azalan verimler yasası

X ürününü üretmek için A ve B diye iki tane üretim aracı olsun. Araçlardan birinin miktarı sabit iken diğeri artarken (örnek olarak A sabit iken B artsın) araç başına ürün miktarı (x/b) bir süre artar, sonra azalır. Yani verimlilik bir noktaya kadar artar, tepe yapar ve sonrasında azalır. Bir optimum vardır.
(x=ürün miktarı, a= a faktörünün miktarı)

Bunu ispatlayabiliriz.

Önce optimum bir nokta olmadığını varsayalım. Optimum nokta yok ise b arttıkça x de artacaktır.

eğer elde yeterince B varsa, a'nın azalması sonucu x'te gerçekleşecek azalmayı, b'yi arttırarak telafi edebiliriz. Eğer üretim faktörlerinden A'nın kaybını B ile telafi edebiliyor isek, B, A'nın ikamesidir. Elde yeterince B olmasından dolayı A artık üretimin olmazsa olmazı değildir. Elde yeterince B olduğu sürece, A'nın önemi yoktur. Böyle bir durumda X ürünü tek bir faktör ile (B ile) üretilebilmektedir. Ama üretim için en az iki faktör gereklidir. Bu yüzden faktör başına ürün miktarının optimum bir noktası olmak zorundadır.

nerde çokluk orda takluk'un iktisadi karşılığı