bahtsiz kutup ayisi

1858’de Lüleburgaz’da dünyaya geldi. Babası, Tüccar Ali Efendi idi. Lüleburgaz’daki ilk ve ortaöğreniminin ardından istanbul'a gelerek Mekteb-i Mülkiye’yi bitirdi. Yanya (1882) ve Selanik (1884) Maarif Müdürlüklerinin ardından Halep’te Maarif Müdürlüğü ve idadi öğretmenliği yaptı. 1891’de Aydın Maarif Müdürü oldu. Aydın’da görev yapmakta iken siyasi nedenlerle iki arkadaşı ile birlikte isviçre’ye kaçtı. Birkaç ay sonra yurda dönmek zorunda kaldılar (1893).

1896-1900 arasında ikdam Gazetesi'nde makaleler kalme aldı. "Mu­hi­tü’l-Maâ­rif (Maarif Angiblopedisi)" adlı bir angiblopedi hazırlamaktaydı. Bu angiblopediye yönelik yazılarını ikdam'da yayımladı. Kendi adını değil, "Ulûm-ı li­sa­niy­ye mu­har­ri­ri" takma adını kullandı. Batı'nın anlaşılması için felsefi kavramların tercümesine önem verdi. islam felsefesinin kavramlarıyla Batı felsefesini ifade etmeye çalıştı Ülkenin ilk genel angiblopedisi olan Muhitü'l- Maarif'in sadece ilk cildini yayımlayabildi(1902).

1900'da Meclis-i Maarif üyeliğine getirilen Emrullah Efendi, 1906'da Konya Hukuk Mektebi'nin ilk müdürü olarak görevlendirildi. Meşrutiyetin ilanından sonra Mektebi-i Sultani (Galatasaray Lisesi) müdürü olarak atandı ancak bu görevi sadece 10 gün sürdü (30 Temmuz-10 Ağustos 1908), Maarif Meclisi ilmi Daire Başkanllığı yaptı. Türkçülük Hareketi’nde örgütlenmenin başlangıcını oluşturan Türk Derneği"nin kurucuları ve idarecileri arasında bulundu. 16 Aralık 1908'de Kırkkilise (Kırklareli) mebusu olarak Osmanlı parlamentosuna girdi.

Meşrutiyet’in ilanından sonra 10 ay içinde 7 kez maarif nazırı değişmiş, hiçbiri görev yapamamıştı. 12 Ocak 1910’da Emrullah Efendi, Maarif Nazırı oldu. Aynı yıl Darülfünun Edebiyat Şubesi’nde ders vermeye başladı. Muhitil Maarif adlı angiblopedinin ilk cildini hazırlayıp yayımladı. Bakanlığı sırasında yaptığı işler çok eleştirildi, hakkında sık sık istifa dedikodusu çıktı. Sonunda 21 Şubat 1911’de gerçekten istifa ettiyse de aynı yılın Aralık ayında tekrar bu göreve geldi. 21 Temmuz 1912’de Bakanlar Kurulu’nun istifasına kadar görevde kaldı. Divan-ı Harbi Örfi (Sıkıyönetim) tarafından Kasım ayında tutuklanıp Darülfünun olayları nedeniyle sorguya çekildi. 1913 yılında Hikmet-i Nazariye (felsefe) derslerini vermekte olduğu Darülfünun’da Usul-ü Tedris ve Terbiye öğretmenliklerini de üzerine aldı. ilk cildini oluşturduğu angiblopediyi tamamlamak için uğraştı ama ömrü yetmedi. Daha önce yayımlanmış olan ilk cildi düzeltilerek 1914'te "Yeni Muhitü'l Maarif" adıyla yayımlandı. 14 Ağustos 1914 günü Yeşilköy’deki evinde yaşdıbını yitirdi. Kabri, Fatih Camii avlusundadır