0
ÖZET AMK : küfür daha doğrusu argo bir kültürdür...
Argonun tanımları, geçmişi, özellikleri ve örnekleriyle yola çıkalım...
-Kullanılan ortak dilden ayrı olarak aynı meslek veya topluluktaki insanların kullandığı özel dil veya söz dağarcığı, jargon
-Her yerde ve her zaman kullanılmayan veya kullanılmaması gereken
çoklukla avam takımının kullanıldığı lisan.
-Serserilerin, külhanbeylerinin, mahkumların kullandığı lisan.
Köken: (Fransızca) argot (mahkûm lisanı)
Tarihi: Ragot denilen bir serseriden, Yunanistan'ın Argos kentinden, argu=kavga kelimesinden, gergo=hırsız'dan, argotier=dilenci'den, hargoter=azarlamak'tan, harigoter=yarmak'tan, arigote=kaba saba'dan geldiği üzerinde tartışmalar vardır. Türkçe lügatlarda gizli dil, bir mesleğe has dil, külhanbeyi (gulhan=hamam sıcaklığı), erazil dili, kaba ve aşağılık dil, hilekar ve dolandırıcı dili, tulumbacı dili, ayaktakımı ağzı diye tanımlar yapılmıştır.
Kaşgarlı Mahmud, Süruri, Sabit, A.Fikri, Enderunlu Fazıl, Şinasi, Ahmed Vefik Paşa'dan Şair Eşref, Ahmed Rasim, Neyzen Tevfik'e birçok yazar argo kullanmıştır. Günümüzde reklamcılıktan (aganigi vb) müziğe kadar her alanda argo kullanılmaktadır. Ortaoyunu, geleneksel tiyatro, Karagöz ve Yeşilçam sinemasında argo yaygındır.
Özellikleri: Argoda kelimeler örtük, şekilleri bozuk ve yerleri değiştirilmiş olabilir. Anadildeki ilk anlamı dışında kaydırmalara uğratılan kelimeler, yabancı kelimelerle ve azınlıkların kelimeleriyle karışık olarak ortaya çıkar. Konular genel olarak içki, kadın, kumar, hapishane, denizcilik, günlük hayatla ilgilidir. Teşbih, istiare, mecaz, hüsni talil ve mübalağaya açık bir dildir. Suç dünyasında, kapalı topluluklarda, göçmenlerde, cinsellikle ilgili alanlarda, eğlence ve futbol dünyasında, internette bu özel dile has kelimeler kullanılmaktadır.
Argonun bir özelliği gizliliğidir. Bunun sebebi suçlar ve sırlar, müstehcenlik ve kapalılıktır. Grup kimliğinde oluşan argo, özenti ve aykırı görünme, samimi konuşmaya çalışma dilidir. Sokağın, çarşı pazarın dili argo ile doludur. Döviz piyasasında paraların özel adları vardır. Beyoğlu, Galata, Tophane gibi semtlerde ve Çingene Romanlarda argo yoğundur. Bu dilin bir özelliği de çokça benzetmeye yer vermesi, tabuları ve ritüelleri oyunlaştırması, bitki ve hayvan isimlerini insanileştirmesidir.
Örnekler: Patlak lastik gibi sallanma koçum. -Gel apla geel, mala gel. -ikile bakalım düdük makarnası. -Yaylan moruk ense tıraşını görelim. -Şaftın kaymış senin be beyamca. -Tırışkadan herifler hepsi, hiçbiri harbi değil. -Kafa mı buluyon lan benle, maytaba mı alıyon bizi. -Derya kuzusu bunlar teyze. -Sen de imamın kayığına binersin bir gün. -At bir sakal, yap bi kıyak, bi koltuk çık da çakırkeyf olalım abi. -Uçlan bakalım mangizi andavallı seni. -Kıçının kılları ağarmış hala bıraktığım yerde otluyorsun. -Racon kesme bana, cafcaflı konuşma antika. -Piyizlenirken aynasızlar bastı, tüydük. -Pişmiş kelle gibi sırıtma zerzevat. -Ya baba kıl oldum yaw. -Hadi yumul bakalım, sonra gidip cilalarız. -Adam cızlamı çekmiş.
Tümünü Göster
