşyalarını kontrol et. gözlerini kapat. alnından öp. helâlleş. sonra bir türkü söyle içinden. ‘’bir kazma al, bir kürek amman, amman, mezarımı kaz gayrı. dırınım dırınınım.’’ ve arkadaşlarının yanına zütür. yanlarına yatır. üzerini ört. işte bitti. hiç zor değil. herkes yapabilir.

bülent gerideydi. tepenin arkasına çekmişti geceden osman onu. onun yanına gitmek için tepeyi tırmandım. çok da yüksek değildi zaten. osman tepedeki ağacın dibinde, suyun içindeydi. silâhını bacaklarının arasına almıştı. öylece oturmuş sigara içiyordu. ağladığının farkında mıydı bilmiyorum. kaç saattir ağlıyordu bilmiyordum. o bana baktı, ben ona. o bana bir şey demedi, ben de ona. onun gözleri kan çanağından beterdi, benim gözlerimden damla düşmedi daha.

bülent’i buldum. diğer işleri daha önce yapmışlardı. sadece üzerindeki pançoyu çektim. gözleri kapalıydı, neresinden vurulmuş diye baktım. görebildiğim kadarıyla sırtında üç mermi vardı, eşinin ve çocuğunun adını hatırlamaya çalıştım, … hanım idi eşi, çocuğu hatırlayamadım, o günlerde merkezde olmadıkları için sevindim, ankara’da idiler sanırım. emir verdim, bülent’i de diğer şehitlerin yanına taşıttım. onu taşırken ‘’ne kadar çok ‘turna’lı türkü var ’’diye düşündüm. ‘’telli turnam haber zütür sevdiğimin diyarına, üzülmesin ağlamasın belki gelirim yanına.’’ hiç turna görmedim ben neyzen, sen gördün mü, güzel mi?

işim bitti. şimdi helikopteri çağırabilirim. korkuyordum giderken, hiç de zor değilmiş bu iş. yarım saat ya sürdü, ya sürmedi. terlemedim bile. hiç yorulmadım. hiç ağlamadım. yan yana yatırdık bütün şehitlerimizi. gece boyunca, sabaha kadar, kar üstünde kimi yüzükoyun, kimi sırtüstü, kimi de yan gelip yatmıştı. askerlik yan gelip yatma yeri mi neyzen, uygun olmaz, o yüzden ben yan yana yatırdım şehit dağ aslanlarını. sence de uygun değil mi neyzen, değilse söyle, söylemezsen hatrım kalır, bir dahaki sefere hiç yatırmayız, ayağa dikeriz hepsini.

komutanın yanına gittim. bir sebze kasasının iki parçası yanıyordu önünde. ısınıyor muydu bilmem. onlar da senin benim gibi insanmış neyzen. o gün öğrendim. normal insan nasıl bitiyorsa o da bitmişti. ‘’şehitlerimizi gönderdim komutanım’’ dedim. ‘’syby, tükendik biz.’’ dedi. ağlıyordu. ben ağlamadım. yorum da yapmadım. başka hiçbir şey demedim. anlatmıştım sana daha önce neyzen, çok duydum ben bu lâfı. külliyen yalan. tükenmiyor mehmetçik vurula vurula. daha vurulacak çok mehmetçik var. tükenecek olsa, sabır tükenirdi. anadolu sağolsun, mehmetçik tükenmiyor.