beyler ışık hızında giden bi arabada

@35 bütün olay spacetime diyorsun yani.
uzayla zaman içiçe geçmiş kabul ediliyor...

aslında biraz düşününce mantıklı. sonuçta ışık hızı mutlak olduğundan, zamanın bağlı olduğu tek şey alınan yol. eğer uzayı esnetecek herhangi bir etki varsa, kütle gibi, o bölgedeki zaman da esnemiş oluyor.
yani %99c, geçen süreyi değil alınan yolu etkliyor. 4.5 ly oluyor sana 1.5 ly.

neyse...

edit: bu entry'yi dikkate almayınız. üstteki uzun yazıyı okumanız daha faydalı olur...

@6 gerekli cevabı vermiş israf olur tabi panpa zaten ışıklı hızda gidion

peki ses hizinda giden bi arabada teybi acarsak nolur?

Ama asıl güzel ola nn biliyor musunuz? Einstein'ın kafasını kurcalayan çok güzel bir soru var. "Güneş şu an patlasa biz hemen mi yörüngeden çıkarız yoksa 8 dk sonra mı?" Not: ışık dünya ile güneş arasının 8 dakikada alır.

einstein'ın iki postulatı var. Bunlar

a) ışık boş uzayda her zaman sabit bir hızda hareket eder
b) bütün "inerital referance frame"lerde fizik kuralları aynıdır. (bunu çeviremedim. ivmelenmeyen gözlemciler için yani)

Örneğin ışık hızından hızlı giden bir uzay gemisi olsun ve biz bunu içinde el feneri yakalım. Önümüzü aydınlatabiliriz çünkü biz uzay gemisinin hızını bilmiyoruz. Bize göre ışık c ile gidiyor ve önümüzü aydınlatır. Peki ya yerdek için? Eğer uzay gemisin ışıktan hızlı gidiyosa el fenerinde yaktığımız ışık uzay gemisinin önüne değil gerisine düşer ve gerisini aydınlatır. Bu durum 2. postulat a karşıdır. iŞte bu yüzden hiç bir cisim ışık hızını aşamaz diyoruz.

Yapılan gözlemler de bu çıkarımı desteklemiştir. Şimdi güneş sorusuna dönecek olursak. Madem hiç bir şey ışık hızını geçemez o zaman yer çekimi de geçemez. Yani güneş şu an patlasa dünya hemen değil 8 dk sonra yörüngeden çıkar.

işte bu soru Einstein'ın o, benim anlamaya henüz tam olarak vakıf olamadığım (yüksek matematik gerektiriyor)general theory of relativity sinin oluşmasına ön ayak olan önemli sorulardan biridir. Einstein 1905 ve 1915 yılları arasında 10 yılda geliştrimiştir bu teoriyi. Sonra da bir güneş tutulmasında yıldızların fotoğrafının çekilip, gece çekilen fotoğrafla karşılaştırılmasıyla da doğruluğu çoğu kişi tarafından kabul edilmiştir. Faakt günümüzde yapılan bir çok deneyle elde edilen veri Einstein'ın torisini haklı göstermektedir. Bu konuyla ilgili çok sevdiğim bir karikatürü göstereyim de biraz gülün panpalarım.

http://25.media.tumblr.co...mhwnO6fr1r4txpuo1_500.jpg

bi bitmediniz amk yıllardır aynı soru
-ışık hızında giden arabada farları açsak nolur
-ses hızında giden arabada radyoyu açsak nolur
ananın amı olur bin

@45 tuplu knka

ışık hızına ulaşan bir cisim enerjiye dönüşür amk araba maraba kalmaz öyle diil o işler

@42 aynen panpa.

@45 sonik patlama duyarız güzel pampam. Hatta sana çok daha güzel bir örnek vereyim. Biliyoruz ki boş uzayda hiçbir şey ışık hızını geçemez peki ya ışığının hızının yavaşladığı ortamlarda?

Örneğin su. Suyun içinde ışığın hızı v= c/n olur. n kırılma indexi dir. Işık suyun içinde artık c den daha yavaş gidiyor. Peki suyun içinde başka bir cismi mesela bir elektronu o hıza ulaştırırsak ne olur?

Sana ne olacağını söyleyeyim pampa. "Cerenkov radiation" dediğimiz olay olur. Cisim, ışık yayar. Aynı ses hızını aşan bir uçağın sonik patlamayla ses yayması gibi.

Ve güzel bir not: Suyun içinde ışığın sudaki hızını geçen uranyum yeşil renkte parlar. Hani o filmlerde gördüğümüz radyoaktif olup yeşil yeşil parlayan maddeler var ya, işte o.

Gerçi bu konu doppler etkisi alanına giriyor. Bu etki de evrenin genişlediğini nasıl anlıyoruz sorusunun cevabıdır ama ayrı bir konu.

Meraknınız arttırmak için araya ufak ufak trivial bilgiler katıyorum panpalarım. Hepsi sizin gibi, düşünen ve sorgulayan insanların bilime daha fazla ilgiyi göstermesi ve bir hayat tarzı olarak benimsemesi için.

Extra not: Bu cerenkov radioation sayesinde nötrinoları tespit edebiliyoruz panpalarım. Antartikadaydı sanırım dev bir su kütlesi gibi bir şey var ve hızlanan nötrinolar buraya girerek parlıyor.

Bu da cerenkov radiation'ın fotoğrafı http://upload.wikimedia.o...Advanced_Test_Reactor.jpg

bilimsel kitap yazılır bu başlıktan bu ney amk

@50 vay amk o deneyi yapmışlar demek zamanında...
lise sonda geldiydi aklıma, yaparım ilerde dediydim. kısfmet.

@52 ben bu olayı ilk duyduğumda çok heyecanlanmıştım panpa hatta tanıdığım herkes anlatmıştım, bıkmışlardı benden. Bence çok tumturaklı bir olay. (not tumturaklı kelimesi ingilizcede bulunana "cool" ifadesine en yakın türkçe kelime sanırım)

Eğer dinleyecek olursanız size E=mc^2 yi de ispatlayabilirim bir gün.

vay anasını ya inci ne hale geldi diyoduk başlığı görünce duygulandım amk

lorenz dönüşümlerine göre ışık hızına ulaştığında kütle ve zaman sonsuza gider. eşşeğin gibini görürsün yani

ışık hızında gitmeyen farları sönük bi arabayla aynı durumda olursun panpa