bazen uğrayıp kafama esen şeyleri yazıcam

aha ilk entry: aslında daha da uzun uzadıya, kaynağıyla falan derin birşeyler yazacaktım, matrix'ten bahsettik az önce ev arkadaşımla. baudrillard'ı da severim. gerçek-hiper gerçek konuları falan güzel şeyler. şuna vardık sonuçta: rüyayı gerçekten ayırabilen tek bir nokta biliyorum, rüyada düşme eylemini hayal ettiğin anda düşersin, uçma eylemini hayal ettiğin (yani şimdi uçsam ne süper olurdu diye içinden geçirdiğin) anda bu eylemler gerçekliğe kavuşur. bir anlamda tanrıyı çağrıştırır bu. gerçeğini elde etmen için soyutun kendisi kafidir. ortayan çıkmasını istediğin şeyin fikri hemen vücut bulur. ama rüyada olmadığın zamanlarda düşüncenle ona denk düşen somutun arasına daha başka pek çok somutlar dizmen gereklidir. bunun sebebi de şudur: rüyada sadece kendi irademizin kurgusuna tâbî olurken, uyanıklık dünyası (waking life'a gönderme yapayım dedim) bizim dışımızda gelişen süreçleri bize yaşatır. işin çirkinliği de şu noktada başlar: biz kendimizin hüküm sürdüğü, etkeni ve edilgeninin kendimiz olduğu gerçekliğe yalan ama tamamen edilgen olduğumuz ayıklık dünyasına gerçek diyoruz.

ben burada ihanetten başka hiç bir şey görmüyorum. öte yandan aklımı kurcalayan başka bir şey de freud'un rüya analizlerinden geliyor. ona göre biz rüyada da, gerçekte olduğu kadar pasifiz. nasıl?

gerçek dünyada bizim bastırılan yönümüz hem id (yani içimizdeki hayvan ve onun kontrolsüz karnal gereksinimleri ve güdüleri) hem de ego (aşağılanma, kabul görmeme korkusu yüzünden davranış paradigmasını değiştiren, ödün veren benlik). bastıran şey ise direk süper ego yani içselleştirilmiş kuralların tamamından oluşan ödünç alınmış bir vicdan. burada etkenlik, edilgenlik grafiği belli.

rüya da ise, süper ego kadar id'in de saldırısına uğrayan bir egonun varlığı söz konusu. yani bu sefer iki tane tiranımız arasında kalıp çırpınışları daha da mantıksızlaşan bir benlik var. ilk başta gerçekliğin kurgusunu tek bir kaynak belirlerken, rüyada bu çatallaşıyor. belki de bu durumdan ötürü rüyalarımız fantastik oluyordur.

ama en nihayetinde, gerçeğin de, rüyanın da, ham maddesi, dışarıdaki "gerçek" olarak bildiğimiz şeyler. daha önce hiç var olduğunu bilmediğimiz "bir şey" ile karşılaşmıyoruz. karşılaşırsak da, hemen aşina olduğumuz gündelik gerçeklikten bir şey ile onu özdeşleştirip, etiketliyoruz.

mesela ejderha. tamam ejderha diye bir şey yok ama, sonuçta onun dış bir kaynaktan alınmış kurgusuna sahibiz ve rüyada ne zaman ona benzeyen bir şey görsek, ejderha klasörüne kaydediyoruz.

dolayısıyla belki de %100 bize ait olan hiç bir şeyimiz yok elimizde. ortada kıvrılarak büyüen, kuyruğunu boynumuza dolayıp suratımızı hırıldaya hırıldaya yalayan bir "sahne" var, ve onun dekorlarını paletimize almadan hiç bir sahne çizemiyoruz.

• **
özetle mahkumuz. ve herşeyden önce bu durumumuzu "mahkumiyet" kavramı ile belirtmeye mahkumuz.
• **
sıkıntılı değil mi?

asıl mevzularım bir sonraki iletide.