Ekşi sözlükten alıntıdır.

Kendim için buraya atıyorum kalıcı olsun diye.

Pc de olmadığım için pc ye kaydedemedim.

isteyen okusun bilinçlensin faydalı bilgiler mevcut.

kurtulsaniz bile olaydan 40 yil sonra kanserden olmeyeceginizin garantisi tabii ki yok, ama ola ki nukleer bir savas cikti bulundugunuz sehrin de hakki kalmasin diye rusya - iran - pakistan - fransa - ingiltere - kuzey kore - cin ve tabii ki abd veya bombasi olan bir terorist grup hedef aldi, iste o patlamadan (eger mumkunse) sag nasil cikacaginizi soyluyorum. cikamayabilirsiniz de, zira bunlar hep nasip kismet isi. ama sansiniz 10% yukselecekse ben yine de yazayim.

oncelikle ne kadar hazirlikliyiz?

nukleer silahlar dunyada her devletin 1945'ten beri nasil g.tu kurtaririz diye ustune cok kafa yordugu seyler oldugu icin biri oradan dugmeye bastigi zaman burada cart diye patlayan seyler degiller. delivery platform dedikleri o nukleer savas basligini size ulastiracak bir tur alet gerekiyor. ya fuzenin ucuna baslik olarak takiyorlar (ismi bu yuzden savas basligi) ya da ucaktan bomba olarak atiyorlar. siz bu yaziyi cankiri'nin ilcesinden okuyorsaniz kafaniza denizaltidan atilan bir slbmdusme ihtimali olmadigindan yaziyi komple es gecebilirsiniz. bilecik cankiri corum bayburt gibi yerlere kim niye atom bombasi atsin zaten. yakinlarinizda muhtemel bir askeri hedef varsa hazirlikli olmakta fayda var. 

Yaz ulan

* daha onceden boyle bir sey olsa ben ne yapardim nereye giderdim diye dusunmus olun. aile babasiysaniz falan bir zahmet dusunun zaten. olay aninda panigi azaltir aglayan cocugunuzun yaninda dusunmek plan yapmak zorunda kalmayin. evet cok uzak bir ihtimal ama gun gelir ihtiyaciniz olur.

• evet su anda yasadiginiz sehre bir nukleer fuze geldigini ogrendiniz. uzun guzel bir hayatla aranizda artik 3 adet engel bulunuyor. nedir bunlar a-) patlamadan sag cikacaksiniz, b-) isidan sag cikacaksiniz ve c-) radyasyondan kurtulacaksiniz

• eger siginaginiz varsa (ne mutlu size, ulkenin %90inda yok) kilidini falan acmak zorunda kalacaksiniz. onden bildiginiz bir yere koymus olun. eger giriste gibinti yoksa durumun mahiyetine gore iceride gunler ve haftalarca kalabilirsiniz. o yuzden iceride yiyecek ve su olmasi yasama sansinizi artirir. su ozellikle daha sonra temizlenmek zorunda kalacaginiz icin de onemli. esiniz dostunuz siginaga giderken siz maksimum bes dakikada ne kadar dayanikli yiyecek varsa bir cop torbasina doldurup goturuyorsunuz. unutmayin, nato talimnamelerinde siginaklara en cok depolanan yiyecek snickers'dir. az yer tutar, cok enerji verir. o tip seyler lazim daha cok.

* iki hafta dedik. siginakta iki haftalik yiyeceginiz var mi? yok. o zaman kisa periyodlarla siginak disina cikip evin icinden yiyecek getirmek durumundasiniz. elektrik altyapisi patladigi icin dolapta ne var ne yoksa bozulmus olabileceginden konserveler yine ilk tercihiniz. siginaktan az guvenli bolgeye disari cikis sureniz patlamadan bes gun sonra maksimum 1 dakikadir. altinci gun 1 dakika 20 saniyedir. boyle kisa araliklarla disarida yapabileceginiz seyleri yapin. gidip oh disardayim cicekleri sulayayim derseniz siginaga yaniklarla donebilirsiniz. veya donemeden kusmaya baslayabilirsiniz. unutmadan yiyebileceginiz seyler kalin ve duz derili meyveler olabilir. muz mesela radyasyondan cok etkilenen bir meyve degildir kolay yikanir ve soyulunca korkmadan yersiniz. ama marulu temizleyecegim derken su harcamak var, temizleyemeyip radyoaktif toz yemek var. en iyisi hic bulasmayin. gelecek hafta yersiniz maruldur brokolidir, dunyada kaldiysa tabi.

Trende giricek. Hemen entry girmeliyim.

neyse delivery dedik. en bilinen metod nukleer fuze saldirisi oldugu icin oradan baslayalim. kitalararasi bir nukleer fuzenin rampadan ayrilisi ve hedefe isabeti arasindaki ortalama sure 16 dakikadir. 29 nato ulkesinden birindeyiz var sayalim, fuzeler yola cikar cikmaz nato'nun rca 474l erken uyari radarlari tarafindan hemen kalkislari saptanacaktir. atiyorum ilk saldiri'yi yapan da rusya olsun, mobil topol-m bataryalari fuzeleri attiginda uyari sinyalleri alinmaya baslanacak, ve ilk fuze atmosferde iyonosfer tabakasina eristiginde fuzenin tipi, gittigi yon ve %65 olasilikla hedefini ilk 4 dakikada ogrenmis olacagiz. bunu bize bildiren sistemlerimiz var nato olarak. bu 16 dakikalik ortalama surede devletler seviyesinde kimin ne yapacagi nasil tepki verecegi en ince detaylarina kadar hesaplanmis. ama halk ne yapacak? fuzeler havadayken bu gececek 12 dakikada herseyinizi koruyamazsiniz ama caninizi korumak icin sartlar musaitse cok yeterli bir sure. halka bu gibi durumlarda ilk haber veren genellikle medya oluyor. ingiltere fransa abd gibi ulkelerde halkin da televizyon radyo vs sistemlerinde bazi otomasyon ozellikleri var. misal siz dizi izlerken fuzeler yola ciktiysa cat diye televizyon yayini kesiliyor. ekran kapkaranlik oluyor acil durum otomasyon sistemi devreye giriyor. tek bir elden butun bir ulkedeki her radyo ve tv acil bir durum oldugunu haber veriyor ve acilen siginaga gitmenizi istiyor. turkiye'de bundan sorumlu olan kurum sivil savunma genel mudurlugu. bildigim kadariyla boyle bir sistemleri var. isler halde degilse de tum kanallarin onceden planlanmis bir ortak template yayini var. sirenler calmaya basladiginda zaten anlayacaksiniz mevzuyu. bu onceden haber verilme senaryosunda haber alamayip birden beyaz igib gormus hirosimali japonlara nazaran cok cok cok daha sansli oldugunuzu aklinizda tutun. yasama sansiniz baya bi yukseldi onceden haber almaniz sayesinde. bu saldiri senaryosunda :

Atom bombası atamazlar , Yasak .

* eger isid gibi olmeye oldurmeye merakli bir gucun elinde boyle bir silah varsa bunu sinirlandirilmis saldiri / limited-exchange kategorisinde degerlendiriyoruz. tek veya birkac bombanin en yogun insan hayatinin yasadigi yerlerde yerde patlamasi gibi bir durum aciga cikiyor. pakistan kuzey kore gibi ulkelerin bu derece uluslararasi aktorlere nukleer baslik verip proxy bir sekilde dusmanlarina indirekt zarar vermesi cok ihtimal haricinde olan bir sey degildir. 

• limited exchange nukleer senaryolarda bir devlet mevhumu saldiri sonrasinda hala vardir. altyapi tam anlamiyla bozulmamistir. atiyorum ankara'ya bir bomba dusmustur ve sehir mahvolmustur ama ankara'da pek cok devlet gorevlisinin olumuyle turkiye cumhuriyetinin komple teslim olmasi beklenmemektedir. yonetimi ele alacak ama sivil ama askeri bir hukumet hemen ardindan karar mekanizmasini isletmeye baslayacaktir. yan idareler, karayollari, demiryollari, ulusal basin agi vs limitli bir nukleer saldirida isleyisini surdurecektir. hayat bildiginiz gibi olmasa da bildiginize yakin bir sekilde islemeye bu senaryoda devam eder. kotunun iyisi budur.

* oncelikle artik hayatiniz degisti. cocuklarin mutlu bir sekilde kostugu sokaklar artik dunku dunyaya ait olan seyler ve malesef ani olarak kalacak. yeni hayata ne kadar kisa surede adapte olursaniz o kadar az gibinti yasarsiniz. herkes uzgun herkes saskin, ama hayatiniz halen size ait. yapabildiklerinizle kendinizle beraber ailenizi de buyuk ihtimalle kurtardiniz en muhimi de bu. evdir yanar, arabadir patlar. gidenlerin pesinden uzulup isinizi daha cok zorlastirmayin.

• su asamadan sonra olabilecek milyonlarca senaryo var ama basit olarak gecmek gerekiyor. cok bilindik iki ana branstan gidelim. turkiyede nukleer silahlarla bastan sonra dumduz etmeleri nukleer bir savas sirasinda bile beklenmeyen bir durumdur. ancak hepimiz turkiye'de yasamiyoruz daha ciddi dusmanlari olan ulkelerde cok ciddi nukleer senaryolar aciga cikabilir. cikar.

nukleer serpintiyi siginakta karsiladiniz ve anlatilmaz yasanir bir zorlukta iki hafta civarinda bir sure iceride kaldiniz. bundan sonra ne olacak? nereye gideceksiniz? nasil gideceksiniz, nasil gitmeyeceksiniz, yolda basiniza neler gelebilir bir bakalim.

Devam devam

Devam et panpa

rezerve 31 çekerken okunur

Rez

rez ~~

* all out exchange ise beterin beteri bir senaryo kategorisi oluyor. burada amerika gibi bir ulkeniz varsa rusya veya cin gibi potansiyel dusmanlariniz elinde ne var ne yok size atmis ve siz de o fuzeler dusmeden siz de kendi fuzelerinizi onlarin hedeflerine gondermissiniz, dunyada bir anda 26 bin nukleer basligin patlamis olmasi gibi kutsal kitaplarda okunanlardan beter bir felaket ortaya cikmis olmasi durumudur. meteorolojik kisma gelmeden idari babta incelersek bu senaryoda siginaginizdan ciktiginizda tam anlamiyla baska bir hayata cikmis oluyorsunuz. o andan sonra hersey tam anlamiyla bir hatira oluyor. devlet idaresi kalmiyor, herkes basinin caresine baksin gibi bir durum ortaya cikiyor. hukuk kanun bu asamadan sonra hak getire oluyor. fallout evreni ile max max arasinda bir durumdan bahsetmis oluyoruz. anarsiye hos geldiniz, icinde cop torbasina sctiginiz siginak o anda gozunuze disaridan daha guzel gelmeli. insanligin son demleri artik onlar.

* ana senaryo olan sinirlandirilmis nukleer saldiriya donelim. siginaginizdan ciktiniz ve ortalik tam anlamiyla bir ana baba gunu olacaktir. sehrin siluetinde buyuk degigiblikler soz konusudur. patlama noktasina baktiginizda yogun ve siyah bir duman sehrin merkezinden goge yukseliyor olacak. radyasyon tolere edilebilir seviyeye indigi icin nereye baksaniz hala suren yanginlar cayir cayir siren sesleri sokaklari arsinlayip sehirden cikmaya calisan insanlar goreceksiniz. 

iyiymiş

* anti radyasyon ilaclari olup olmadigini soruyorsunuz, potasyum iyodur / potassium ionide alip radyasyondan korunamaz miyiz? o konu gibintili ki soyle. evet potasyum iyodur bir nukleer saldirinin size zarari olacak pek cok ozelliginden bir tanesinde cok yardimci oluyor. nedir o? iyot 131 notralizasyonu konusu. bir atom bombasi patladiginda cikan radyoaktif partikullerin %3 kadari iyot 131 denen bildigimiz iyotun radyoaktif hali olarak cevreye saciliyor. iyot 131 bir beta parcacigi emiteri, yani gamma isinindan cok beta parcalari saciyor. bu da sadece yutar, uzun sure deriye temas ettirir veya solursaniz size ciddi hasar verecek bir sey. ancak isin kotu yani vucut normal iyot ile iyot 131 arasindaki farki bilemiyor. radyoaktif iyotu da normal iyotmus gibi tiroid bezinizde depolamayi surduruyor. tiroid kanseri hastalarinin da radyoaktif iyot aldigini dusunursek eger ilerlememis bir tiroid kanseriniz varsa gote bala atom bombasi patlamasiyla kendiliginizden tedavi bile olabilirsiniz. ama eger yoksa bir sure sonra tiroid kanseriniz olabilir. cernobil santrali patladigi zaman tiroid vakalarinin yuzlerce kat artis gostermesi hep bu iyot 131 yuzundendir. potasyum iyodur iyi ve doyurucu bir iyot kaynagidir tiroid bezinize yerleserek daha fazla iyot alamayacak hale getirir. dolayisiyla radyoaktif iyot tiroidinize yerlesemez. nukleer saldiri sonrasi kanserlerin en hizli kendini gosterenine karsi kendinizi boyle belese korumus olursunuz. ancak kolay erisilebilen bir ilac da degildir. fukushima patlamasi sonrasinda karaborsaya dustugu bile olmustu.

* nukleer kis, dunyada en az 100 sehrin ayni anda tamamen yanmasiyla ortaya cikan atmosferdeki toz duman ve partikullerin gunes isigini cok uzun yillar bloke etmesiyle yasanacak olan (kesin degil ama cok olasi) bir hipotetik ekstrem mevsim. bu senaryoda tam bir winter is coming hadisesi oluyor. kis sicakliklarinda deniz kiyilarinda -20 dereceler cok olasi, kara iklimin hukum surdugu yerlerde ise benzeri gorulmemis -60li sicakliklar gorulebilecek. yaban hayatindan tutun ormanlara kadar hersey bu ani iklim degigibliginden cok etkilenecek. insanlik yeni bir buzul cagi yasamasa da altyapinin tarimin olmadigi bu sartlarda cok buyuk bir insan populasyonunu hayata nasil tutunacagi bir muamma. zira tarihte belli donemler oldugunu biliyoruz ki bazi yillar yaz mevsimi hic gelmemis. nukleer kis senaryosu bunun birkac yila uzanmis bir versiyonu. atmosferdeki radyasyon da tum dunyaya yayilacagi icin dunyada bitki ortusunun tamamen yok olmasi gibi korkunc durumlarla karsilasilacagini iddia edenler de vardir. ancak cernobil ve pripyat bugun bir wasteland olmamissa umut vardir diyebiliriz. yine de ben olsam madenleri denerdim.