osmanli zamaninda izmir parisi andiriyordu. sporting club, racing club, operalar, italyan kafeleri, binicilik klupleri, rum madamlarin randevu evleri. ama bunlarin tamami levanterlere yani avrupali tuccarlara hizmet ediyordu. avrupalilarin disinda oralara alinan ikinci grup rumlardi, tahsilli turkler ise cok kucuk bir azinligi olusturuyordu. rumlar turklerin bu mekanlara alinmamasi icin yogun bir lobi calismasi yurutuyordu. kisacasi izmir gorunuste cok modern ve guzel bir sehirdi ama turkler kendi vataninda ikinci sinif muamelesi goruyordu. kahvehaneler ve nargilecilerde tabure uzerinde gunlerini geciriyorlardi. soyle bir ornek vereyim, klagib bir turk ki giyim kusamindan insanlar daha cok ayriliyordu birbirinden, sirf bir italyan kafesinin onunden gecip goruntu kirliligi yarattigi icin osmanlinin zabitleri tarafindan falakaya yatirilirdi.

milli mucadelenin aslinda temelini olusturan en buyuk dinamiklerden biri de turklerin kendi vataninda gordugu ikinci sinif insan muamelesiydi. bu anlamda guney afrikadaki zencilerle benzerlik gosterir.

Baban da seni tek başına yapmadı.

mesela milli mucadeleden cok once ulkede latin harfleri kullanilmaya baslanmisti. okumus kesim, latin harfleri kullanirdi ama turk dilinin fonetigi tam olarak duzenlenmedigi icin genelde fransizcanin fonetigi kullanilirdi. ornegin kartvizitlerde eauvoukatte yazardi, avukat kelimesinin latin harfleri ile nasil yazildigi daha merkezi bir kurum tarafindan duzenlenmemisti.

osmanlida okumus turk kesim, turk milletinin gordugu muameleden hicap duyuyor ve saraya karsi muhalifti. osmanlinin taktigi fes bile sariga alternatif olarak bir modernlesme hamlesi olarak gelmisti. fesle gelen birsey daha vardi, mendil. ulkede dikis makinesi bile olmadigindan, kenari islemeli mendiller taa fransadan gelirdi.

Harf inkılabının kökü bile ittihatçılar ile atıldı. Bunu bile bilemezler kardeşim, tüm bunları Atatürk'ü küçük düşürmek olarak algılıyorlar kızıl kemalistler * Gerçekler, Atatürk'ü niye küçük düşürsün. Atatürk'ü anlamamızın önünü açar ve bu bizlere artı olarak gelir. Bunlar kapatıyor sonuç hala aynı yerimizdeyiz. Atatürk'ün hepsinden bir ayrıcalığı var elbette son noktayı koyması. Son noktayı koymak cesaret, erdemlik, bilgelik ister.

Aq çomarı

Tek mı yaptı dedik amk

ataturk saltanati yikmadi, saltanat yaptiklari ile kendi kendini yikti. ingilizlerle el ele verip haci hocalari insanlarin uzerine salarak halkin dini duygularini somurdu. yaptiklari bugun akp ile tamamen paralellik icindedir. vatandasin her istegini baski ve korkuyla yildirma yolunu secti. ve etki tepki prensibi devreye girdi, bu baski sarayi vurdu. oyle ki iktidardaki ittihat ve terakki firkasi padisahi selanige surgun etti ve ev hapsine mahkum etti. halk sevinc icindeydi. yoksul ve perisan halk osmanli sarayindan nefret ediyordu. ittihat ve terakki sarayin guclu oldugu zamanlarda halka zulm eden memurlari, pasalari, sadrazamlari topladi ve onlari tukuruk cezasina carptirdi. yani halkin ortasina cikarip suratina tukurttuler.

bundan anlatmak istedigim, osmanlinin yikilip kullerinden piril piril bir cumhuriyetin dogusu bir anda olan birsey degildi, bir surecti ve halkta kesinlikle karsiligi vardi.

Biz tek başına yaptı dedik sanki amk
not: okumadım

Tabi tabi

Ananla birlikte yapti xd

eger tarih bilginiz lise mufredatindan ibaret ve muhakeme kabiliyetiniz bir comar kadarsa, onunuze konan sudur; ataturk geldi hepimizi kurtarip demokratik cumhuriyeti kurdu.

ataturkun ulkenin dort bir tarafinda olan kucuk gruplari birlestirip, kurtulus mucadelesini organize ettigi, strateji dehasi oldugu dogrudur. o olmasa kucuk gruplarin verdigi mucadele topyekun bir milli mucadeleye donusmeyecekti.

aslinda osmanlidaki turklerin milli bir kimlige sahip olma ve modernlesme istegi kurtulus savasindan cok daha onceye dayanir. turklerin bu istekleri sarayin baskisina ragmen galip geldi ve once birinci mesrutiyet sonra temmuz devrimi olarak bilinen ikinci mesrutiyet sonra da islahat hareketine kadar vardi, hatta jon turklmer ve ittihatcilarin dogumuna sebep oldu.

osmanlida turkler sarayda calisamazdi, yoksuldu, kendi vataninda ikinci sinif muamelesi gorurdu. mesela osmanli bankasi bir muslumana kredi vermek icin bir hristiyan kefil getirme sarti kosardi. osmanlida bir turk olarak izmirin sahillerinde yuruyemez, istiklal caddesine cikamazdiniz. ticaret yapmaniz imkansizdi, ticaret tamamen hristiyanlarin elindeydi.